جامعه شناسی دین از بررسی ماهیت ادیان و مباحث کلامی رهاست و به دین به مثابه پدیدهای اجتماعی می نگرد و رابطه دین و جامعه را بررسی می کند. موضوعاتی از قبیل رابطه دین با نظم اجتماعی، دین و هم بستگی و انسجام جمعی، جادو، دین و ایدئولوژی، مناسک گرایی، قشربندی اجتماعی، دین و دولت، انواع اقتدار دینی، بنیادگرایی و سکولاریسم و به ویژه سکولاریزاسیون، فرقه گرایی، شعائر و نمادها و نهادهای مذهبی، تسامح دینی، گفتمان های دینی، ایسم های مذهبی از نظر کنش اجتماعی و ده ها موضوع دیگر در قلمرو مطالعات جامعه شناسی دین قرار دارند. اما اگر جامعه مذهبی باشد، طبیعتا موضوع های پرشمارتری برای جامعه شناسی دین مطرح می شود و اگر حکومت نیز دینی باشد، باز مسائل و موضوعاتی پرشمارتر از پیش و پیچیده تر، برای مطالعات جامعه شناسی دین پدید می آید. به همین رو، اکنون جامعه ایران از جوامعی است که به نسبت اغلب کشورهای جهان، مسائل و موضوعات عدیده و پیچیده تری برای مطالعه دارد. کتاب حاضر مجموعه مقالاتی است در حوزه جامعه شناسی دین و امر دینی، عمدتا در ایران پس از انقلاب. این مقالات در چهارمین همایش «کنکاش های مفهومی و نظری درباره جامعه ایران» که به همت «انجمن جامعه شناسی ایران» در خرداد ۱۳۹۶ برگزار شد، ارایه شده اند.