معرفی کتاب‌های صادق زیبا کلام

بیوگرافی صادق زیبا کلامn>

صادق زیبا  کلام متولد سال 1327 در تهران است. پدر او تاجر بود و او در خانواده‌ای تحصیل کرده و ثروتمند بزرگ شد. زیبا کلام پس از اخذ مدرک دیپلم در دانشگاه تهران پذیرفته شد. اما پدرش تصمیم داشت او را برای ادامه تحصیل به خارج از کشور بفرستند. به همین دلیل راهی کشور اتریش شد اما تحت تاثیر تفکرات مارکسیستی تحصیلات خود را در این کشو رها کرد و به کشور انگلیس رفت. او از دانشگاه پلی تکنیک در شهر هادرسفیلد در مقطع دکترای رشته مهندسی شیمی پذیرش گرفت. زیباکلام پس از 7 سال به ایران بازگشت  و به محض ورود توسط ساواک به جرم جاسوسی دستگیر شد. این موضوع باعث شد تحصیلات خود را بار دیگر نیمه کاره رها کند.  در سال 1353 دولتِ وقت پاسپورت زیباکلام  ضبط و او را ممنوع‌الخروج کرد. علاوه بر آن او به مدت دو سال در زندان‌های قصر و اوین زندانی بود. او پس از آزادی به عنوان مربی در دانشکده فنی دانشگاه تهران مشغول به کار شد.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی او در سال 1363 برای اتمام تحصیلات به انگلستان رفت. اغلب افرادی که برای تحصیل از ایران مهاجرت می‌کردند به رشته‌های فنی روی می‌آوردند. اما  علوم انسانی متاثر از اندیشه‌های دکتر شریعتی و وقوع انقلاب اسلامی جانی دوباره گرفت. به همین علت صادق زیبا کلام این بار رشته‌ی علوم سیاسی را برای تحصیل برگزید و از دانشگاه برادفورد فارغ التحصیل شد. رساله‌ی دکترای او مرتبط با انقلاب اسلامی و فلسفه‌ی سیاست غرب بود. او پس از اتمام تحصیلات خود در سال 1371 به ایران بازگشت. زیبا کلام در حال حاضر یکی از برجسته‌ترین منتقدان سیاسی ومطرح‌ترین اساتید دانشگاه تهران است.

فعالیت‌ها و جهت‌گیری‌های سیاسی صادق زیبا کلام

صادق زیباکلام اصلاح طلبی پر هیاهو و منتقد صریح سیاست‌های جناح رقیب است. او در انتقاد بی‌رحم است و عقاید جنجالی‌ او همواره مناقشات سیاسی زیادی را به بار آورده است. او از همان دوران دانشجویی به فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی روی آورد و به عنوان سخنران و منتقد سیاسی در برنامه‌های مختلف حضور پیدا می‌کرد. او در مورد اغلب مسائل مهم جامعه لب به انتقاد گشوده است. به عنوان مثال نظرات او درباره کودتای ۲۸ مرداد، دکتر مصدق ، آمریکا ستیزی، سیاست خارجی و ... مسائلی هستند که همواره زیبا کلام را در اماج انتقاد رسانه‌های اصولگرا قرار داده است.

کتاب‌های صادق زیبا کلام

صادق زیبا کلام کتاب‌های مختلفی در زمینه سیاست، تاریخ‌ و علوم اجتماعی تالیف کرده است. زیبا کلام در آثار خود به شرح و تفسیر دیدگاه خود می‌پردازد و موضع خود را به طور مفصل توضیح می‌دهد . از آثار او می‌توان به کتاب‌های زیر اشاره کرد:

• ما چگونه ما شدیم؟ ریشه‌یابی علل عقب‌ماندگی در ایران
• غرب چگونه غرب شد
• از دموکراسی تا مردم‌سالاری دینی
• نگرشی بر فلسفه سیاسی شریعتی و زمانه او
• سنت و مدرنیته
•  هاشمی بدون روتوش
• جامعه شناسی به زبان ساده

 

کتاب شناخته شده‌ی «ما چگونه ما شدیم؟» حاصل تحقیقات‌ زیباکلام در انگلیس و نگارش تز دکترایش است. او در رابطه با چاپ این کتاب گفته است: «در بررسی ایران عصر قاجار در قرن نوزدهم بود که شکل و شمایل پرسشی که زمینه‌ساز نگارش ما چگونه، ما شدیم گردید به تدریج در ذهنم شکل گرفت.»

مستند قاب‌ها، داستان اتاق کار صادق زیبا کلام

کیوان مهرگان خبرنگار و مستندساز برای اولین تجربه‌ی جدی‌اش در زمینه‌ی مستندسازی، اتاق کار صادق زیباکلام را در دانشگاه تهران سوژه‌ی فیلم خود قرار داد. مهرگان علت انتخاب این سوژه را تعریف و تمجید یکی از دوستان خود از اتاق و قاب‌های نصب شده بر روی دیوار اتاق او دانست. مستند قاب‌ها در دهمین دوره‌‌ی جشنواره‌ی «سینما حقیقت» نمایش داده شد.  مهرگان در این مستند اتاق کار زیبا کلام را هم ارز ترجمه‌ی تصویری از ذهن او می‌داند. زیباکلام در این مستند به هر یک از قاب‌های نصب شده در اتاقش اشاره می‌کند و ماجرای آن و دلیل نصبش را توضیح می‌دهد. 

صادق زیبا کلام در کنار تدرس در دانشگاه تهران، در دانشگاه آزاد نیز مشغول به کار بود اما پس از تغییر رئیس دانشگاه آزاد، او به یکباره و بدون اطلاع قبلی در سال 1396 از دانشگاه اخراج شد. فرهاد رهبر رئیس دانشگاه آزاد فعالیت او را به دلیل استخدام در دو دانشگاه غیرقانونی اعلام کرده است. او پس از مدتی از دانشگاه تهران نیز بازنشسته شد. اگر چه خود این بازنشستگی را اجباری خوانده است.