در کتاب آیین قراردادنویسی برای افرادی با پیشزمینه غیرحقوقی نوشته سید هادی احمدی، از میان انواع قراردادهای متنوع، از قرارداد ساخت یک شهرک بزرگ گرفته تا امور خیریهی کوچک را خواهیم آموخت که برای مبادلهی مهارت، کالا یا خدمات، میان اشخاص حقیقی یا حقوقی منعقد میشود.
تجربهی نزدیک به دو دهه فعالیت سید هادی احمدی در مدیریت شرکتهای مختلف، از شرکتهای خدماتی گرفته تا صنعتی و از مؤسسات خدمات درمانی گرفته تا بازرگانی مویرگی، و اجبار همهی این مشاغل در نوشتن انواع قراردادها، از استخدام پزشک فوق تخصص تا سفارش طراحی محصول به نمایندگی شرکتهای خارجی، این انگیزه را در او به وجود آورد که مهارت قراردادنویسی را که به نظر امری پیچیده و مستلزم داشتن اطلاعات حقوقی میرسد با کسانی که روزانه به این مهارت نیاز دارند به زبان ساده در میان بگذارد. البته قرار نیست کتابی که پیش روی دارید در کوتاه مدت از شما یک تنظیم کنندهی ماهر در قراردادنویسی بسازد، چرا که وقتی سخن از مهارت به میان میآید، به دنبال آن واژگان ممارست و تمرین نیز به ذهن میرسد. ولی چه هجده ساله باشید و چه هفتاد و هشت ساله، اگر با دیگران تعامل کاری و حرفهای دارید، به یقین به این مهارت نیاز دارید.
بیشتر اوقات، طرفین یک مراودهی کاری میکوشند امتیازات بیشتری به خود اختصاص دهند و البته این کار تا جایی که مراوده را از حالت برنده خارج نکند، حق آنهاست. بنابراین خواه ناخواه، طرفی که قرارداد را تنظیم میکند اقبال بیشتری در چربش قرارداد به سمت خود دارد. پس سعی در تقویت این مهارت را به عنوان یک پیشنهاد دوستانه بپذیرید. به همین دلیل نیز توصیه میکنیم هرگز قراردادهای «تیپ» را، تنها به دلیل این که تایپ شده و قسمتهایی از آنها تکمیل شدهاند، در این جا بدون بررسی دقیق و عاقبت اندیشانه امضا نکنید، زیرا کسی که قرارداد را تنظیم کرده و مقابل شما قرار داده است نیز بیشترین تلاش را برای چربش قرارداد به سمت خود نموده است.
برخی اوقات حتی از جانب پیشکسوتان چنان اصطلاحات غریبی میشنویم که کم اطلاعی آنها را از این فن نشان میدهد. برای مثال گاه میگویند: «باید برای تنظیم قرارداد به دفتر اسناد رسمی مراجعه کنیم.» حال آن که دفترهای اسناد رسمی تنها میتوانند امضا و هویت طرفین قرارداد را گواهی کنند. شماری از دفترخانهها نیز از این بیاطلاعی سوء استفاده و علاوه بر هزینهی گواهی امضا، هزینهای نیز بابت تنظیم توافقهای طرفین دریافت میکنند و صورتی از توافقات طرفین را بدون در نظرگیری مغایرتهای قرارداد با قوانین جاری و نیازهای کاربردی یادداشت مینمایند و از طرفین میخواهند آن را امضا و بعد آن امضا را گواهی کنند. البته لازم به یادآوری است که گواهی امضای قراردادی که خودتان تنظیمش کرده باشید، در دفاتر اسناد رسمی امتیازی به قرارداد شما خواهد داد که در این کتاب به آن اشاره خواهیم کرد.