وضعیت اسفبار و نامطلوب فعلی جهان اسلام و سیطرهی علمی و فرهنگی جهان غرب، سبب نوعی خودباختگی و یأس در میان جوانانی که با تاریخ تمدن اسلامی آشنایی کافی ندارند،گردیده است. این کتاب، منبع بسیار مناسبی برای آشنا شدن با تمدن شکوهمند اسلام است؛ چه آن که نویسندهی آن پروفسور میان محمد شریف از محققین برجسته در زمینه تاریخ علم بوده و دیگر این که این کتاب، کتابی بسیار خلاصه و در عین حال پرمغز میباشد. کتاب حاضر علاوه بر اطلاعات فروانی که در مورد تاریخ علم و فکر در جهان اسلام به مخاطب میدهد؛ حاوی نکات بسیار مهم و برجستهای است که در دیگر کتابهای تاریخ علم کمتر مشهود است:
۱. معرفی منصفانه و محققانهی منابع و خاستگاههای داخلی و خارجی تفکر اسلامی؛
۲. نشان دادن چگونگی و میزان تأثیر مسلمانان در ظهور تمدن کنونی غرب؛
۳. نشان دادن نوآوریها و ابتکارات دانشمندان مسلمان در علوم مختلف؛
۴. در بخش فلسفه و کلام با مقایسه آراء متفکران مسلمان با فلاسفه دوره جدید غرب، محققانه سبقت متفکران مسلمان در طرح مباحث و مسائلی که فلاسفهی دوره جدید غرب مطرح نمودند؛ را نشان داده است و تأثیرپذیری فلاسفه دوره جدید از متفکران مسلمان و وجوه برتری پاسخهای متفکران مسلمان را به خوبی بیان نموده است.