
کتاب روزنامه سفر میمنت نوشته احمد شاملو است که توسط انتشارات مازیار به چاپ رسیده است؛ اثری که با طنز و نثر خاص، تجربهای متفاوت از سفرنامهنویسی به مخاطب ارائه میدهد. سفرنامه در ادبیات فارسی سابقهای طولانی و معتبر دارد؛ اما یک نویسنده گاهی با نگاهی نو مسیر این ژانر ادبی را تغییر میدهد و تعریفی تازه از آن ارائه میکند. این اثر دقیقا همین کار را انجام داده است. نویسنده در این کتاب بهجای ثبت یک سفر واقعی، دست به خلق سفر خیالی میزند که بیش از هر سفرنامه مستند، دیگر به واقعیت اجتماعی نزدیک است.
در این کتاب، با راوی روبهرو هستید که یادآور پادشاهان قاجار است؛ شخصیتی تخیلی که در قالب روزنوشت سفر خواننده را وارد دنیایی ساختگی میکند؛ دنیایی که بر پایه تخیل بنا شده است؛ اما به طرز عجیبی آینهای از وضعیت جامعه ایران است.
شاملو در این اثر مهارتی چشمگیر در نظیرهنویسی از خود نشان میدهد و با استفاده از واژگان و ساختارهای نثر قاجاری، برشی طنزآمیز از جامعه آن روزگار (و حتی امروز) را ارائه میدهد.
با وجود آنکه رویدادهای کتاب نه به زمان خاصی اشاره دارند و نه مکان مشخصی، اما لایههای پنهان اثر کاملا با واقعیت اجتماعی آمیخته هستند. شاملو با استفاده از طنز اجتماعی و آشناییزدایی زبانی، مخاطب را هم میخنداند و هم به فکر فرو میبرد.
این کتاب نه قرار است سند تاریخی باشد و نه مرجع سفر، بلکه یک روایت خلاقانه است که از دل آن تلخی و شیرینی زندگی ایرانی بیرون میزند و از بینظمیها و آشفتگیهای اجتماعی تا نگاه انتقادی به ساختارهای قدرت را شامل میشود. اثر حاضر مانند بسیاری از سفرنامههای رایج در بخشهای متعدد نوشته شده است و از موضوعات متنوعی سخن میگوید. همین فرم قطعهقطعه و یادداشتوار
است که آن را به یک طنز تاریخی اجتماعی خواندنی تبدیل کرده است. خواننده با هر بخش وارد ماجرایی تازه میشود؛ ماجرایی که در عین خیالیبودن، سخن از واقعیت دارد.
احمد شاملو، شاعر، نویسنده و پژوهشگر بزرگ معاصر یکی از اثرگذارترین چهرههای ادبیات ایران در سده اخیر بهشمار میآید. او در سال ۱۳۰۴ در تهران به دنیا آمد. شاملو که بعدها با تخلص «الف. بامداد» شناخته شد، تنها یک شاعر نبود، بلکه در طیف وسیعی از فعالیتهای ادبی و انتقادی، از ترجمه و تحقیق تا داستاننویسی، نمایشنامهنویسی، روزنامهنگاری و حتی تدوین فرهنگ عامه نقش داشت.
شاملو یکی از پایهگذاران شعر سپید فارسی است و به همین دلیل به او لقب «پدر شعر سپید» دادهاند. نثر و زبان ویژهاش، چه در شعر و چه در داستان، او را به یکی از جریانسازترین نویسندگان قرن تبدیل کرده است. او سالها در حوزه پژوهش ادبی کار کرد و آثاری ماندگار، مانند کتاب کوچه فرهنگ عظیمی از واژگان، اصطلاحات و روایتهای شفاهی مردم را نوشت که هنوز هم یکی از مهمترین منابع فرهنگ عامه بهشمار میرود.
ترجمههای شاملو نیز نقش مهمی در معرفی ادبیات جهان به مخاطبان ایرانی داشت. ترجمه «شازده کوچولو»، «مرگ کسبوکار من است» و چندین اثر دیگر، بهدلیل سادگی، روانبودن و وفاداری او به متن، سالها است در میان خوانندگان محبوب ماندهاند. علاوهبر این، شاملو گاهی به سراغ نوشتن نمایشنامه و داستان نیز میرفت و آثاری چون «مفتخورها» و «درخت سیزدهم» را خلق کرد. شاملو در سال ۱۳۷۹ درگذشت، او نویسندهای بود که در هر ژانری که وارد میشد، به آن هویتی تازه میبخشید و به همین دلیل، نامش برای همیشه در تاریخ ادبیات معاصر ایران ماندگار شده است.
این کتاب را باید خواند چون یک تجربه ادبی متفاوت ارائه میدهد؛ تجربهای که کمتر در ادبیات معاصر نمونهای شبیه به آن پیدا میشود. احمد شاملو در این اثر نهتنها یک سفرنامه خیالی خلق کرده، بلکه با بهرهگیری از نثر قاجاری و زبانی طنزآمیز، تصویری جالب از جامعه ایرانی ارائه میدهد. همین ترکیب هنرمندانه زبان قدیم با نگاه انتقادی معاصر، خواندن کتاب را به یک ماجراجویی جذاب تبدیل میکند.
در دل روایتهای طنز و موقعیتهای شوخطبعانهای که در ظاهر ساده و سرگرمکننده هستند، نکات عمیق اجتماعی نهفته است؛ نکاتی که هم به گذشته اشاره دارند و هم آینهای در برابر جامعه امروز میگذارد. اگرچه داستان سند تاریخی ندارد، اما تلنگرهایش برای مخاطب کاملا ملموس است و او را به فکر فرو میبرد. از سوی دیگر، این کتاب فرصتی عالی است برای آشنایی با توانایی شاملو در تقلید نثر تاریخی، بازی با زبان و خلق لحنهای گوناگون است. او نشان میدهد که چگونه میتوان از دل روایت یک سفرنامه، واقعیتها را با لحنی شیرین و طنزآلود بیان کرد.
کتاب روزنامه سفر میمنت را میتوان به خوانندگانی پیشنهاد کرد که به طنز اجتماعی و سیاسی علاقه دارند و از روایتهایی لذت میبرند که در دل شوخی و خنده، واقعیتهای تلخ را نشان میدهند. این اثر برای کسانی مناسب است که به نثر تاریخی و سبک قاجاری علاقهمند هستند و دوست دارند تجربه متفاوتی از بازآفرینی زبان و لحن آن دوران داشته باشند. همچنین برای مخاطبانی که دنبال آثار خلاقانه و دور از فرمهای رایج داستاننویسیاند، این کتاب تجربهای تازه فراهم میکند. دوستداران آثار احمد شاملو نیز با خواندن آن میتوانند با وجه کمتر شناختهشدهای از تواناییهای این نویسنده آشنا شوند. بهعلاوه، پژوهشگران و دانشجویان ادبیات که به نظیرهنویسی، سفرنامه و روایتهای طنزآلود علاقهمند هستند، از مطالعه این اثر بهره زیادی خواهند برد. در مجموع، این کتاب مناسب کسانی است که میخواهند با اثری کوتاه اما عمیق، هم سرگرم شوند و هم نگاهی تازه به جامعه بهدست آورند.
امروز شنبه بيستوپنجم شهر رمضانالمبارك قرار است از دارالعلم برقلي راهي الای شويم. قبل از تقرير آنچه امروز پيش از حركت رخ داد و سبب كمال انبساط خاطر همايون ما شد لازم ميبينيم اين نكته را مركوز ذهن تاريخ فرموده باشيم كه نقرس اگرچه مرض صعب پر آزار است همچون مهر نبوت نشان مشخص بزرگان ايل قاجار است، تا آن جا كه به تصديق فحول علما هر كه از ما اين مرض ندارد و كيفش كوك است لامحاله نسبش مشكوك است. و سپاس بسيار حضرت باري را كه ما به شهادت نقرس نه فقط در حلالزادگی از اجداد و احفاد خويش پيشيم، گاه در عوالم درد چنان ميانديشيم كه ما خود بنيانگذار ايل بزرگوار خويشيم.
چند پیشنهاد از مجموعه آثار تالیفی و ترجمه احمد شاملو، برای طرفداران این نویسنده معاصر:
1. کتاب شعر زمان ما از نشر نگاه
| فرمت محتوا | pdf |
| حجم | 977.۰۰ بایت |
| تعداد صفحات | 136 صفحه |
| زمان تقریبی مطالعه | ۰۰:۰۰ |
| نویسنده | احمد شاملو |
| ناشر | انتشارات مازیار |
| زبان | فارسی |
| تاریخ انتشار | ۱۴۰۴/۰۷/۰۷ |
| قیمت ارزی | 2 دلار |
| مطالعه و دانلود فایل | فقط در فیدیبو |