0
فاضل نظری

معرفی کتاب‌های فاضل نظری

نویسنده

فاضل نظری

فاضل نظری شاعر معاصر و محبوب ایرانی، در۱۰ شهریور ماه سال ۱۳۵۸ در خمین در جنوب استان مرکزی به دنیا آمد. فاضل نظری جزو شاعران معاصری است که توانسته با درک و ذوق خود مخاطبان جوان را به شعر فارسی به سبک کهن و به‌خصوص غزل علاقه‌مند کند. فاضل نظری یکی از شاعران جریان‌ساز دهه‌ی 80  و همچنین پرمخاطب‌ترین شاعر به انتخاب مردم در سال ۱۳۹۱ بوده است. از زمانی که شعر نو و شعر سپید جای خود را میان مردم و علاقه‌مندان باز کرد نسل جوان کمتر به سمت خواندن قطعه، قصیده و مثنوی و دیگر سبک‌ها رفتند، اما «غزل» تنها قالبی از شعر فارسی است که هنوز با گذشت قرن‌ها تازه و پرنشاط باقی مانده است و فاضل نظری با سرودن غزل‌های ناب بار دیگر این شور را زنده کرده است.

 فاضل نظری در سال 1376 برای تحصیل در رشته‌ی مدیریت از خمین به تهران آمد و مدرک دکترای رشته‌ی مدیریت تولید و عملیات از دانشگاه شهید بهشتی گرفت. او نه تنها شاعری توانمند است بلکه عناوین ادبی و هنری و علمی دیگری هم دارد. نظری در سمت‌های دیگری از جمله دبیری سه دوره جشنواره بین‌المللی فیلم صد، دبیری علمی جشنواره بین‌المللی شعر فجر و عضویت در شورای علمی گروه ادبیات انقلاب اسلامی فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم مشغول است. فاضل نظری به مدت 10 سال رئیس حوزه هنری استان تهران و حوزه هنری کودک و نوجوان، رئیس مرکز موسیقی، رئیس جشنواره‌ها و معاون هنری حوزه هنری بوده است. از سمت‌های دیگری که نظری در آن‌ها مسئولیت داشته است می‌توان به عضویت شورای عالی شعر سازمان صدا و سیما و قائم مقامی ستاد جذب و پرورش استعدادهای درخشان هنری اشاره کرد. او از سال ۱۳۸۳ در دانشگاه‌های تهران و شهید بهشتی در حوزه مدیریت تدریس می‌کند.

از کتاب فاضل نظری به‌عنوان کتاب برگزیده‌n>ی کتاب سال جمهوری اسلامی در سال ۱۳۸۷ تقدیر شد. این شاعر همچنین یکی از شاعران پر مخاطب است که شعرهایش مضامینی نو و غافلگیرکننده دارند. در سال 1393 فاضل نظری در کنار چهره‌های سرشناس مثل «ابراهیم حاتمی‌کیا» و «نرگس آبیار» برای «جریان‌سازی شعر انقلاب اسلامی» نامزد چهره‌ی شاخص هنر شد.

آثار فاضل نظری

از این شاعر، شش مجموعه شعر منتشر شده است. سه کتاب «گریه‌های امپراتور»، «اقلیت»و «آن‌ها» را انتشارات سوره مهر با عنوان سه‌گانه‌ی شعریِ فاضل نظری منتشر کرد. «گریه‌های امپراتور» اولین کتاب فاضل نظری بود که در سال 83 منتشر شد این کتاب با استقبال و توجه علاقه‌مندان شعر معاصر مواجه شد و بارها تجدید چاپ شد. «گزیده‌ی شعر»، «ضد» و «کتاب» دیگر آثار او هستند که به دنبال یک دیگر منتشر شدند.

مجموعه شعر «کتاب» از فاضل نظری یکی از پرفروش‌ترین آثار او بوده است. این مجموعه شعر بعد از انتشار خود در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، تنها در 10 روز 15 هزار جلد فروش داشت و استقبال از آن تا اندازه‌ای رسید که در یک ماه نزدیک به 25 هزار جلد از آن فروخته شد. فروش خوب این کتاب علاقه‌ی فارسی زبانان به شعر معاصر را نشان داد. این اثر همچنان یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های سوره مهر است که تا کنون نوبت چاپ دهم را هم پشت سر گذاشته است.

مجموعه شعر «کتاب» پنجمین دفتر شعر نظری است که ۳۹ غزل با مضامین عاشقانه و عارفانه و اجتماعی را در بر‌می‌گیرد. فاضل نظری درباره این دفتر شعر توضیح می‌دهد: ««کتاب» پیش از هر چیز نام معجزه‌ی پیامبر عزیزمان است و من با این نام‌گذاری درصدد بودم تا اهمیت این معجزه را یادآوری کرده‌باشم. از سویی دیگر انتخاب این نام تلاشی است برای نشان دادن اهمیت کتاب و خواندن».  اشعار این کتاب از مفاهیمی چون عشق، زندگی، دنیا، خدا، مرگ و انسان صحبت می‌کند. علاوه بر این مثل آثار دیگر نظری چند شعر از این مجموعه هم در وصف موضوعات مذهبی مثل کربلا و مفهوم انتظار است.

شعری از فاضل نظری

سکه این مهر از خورشید هم زرین‌تر است

خون ما از خون دیگر عاشقان رنگین‌تر است

رود راهی شد به دریا، کوه با اندوه گفت

می‌روی اما بدان دریا ز من پایین‌تر است

ما چنان آیینه‌ها بودیم، رو در رو ولی

امشب این آیینه از آن آینه غمگین تر است

گر جوابم را نمی‌گویی، جوابم کن به قهر

گاه یک دشنام از صدها دعا شیرین‌تر است

سنگدل! من دوستت دارم، فراموشم نکن

بر مزارم این غبار از سنگ هم سنگین تر است

سبک شعر و مضامین شعری فاضل نظری

اگر بعد از خواندن اشعار فاضل نظری به نام شاعر نگاه نیاندازیم ممکن است متوجه نشویم که پشت این اشعار مرد جوانی است که با اندیشه‌های عارفانه و عاشقانه‌ی خود شعرهایی پخته و شیوا می‌سراید. قالب شعری که نظری انتخاب کرده است قالب زیبا و عاشقانه‌ی غزل است، نظری می‌داند که غزل از عشق می‌گوید و عشق راز و بهانه‌ هستی برای ادامه دادن است اما او با ذوق و قریحه‌ی شاعری دست به خلاقیت زده و با حفظ شکل سنتی غزل با زبانی لطیف و ساده از مضامین امروزی می‌گوید. فاضل نظری جزو شاعرانی است که غزلیاتش خوش درخشیده و اشعار او بیانگر احساس و تخیل عمیقی است که سبک عراقی، سبک هندی و سبک غزل امروز را در ظاهر و ساختار سنتی گذشتگان نشان می‌دهد.

عشق مفهومی است که در اشعار نظری حیات واقعی دارد و جهان بی عشق برای او چیزی نیست جز تکرار و تنهایی. او از عشق می‌خواهد که با قلب او کاری کند تا از اماها و شایدها دل بردارد و از تردید به سوی قلمرو یقین برود. اما در این میان در اشعار او می‌بینیم که همیشه اعتراف می‌کند از قافله‌ی عشق جا مانده است.

من و تو در سفر عشق دیر فهمیدیم     قطار منتظر هیچ کس نمی‌ماند

بیش‌تر نظرات بر سبک شعری فاضل نظری مبنی بر این است که این شاعر در سبک هندی شعر می‌گوید چرا که ویژگی بارز و برجسته‌ی اشعار نظری مضمون‌پردازی است. این امر خود یکی از عوامل مقبولیت اشعار او میان مردم است. نظری عناصری از طبیعت و محیط پیرامون خود را به کار می‌گیرد و با رنگ و بو بخشیدن به واژه‌ها اشعاری دلنشین و زیبا را می‌سراید. زبان نظری روان و صمیمی است و وجود عناصر مختلف به ویژه عناصری از طبیعت مثل: ساحل، موج، دریا، صخره، رود، برکه، درخت، ماه، پرنده، رود، باران و ... باعث همدلی و هم‌حسی خواننده با شاعر می‌شود.