کتاب واپسین روزهای هیتلر نشر ترنگ

به‌گمانم منصفانه است که بگویم افراد تاریخ‌ساز جزو جسورترین آدم‌هایی هستند که تابه‌حال بر زمین قدم گذاشته‌اند. تحقیق و نوشتن درمورد آن‌ها می‌تواند تأمل‌برانگیز و تکان‌دهنده، وقت‌گیر و آکنده از یافته‌ها و کشفیات باشد. پرداختن به این کتاب مثل یک ماجراجویی بود. از شهر هایدلبرگ واقع در آلمان آغاز شد، با بازدید از اتاق بیمارستانی در پادگان اطلاعاتی، که ژنرال جورج اسمیت پاتون در آنجا درگذشت. همچنین مکالمات بسیاری را با کارکنان شخصی و دیگر افراد نزدیک به هیتلر دربر می‌گرفت.

برخی از مطالب آن با کاوشی آسان و بی‌شائبه در مجموعه اسناد مختلف، موزه‌ها، و رویدادهای تاریخی رسمی میدان نبرد ارتش آمریکا به‌دست آمد؛ از طرفی دیگر، این مطالب فقط با مطالعۀ آثار منتشرشده حاصل نشده است، بلکه شامل مکالمه و مکاتبه با نوادگانِ افرادی است که درواقع رازدارِ هیتلر بوده‌اند. کارکنان سابق هیتلر صحتِ شرح و بازنمود واپسین روزهای هیتلر در آلمان را تأیید کردند. من با نوادگان صحبت کردم و از ساعت‌به‌ساعت وضعیت دیوانه‌کننده‌اش و اقدامات شدیدی که برای هوشیار ماندن انجام می‌داد، مثل استفاده از قطرۀ چشم کوکائین، مطلع شدم. جست‌وجوی اطلاعات ما را به‌سمت مورخان محلیِ لوکزامبورگ و آلمان سوق داد ـ که سرانجام هیچ‌چیز ناشناخته باقی نماند. آدولف هیتلر مشهورترین حاکم شرور و قاتل در تاریخ معاصر است، بنابراین بدون اغراق باید گفت که قدم نهادن به دنیای او ترسناک است.

قبل از خودکشی، از همان نخستین روزهایش در مقام صدراعظم آلمان تا آخرین روزهایش به عنوان پیشوا، زندگی هیتلر و مرگ او مملو از خشونتی بی‌دلیل و بی‌منطق بود. اما این داستانی فقط درمورد بدنام‌ترین دیکتاتور جهان نیست. این داستانی دربارۀ شش ماه آخر جنگ جهانی دوم است، و هرج‌ومرج و بی‌رحمی‌ای که مشخصۀ آن دورۀ تاریخی است. این داستان درمورد آدم‌هایی است که با گوشت و خون خود جنگیدند، مردان و زنانی که جان‌هایشان را در این مصیبت بزرگ فدا کردند؛ و دربارۀ رهبران ارتشی است که برای خاتمۀ جنگ تدبیراتی اندیشیدند و عملیات نظامی انجام دادند. در این کتاب، آن‌ها فقط افرادی مشهور نیستند، بلکه به مثابه انسان‌هایی نگریسته می‌شوند. واپسین روزهای هیتلر داستان یک مبارزه برای دستیابی به قدرت است.