کتاب اردوگاه 13 رمادی جلد 62 کتاب نشر

«مروری اجمالی بر تاریخچه اردوگاه ۱۳ رمادی»

این اردوگاه سیزدهمین اردوگاه تأسیس شده توسط بعثی‌ها برای اسکان اسرا بود و به همین‌خاطر اردوگاه شماره ۱۳ نام‌گذاری شد. البته باتوجه‌ به این‌که در شهر رمادی واقع شده بود، از طرف اسرا به رمادی ۱۳ نیز معروف شد. اردوگاه ۱۳ رمادی در تاریخ ۱۴/۴/۱۳۶۷ با ورود نیروهایی که در تاریخ ۴/۴/۱۳۶۷ در جزیره مجنون و کوشک ـ طلائیه به اسارت نیروهای بعثی درآمده بودند، تأسیس شد. چند روز پس از آن در تاریخ ۲۱/۴/۱۳۶۷ تکی دیگر در منطقه زبیدات، فکه و شرهانی به وقوع پیوست و تعداد زیادی از رزمندگان به اسارت نیروهای بعثی درآمدند که عده‌ای از این افراد نیز پس از مدتی حضور در زندان‌های موقت عراق به اردوگاه ۱۳ رمادی منتقل شدند. بدین‌ترتیب ظرفیت این اردوگاه که بالغ بر ۱۸۰۰ تن بود، تکمیل شد. از ارشدان اردوگاه می‌توان سعید فراهانی، مهدی اعتضاد و نصرالله ارومچی را نام برد. سرگرد محمود جاسم و سروان قاسم نیز فرماندهان بعثی این اردوگاه بودند.

یکی از اقدامات مهمی که نیروهای بعثی در این اردوگاه انجام دادند، انتقال یک گروه ۱۰۰ نفره از اسرای مذهبی و فعال اردوگاه ۷ رمادی (بین‌القفسین) به این اردوگاه بود. این گروه، افرادی بودند که از رفتن به زیارت عتبات عالیات سرباز زده و بعثی‌ها آنها را به این اردوگاه منتقل کرده بودند تا با نشان دادن اسرای جدید که باورها و اعتقادات ضعیفی داشتند، روحیه مقاوم این اسرا را تحت تأثیر قرار دهند و درواقع روحیه آنها را متزلزل کنند. آنها پس از ضرب‌وشتم بسیار وارد اردوگاه شده و بین آسایشگاه‌ها تقسیم شدند. اسرای اردوگاه ۷ رمادی که پس از گذراندن چند سال اسارت، جزو اسرای قدیمی به شمار می‌آمدند، بعد از اسکان در میان اسرای کم‌تجربه این اردوگاه، توانستند تأثیرات بسزایی در بین آنها ایجاد کنند. بیشتر این افراد به زبان انگلیسی، فرانسه و عربی آشنایی داشتند و قرآن، ادعیه و احادیث را حفظ بودند، همچنین حامل پیام‌ها و رهنمودهای حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدعلی‌اکبر ابوترابی‌فرد نیز بودند که همین مسئله فضای اردوگاه را تغییر داد و موجب پررنگ شدن فعالیت‌های آموزشی، ورزشی، فرهنگی و هنری در این اردوگاه شد و به این ترتیب با ورود این گروه از اسرا، در روند زندگی اسارتی اسرای اردوگاه ۱۳ رمادی تغییرات مثبتی مشاهده شد.

یکی از وقایع مهم این اردوگاه نصب عکس صدام بالای در هر قاطع بود که با مخالفت اسرا مواجه شد. در این میان یکی از اسرا با پاره کردن عکس صدام به اتاق فرماندهی احضار و به‌شدت شکنجه شد، ولی از عمل خود اظهار پشیمانی نکرد و پس از دو هفته شکنجه شدن وی، سایر اسرای این اردوگاه نیز دست به اعتصاب زدند. در نهایت با ورود نمایندگان کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ به اردوگاه و شکایت اسرا به آنها این اتفاق خاتمه پیدا کرد. سرانجام اسرای این اردوگاه در شهریورماه ۱۳۶۹ تبادل شدند و اردوگاه ۱۳ رمادی منحل شد.