کتاب پرده خوان نشر نو

رمان پرده‌خوان (The Film Explainer) اثر خواندنی گرت هوفمان است. این رمان که داستان آن در دوران گذر از سینمای صامت به سینمای ناطق می‌گذرد، سرشار از ارجاعات اتوبیوگرافیک است.

داستان کتاب در اوایل دهه 1930 در لیمباخ، یک روستای صنعتی اتفاق می افتد که اهالی آن  افسردگی رنج می برند چرا که تمام ساکنین آن، کار خود را از دست داده اند. پسری جوان به اسم کارل هافمن همراه با مادر و مادربزرگ و پدربزرگش در یک آپارتمان کوچک زندگی می‌کند. کارل هافمن، فیلم‌های صامت را در سینمای محلی روستا روایت می‌کند. این شغل، شغل پردرآمدی نیست و تا حد زیادی حتی می‌توان گفت شغلی غیر ضروری است، زیرا فیلم‌ها دارای زیرنویس هستند و جمعیتی که به سینما می‌روند نیز بسیار اندک است، اما کارل خودش را به عنوان یک هنرمند می‌بیند.

این کتاب با ترجمه‌ی محمد همتی توسط انتشارات نو در فیدیبو، در اختیار علاقه مندان به حوزه‌ی رمان و داستان قرار گرفته است.

گرت هافمن

گرت هوفمان زاده ۲۹ ژانویه ۱۹۳۱ نویسنده و استاد ادبیات آلمانی است.

هافمن در لیمباخ، زاکسن (آلمان) به دنیا آمد و بزرگ شد که پس از جنگ جهانی دوم، بخشی از آلمان شرقی شد. در سال 1948 با خانواده‌اش به لایپزیگ نقل مکان کرد. در آنجا در مدرسه‌ای در رشته‌ی مترجمی تحصیل کرد و انگلیسی و روسی را آموخت. در سال 1950 در دانشگاه لایپزیگ ثبت نام کرد و در آنجا زبان های رومنس و زبان های اسلاوی را مطالعه کرد. در سال 1951 از جمهوری دموکراتیک آلمان گریخت و در فرایبورگ ایم بریسگائو ساکن شد و آنجا به تحصیل ادامه داد. در سال 1957 با پایان نامه‌ای درباره هنری جیمز فارغ‌التحصیل شد.

هافمن در طول زندگی خود چندین جایزه ادبی از جمله؛ آلفرد دوبلین و اینگه بورگ باخمن دریافت کرد. او در سال 1987 به عضویت آکادمی آلمان در دارمشتات درآمد. او در سال 1993 موفق به دریافت نشان Literaturpreis der Stadt München شد.

کتابی دیگری که از هافمن در ایران ترجمه شده است،کتاب رمان کوری عصاکش کور دگر است.

چرا باید کتاب پرده‌خوان را بخوانیم؟

این رمان یکی از نمونه‌های خوب ادبیات آلمان است که در وهله‌ی اول برای علاقه‌مندان به رمان و داستان های آلمانی و بعد برای علاقه‌مندان به رمان های مربوط به سینما بسیار توصیه می‌شود. همچنین روزنامه independent در مورد این رمان این‌گونه نوشته است: «این کتاب به شکل جادویی ای برانگیزنده است و به صورتی درخشان توصیف شده است. پرده خوان رمانی خارق العاده است هم از جهت بیوگرافی و هم از جهت اتمسفر خاطره جویش.»

در بخشی از کتاب پرده‌خوان می‌خوانیم

•  در آغاز نور بود. چراغ ها خاموش می شد. من مقابل پرده می ایستادم، تک و تنها. به جمعیت نگاه می کردم. چندنفری بیشتر نبودند. علامت شروع را می دادم! آن وقت ها توی همهٔ فیلم ها، حتی آنها که در فضاهای بسته می گذشت، انگار باران می بارید. مال این بود که انگشت های آپاراتچی حلقه های فیلم را خراب می کرد. بابابزرگ دستم را گرفته بود. یقه ام را مرتب کرد و گفت: «لرزش صحنه ها روی پرده از لرزش آپارات نبود. از نفس کشیدن تماشاچی ها هم نبود. از تپش قلب کسی بود که حواسش به همه چیز بود، قلب پرده خوان، قلب من.»
• دیوارهای این اتاق هم مثل دیوارهای تمام خانه های خیابان کانال، کج بود. کفپوش خانه از چوب روغن جلاخورده صنوبر بود. روی دیوارها عکس هایی از بازیگران مرد و زن سینما بود که بابابزرگ زمانی به او هدیه داده یا امانت داده بود. همین عکس ها به دیوار خانه ما هم بود. اما این هیچ ایرادی نداشت، چون هیچ یک از این دو زن به خانه دیگری نمی رفت. فقط من و بابابزرگ هر دو خانه را می شناختیم. دوشیزه فریچه هروقت که مهمان داشت، عکس ها را از روی دیوار جمع می کرد. «لازم نیست همه بدانند که ما اغلب درباره سینما حرف می زنیم.»

پیشنهادهایی برای دوستداران کتاب پرده‌خوان

اگر از این سبک رمان خوشتان می آید و یا به دنبال مطالعه‌ی رمان های آلمانی هستید، بهتر است به کتاب های زیر نیز نگاهی بیندازید:

• مرگ در ونیز - اثر توماس مان
• دمیان (سرگذشت جوانی امیل سینکلر) - اثر هرمان هسه
• انسان در جستجوی معنا - اثر ویکتور فرانکل
• کتاب سيدارتها - اثر هرمان هسه