کتاب افسانه‌های تبای نشر انتشارات خوارزمی

نقد و بررسی کتاب افسانه‌های تبای

کتاب افسانه‌های تبای اثر سوفوکل، نمایشنامه‌نویس شهیر یونان باستان، مجموعه‌ای از سه تراژدی به نام‌های ادیپوس شهریار، آنتیگونه و اُدیپ در کولونوس است که شاهرخ مسکوب، مترجم برجسته ایرانی، به فارسی برگردانده است. این سه‌گانه، داستانی حماسی و تراژیک را روایت می‌کند که سرنوشت غم‌بار اُدیپ، پادشاه تبای و خاندان او را به تصویر می‌کشد. نمایشنامه‌ی ادیپوس شهریار هنوز هم با تأثیری خیلی زیاد، یکی از اصولی‌ترین ابهامات بشر را مطرح ‌می‌کند : «من چه کسی هستم؟» داستان این اثر، مخاطب را در دنیای دلهره‌آور و اساطیری خود غرق می‌کند. داستان پادشاهی است که با ناآگاهی، پدرش را می‌کشد و با مادر خود ازدواج می‌کند. تم اصلی افسانه‌های تبای، تقابل انسان با سرنوشت محتوم و اجتناب‌ناپذیر است. اُدیپ، با وجود تلاش‌هایش برای فرار از سرنوشتی که پیشگویی شده، در نهایت گرفتار آن می‌شود. این تقابل، پرسش‌هایی را درباره اراده آزاد و اختیار انسان مطرح می‌کند. اگر شما هم به خواندن کتاب‌های ادبیات نمایشی حوزه نمایشنامه علاقه دارید حتما به دسته‌بندی نمایشنامه فیدیبو سر بزنید.

 سوفوکل، تراژدی‌نویس برجسته یونان باستان

سوفوکل (۴۹۶-۴۰۶ پیش از میلاد) نمایشنامه‌نویس برجسته یونان باستان و یکی از سه تراژدی‌نویس بزرگ یونان در کنار آیسخولوس و اوراپیدس بود. او به خاطر نگارش آثاری مانند پادشاه اُدیپ، آنتیگونه، و اُدیپ در کولونوس که به سه‌گانه تبای معروف هستند، شناخته می‌شود. سوفوکل در شهر کولونوس، واقع در نزدیکی آتن، متولد شد. او از خانواده‌ای ثروتمند و صاحب نفوذ بود و تحصیلات عالی را در زمینه‌های مختلف از جمله موسیقی، رقص و شعر دریافت کرد. سوفوکل در طول زندگی خود بیش از ۱۲۰ نمایشنامه نوشت که از میان آن‌ها فقط هفت نمایشنامه به طور کامل باقی مانده است. آثار سوفوکل به دلیل مضامین عمیق انسانی، پرداختن به مسائلی مانند سرنوشت، عدالت، و تقابل خیر و شر، تا به امروز مورد توجه خوانندگان و اندیشمندان در سراسر جهان قرار گرفته‌اند.

جهت مشاهده سایر آثار سوفوکل کلیک کنید.

چرا کتاب افسانه‌های تبای را بخوانیم

افسانه‌های تبای داستانی حماسی، تراژیک و پر از کشش را روایت می‌کند و به مسائلی مانند سرنوشت، تقدیر، اراده آزاد، غرور، جهل، عدالت، قانون، انتقام، و نفرین می‌پردازد. شخصیت‌های افسانه‌های تبای، به‌ویژه اُدیپ و آنتیگونه، به‌خوبی پرداخت شده‌اند و عمق و پیچیدگی دارند. این شخصیت‌ها، خواننده را به همذات‌پنداری و تأمل در انگیزه‌ها و اعمال خود دعوت می‌کنند. سوفوکل با مهارت، عناصر داستانی را در کنار هم قرار داده و به خلق اثری منسجم و دقیق با ریتمی مناسب ‌پرداخته است. افسانه‌های تبای مخاطب را به سفری در اعماق تراژدی، سرنوشت، و مفاهیم عمیق انسانی می‌برد. از این اثر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین آثار ادبی جهان و سنگ بنای تراژدی نام برده می‌شود و به‌دلیل پرداختن به مضامین عمیق انسانی، همچنان مورد توجه خوانندگان و اندیشمندان و بسیاری از نویسندگان و هنرمندان در طول تاریخ، از جمله شکسپیر، بوده است. آثار سوفوکل تا به امروز بارها به زبان‌های مختلف ترجمه شده و به روی صحنه رفته‌اند.

در بخشی از کتاب افسانه‌های تبای می‌خوانیم

درباره دانائی گنهکار و تقدیر او

بجوئید تا بیابید.

آن را که باز نجویند، نیابند.

ادیپوس مردی است جوینده و خواستار دانائی و این خواستن نه چیزی است که به اراده وی باشد. گرچه مردی است با اراده‌ای خطیر، اما عشق به دانائی در وی چیزی است برتر و بیرون از اراده. می‌خواهد بداند زیرا نمی‌تواند که نخواهد. آنگاه که می‌گوید: «نمی‌توانم حقیقت را ندانسته رها کنم» جوهر جانش را برملا می‌سازد. میل به دانستن در وی آتشی است سرکش و غریزی و این کیفیت خود را از همان آغاز کار عیان می‌کند. چون مردم به دادخواهی از بلا و مصیبت، در برابر کاخش گرد می‌آیند، او حتی نمی‌خواهد به وسیله هیچ فرستاده‌ای بداند چه می‌گذرد، به میان آنان می‌آید و می‌گوید : چون نخواستم به هیچ پیکی دل قوی دارم، اکنون در اینجایم تا به تن خود بدانم.

انگیزه جستجو و طلب ادیپوس در شناختن حقیقت، عشق به جماعت و آرزوی بهروزی آنان است. به همین سبب خواستار پاسخ هاتفان است و به همشهریانش می‌گوید «دل بیدار و گریان و در راههای بی سرانجام اندیشه سرگردانم.» به سائقه همین مردم دوستی، در طلب خونی ناشناخته، قدم بقدم بی خویشتن و بیتاب به پیش می‌راند و در هر گامی به خود نزدیکتر می‌شود و سخت‌تر به دام سرنوشت می‌افتد.

پیشنهادهایی برای دوستداران کتاب افسانه‌های تبای

اگر شما هم به خواندن نمایشنامه علاقه دارید پیشنهاد می‌کنیم حتما کتاب‌های زیر را که در فیدیبو در دسترس هستند، مطالعه کنید.

·     پیکر زن همچون میدان نبرد در جنگ بوسنی نویسنده ماتئی ویسنی یک انتشارات نی

·     خواب در فنجان خالی نویسنده نغمه ثمینی انتشارات نی

·     تماشاچی محکوم به اعدام نویسنده ماتئی ویسنی یک انتشارات نی