کتاب تحول اخلاقی
نظریه‌ها و کاربردها

این کتاب با ارائۀ یک مرور کلی از نظریه‌های تحول اخلاقی و کاربردهای آن‌ها برای فراگیران مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، به‌ویژه آن دسته از افرادی که با حوزه‌های کاربردی مانند روان‌شناسی و مشاوره و کار اجتماعی و پرستاری/ سلامت مداوم و آموزش مرتبط‌اند، نگاشته شده است. این کتاب را می‌توان به‌منزلۀ یک منبع اصلی یا تکمیلی برای واحدهای درسی مربوط به تحول اخلاقی به‌کار گرفت. همچنین، به‌علت رویکرد کاربردی این کتاب، مطالعۀ آن به متخصصان حوزه‌های مرتبط پیشنهاد می‌شود. این کتاب از دو دیدگاه به حوزۀ تحول اخلاقی می‌نگرد: ۱. تغییرات در کیفیت درک افراد از کار درست و نادرست در اثر گذر زمان و تجربه؛ ۲. تفاوت‌های فردی در قضاوت‌ها، هیجانات و اقدامات اخلاقی. برخی دیدگاه‌ها بر این نکته تأکید دارند که قوانینِ رفتار اخلاقی را جامعه تعیین می‌کند و برخی دیگر می‌گویند که این قوانین را کودک در‌حال‌رشد فعالانه می‌سازد و البته شماری نیز تأکید دارند که یک عامل زیستی بنیادین وجود دارد که در قضاوت‌ها و رفتارهای اخلاقی ما تأثیرگذار است. تحول اخلاقی، که بخش تخصصی نسبتاً کوچکی است، پایۀ پژوهشی و نظری گسترده و نسبتاً پیچیده‌ای دارد. به این ترتیب، لازم بود که این موارد در قالب یک چارچوب اطلاعات محدود شود. مطالب این کتاب به‌ویژه بر دیدگاه‌هایی متمرکز است که پایۀ پژوهشی قوی دارند و رهنمودهای کاربردی ارائه می‌دهند. امیدوارم که این بحث‌های مختصر دربارۀ نظریه‌ها و پژوهش‌های مرتبط علاقه‌مندی شما را به پیگیری هرچه بیشتر مطالعات در این زمینه افزایش دهد. در این کتاب، قصد نداریم که به بررسی عمیق نظریه‌ها و پژوهش‌ها بپردازیم، بلکه برآنیم تا با ارائۀ مجموعه‌ای غنی و گسترده از منابع تحول اخلاقی و به‌کارگیری مثال‌ها و دیدگاه‌ها به متخصصان این حوزه‌ها کمک کنیم. پس از کمابیش دو دهه برگزاری دوره‌های آموزشی و ارائۀ کارگاه‌های آموزشی در حوزۀ تحول اخلاقی، همچنان علاقه‌مندم که تحت‌تأثیر افرادی قرار بگیرم که تشنۀ درک اهمیت و فهم تحول اخلاقی و آموزش اخلاق‌اند. نسخه‌های مشابهی از موضوعات برخی از این فصل‌ها را برای گروه‌هایی از افراد، از‌جمله والدین، دانشجویان، معلمان باسابقه و مشاوران، ارائه داده‌ام. زمینه‌ها بیشتر از این نمی‌توانست لحاظ شود و بینش بیشتری را برایم به ارمغان آورد. دریافته‌ام که انگیزه و تمایل چشمگیری برای یادگیری دربارۀ تحول اخلاقی ایجاد شده است؛ از نظر من، این موضوع شاید به این علت باشد که افراد کاربردهای بی‌واسطۀ این دانش را در زندگی و جایگاه‌های حرفه‌ای خود مشاهده می‌کنند. با‌وجود تجربه‌هایی که در زندگی شخصی خود در نقش یک مادر، معلم، پژوهشگر و مشاور داشته‌ام، همواره با این پرسش روبه‌رو بوده‌ام: برای فردی که می‌خواهد دانش خود را در زمینۀ تحول اخلاقی به جهان عرضه کند چه اطلاعاتی می‌تواند سودمند باشد؟ با تأکیدی که در این کتاب بر کاربردها داشته‌ام، صادقانه امیدوارم که کتاب، از یک سو، عملکرد متخصصان این حوزه را بهبود ببخشد از سوی دیگر، دانشجویان را در برقرار‌کردن ارتباط میان نظریه و مسائل اخلاقی مهم این عصر یاری کند. در ادامه خواهید دید که پرسش‌های بحث‌برانگیز، طی بحث‌های کتاب، ذهن شما را برای برقرار‌کردن این ارتباط (میان نظریه و عمل) آماده می‌سازد. همچنین، من نظرات خود را با عنوان «چه باید کرد و چگونه باید زندگی کرد» در فصل نتیجه‌گیری بیان کرده‌ام.