کتاب مفاهیم تحلیل رفتار متقابل منصور بهرامی نشر انتشارات نسل نواندیش

شخص با دوری گزیدن جسمی یا روانی از دیگران کناره‌گیری می‌کند؛ در این هنگام فرد حتی اگر در یک گروه قرار گرفته باشد، در تخیلات خود غرق می‌شود. هنگامی‌ که شخصی به این طریق منزوی می‌شود، فقط جسم او در گروه حضور دارد، ولی با دیگران هیچ‌گونه ارتباط متقابلی ندارد. در این زمان فرد ممکن است در هر یک از حالت‌های شخصیتی سه‌گانه خود یعنی «والد»، «بالغ» و «کودک» قرار گیرد، اما واکنش و نشانه خارجی نداشته باشد. این حالت از ارتباط متقابل، خطر و ریسک روانی طرد شدن را ندارد و فرد از قبل تصمیم گرفته و آگاه است که در تبادل رابطه با دیگران خطر طرد شدن وجود دارد، بنابراین از آن اجتناب می‌ورزد. انزوا ممکن است یک تصمیم منطقی از ناحیه «بالغ» باشد، زیرا انسان نیاز دارد که در برخی مواقع تنها باشد، استراحت کند و با تفکر به بررسی زندگی خود بپردازد. این نوع انزوا با آن گوشه‌گیری که ذکر شد، تفاوت دارد و برای رشد انسان ضروری است. گاهی دوری گزیدن از طریق حواس پنج‌گانه صورت می‌گیرد؛ به‌عنوان مثال به کسی یا جایی نگاه می‌کنیم، ولی او را نمی‌بینیم یا صدایی را نمی‌شنویم و یا احساسی وجود دارد، اما آن‌ را حس نمی‌کنیم.