کتاب مردان مریخی، زنان ونوسی نشر انتشارات نقش و نگار

ونسان ون‌گوگ، مشهورترین نقاش هلند، درباره‌ی هنر می‌گوید:« هرگز هیچ هنری را والاتر از عشق ندیده‌ام.» بدون شک هیچ‌ چیزی به اندازه‌ی عشق در این دنیا زیبا نیست، اما این تصویرِ همیشه سبز گاهی خدشه‌دار می‌شود؛ آنگاه است که حس می‌کینم از سیاره‌ای جداگانه به زمین آمده‌ایم.

جان گری در کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی به ما آموزش می‌دهد که چگونه تصویر خدشه‌دار شده را ترمیم کنیم، چگونه تفاوت‌ها را در عشق بفهمیم و آن‌ها را بپذیریم.   

درباره کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی؛ کتابی که باید خواند

کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی (Men are from Mars and Women are from Venus) نوشته‌ی جان گری برای اولین بار در سال 1992 منتشر شد. این کتاب‌ بارها بعد از انتشارش تجدید چاپ شد و به ده‌ها زبان دنیا ترجمه شد. این کتاب با فروش 40 میلیون نسخه در جهان، یکی از تاثیرگذار ترین کتاب‌های روانشناسی است که برای مطالعه‌ی همه‌ی زوج‌ها پیشنهاد شده است. کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی ادعا می‌کند با آشکار کردن تفاوت‌های‌ میان زن و مرد، موجب تقویت پیوند میان زوجین می‌شود. کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی همچنین رهنمودهایی عملی برای رفع رنجیدگی و بی‌اعتنایی و افزایش صمیمت و مهر و محبت میان زن و شوهر ارائه می‌کند.

جان گری (John Gray) معتقد است که عدم درک تفاوت‌ها دلیل درگیری و کشمکش‌های زناشویی است. او در این کتاب سعی می‌کند مسئله‌ی ازدواج و درگیری‌هایش را از هر دو دیدگاه بررسی کند. او با مقایسه‌ی دیدگاه‌ زنان و مردان، این تفاوت دید دو جنس مخالف را نشان می‌دهد. گری بعد از مشخص کردن دلیل اختلاف؛ راهکارهای کاربردی و جامعی  را ارائه می‌دهد تا بتواند اندکی از این تفاوت‌ها را به شباهت تبدیل کند.

مسئله‌ی مریخ و ونوس

عنوان کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی بیشتر شبیه به عنوان یک داستان تخیلی است تا یک کتاب روانشناسی. اما علت این نامگذاری چیست؟ عده‌ای می‌گویند مردان مریخی هستند و زنان ونوسی چون در زمان انسان‌های اولیه مردها به جست‌و‌جوی شکار می‌پرداختند و زن‌ها در جست‌وجوی پیداکردن روش‌های ارتباطی و اجتماعی بودند تا بتوانند فرزندانشان را تربیت کنند. بنابراین آن ها در دو سیاره‌ی متفاوت قرار دارند.

اما در سال 2014 در دانشگاه پنسیلوانیا تحقیقی با هدف شناخت تفاوت‌های مردان و زنان انجام شد. در این بررسی با هفده هزار مرد و چهارده هزار زن که در 13 کشور اروپایی زندگی می‌کردند، مصاحبه‌ شد و اساس این مصاحبه یادآوری خاطرات چندبخشی (episodic) بود. خاطرات چندبخشی از آن جهت قابل توجه بودند که ارتباط مستقیم با احساسات افراد داشتند. یعنی مغز برای یادآوری یک خاطره، یک احساس را به عنوان نماد (نشانه‌ی) آن خاطره انتخاب می‌کند. هنگام یادآوری آن خاطره، ابتدا آن احساس تکرار می‌شود و بعد آن خاطره یادآور می‌شود. نتایج این آزمایش نشان‌ می‌دهد که مقدار احساساتی بودن مردان و زنان به جنسیت‌شان بستگی ندارد، بلکه عوامل دیگری مانند محل زندگی آن‌ها هم در رفتارشان تاثیرگذار است.

نقد کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی

جان گری در کتاب به طور صریح زنان و مردان را متفاوت بیان می‌کند، این موضوع خوانندگان را معترض می‌سازد. نقد خوانندگان به گری این است که این کتاب با نگاه دو جنبه‌ای که مردان و زنان از دو سیاره‌ی متفاوتند، انسان‌ها را از یکدیگر دور می‌کند. آسیب‌هایی که دور شدن انسان‌ها از خود و جامعه می‌بینند گاهی جبران ناپذیرند.  آن‌ها معتقدند که انسان‌ها باید فارغ از جنسیت‌شان کنار هم باشند و بتوانند با یکدیگر هم‌زیستی کنند.

شاید دیدگاه هردو طرف درست باشد، اما جان گری در مصاحبه‌ای می‌گوید هدف کتابش درست کردن مسیری برای کاهش تنش‌های یک رابطه‌ی عاشقانه است. او معتقد است: «شناختن طرف مقابل، به شما این اجازه را می‌دهد که همسرتان را بشناسید و او را درک کنید. او می‌گوید افزایش عشق تنها با کاهش تنش‌ها ممکن است.»

گری در کتاب می‌گوید:« زن و مرد تا زمانی که متوجه نشوند در زمینه‌های مختلف (از جمله نیازها، تمایلات، توقعات، و غیره) با یکدیگر تفاوت دارند، دائم با یکدیگر به اختلاف نظر می‌رسند و به جدال با یدیگر می‌پردازند. آن‌ها به خاطر از یاد بردن همان اصل مهم متفاوت بودن با یکدیگر، معمولا با یکدیگر به تضاد می‌رسند و از دست یکدیگر عصبانی می‌شوند. مرد توقع دارد همسرش مثل او باشد و همان چیزی را که او می‌خواهد بخواهد و همان احساسی را که خود دارد او داشته باشد و برعکس.»

آزمایش‌های جان گری برای نوشتن کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی

جان گری برای نوشتن کتاب مردان مریخی، زنان ونوسی رویکرد جالبی را دنبال کرده است. او سعی کرد با نگاهی عادلانه و بدون قضاوت، زنان و مردان را تحلیل کند. بررسی‌های جان گری ثابت کرد که مردها مثل غارنشین‌ها هستند. آن‌ها زمانی را برای خود نیاز دارند. برای سلامت ذهن مردان لازم است که زمانی را تنهایی بگذرانند. گری توضیح می‌دهد:« این تنهایی‌گزینی به این معنا نیست که از علاقه‌ی شوهرتان به شما کم شده است، یا این‌که او شما را نمی‌خواهد و نمی‌بیند، بلکه تنهایی به مرد‌ها این اجازه‌ را می‌دهد که احساس استقلال کنند.» جان گری علاقه‌ی مردان برای غارنشینی را به رفتار موجی زنان تشبیه می‌کند. او معتقد است:« روحیه‌ی زنان مثل امواج دریاست، گاهی آنقدر خوشحالند که در پوست خود نمی‌گنجند و گاهی هم از عصبانیت می‌توانند یک شهر را به آتش بکشند.» او به مردان پیشنهاد می‌دهد از این حالات روحی زنانشان استفاده کنند، او معتقد است مردان باید مثل موج‌سواران ماهر، با حالت‌های روحی مختلف زنان کنار بیایند.

جان گری کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی را با همین رویکرد پیش می‌برد، او نوشتن کتاب را در دوازده هفته تمام کرد. کتابی که در بیشتر از 50 هزار نسخه از آن تنها در سال اول انتشارش به فروش رفت و به اعتقاد خوانندگانش به عنوان راهنمای روابط زناشویی، رابطه‌ی عاشقانه گروه زیادی را نجات داد.

جان گری؛ روانشناسی برای همه

جان گری سخنران، مشاور ازدواج و نویسنده‌ی آمریکایی است. در سال 1951 به دنیا آمد. او در دهه‌ی 1970، دستیار ماهاریشی یوگی، یکی از بنیان‌گذاران مدیتیشن سبک ترنسندنتال، بوده است. جان گری که یک کشیش مذهبی است، در خانواده‌ای مردانه با پنج برادر بزرگ شده است. او برادری با بیماری دوقطبی دارد که مدیتیشن او را درمان نمی‌کند.جان گری برای کمک به برادرش تصمیم می‌گیرد شغلش را تغییر دهد و در دانشگاه رشته‌ی روانشناسی بخواند. بزرگ شدن در خانواده‌ای با پنج برادر و بعد از آن‌هم کشیش بودن، باعث می‌شد جان هنگامی که اطراف زنان قرار می‌گیرد به شدت معذب شود و احساس کند که آن‌ها از دو سیاره‌ی جداگانه هستند. این احساس غربت باعث شد جان گرینام کتابش را مردان مریخی و زنان ونوسی بگذارد.

زمانی که جان گری به مشکل بیمارانش گوش می‌داد، فهمید که مشکل بیشتر آن‌ها این است که همسرشان به حرف‌های آن‎ها گوش نمی‌کند، و این موضوع هر دو طرف را ناراحت‌ می‌کند. او تصمیم گرفت با استفاده از روانشناسی معکوس این درگیری را حل کند. جان گری سعی می‌کرد بیشتر از مراجعینش سوال بپرسد و به حرف‌های آنان گوش کند.

ترجمه کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی به فارسی

نثر کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی آنقدر ساده و روان است که مترجمان زیادی سراغ ترجمه‌ی آن رفته‌اند. لوئیز عندلیب، اشرف عدیلی، مهدی قراچه‌داغی، بهمن ربیعی، سید رضا نیازی، محیا (مهیا) محمدی و مینا امیری از مترجمان این کتاب هستند.

مینا امیری مترجم ایرانی متولد سال 1347 است. حوزه‌ی تخصصی او در ترجمه روان‌شناسی است و تاکنون کتاب‌های «رازهایی درباره مردان»، «چگونه به همسر خود عشق بورزیم» و مردان مریخی و زنان ونوسی از جان گری را به فارسی برگردانده است.

شما می‌توانید نسخه‌ی الکترونیکی و پی دی اف (pdf) کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی اثر جان گری را با ترجمه‌ی مینا امیری از سایت فیدیبو دانلود کنید.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم

برای بسیاری از مردان اثبات این‌که آن‌ها قادرند به هدف‌شان برسند، بسیار اهمیت دارد، حتی اگر این هدف مسئله‌ی پیش‌پا افتاده‌ای مثل رانندگی برای رفتن به یک رستوران یا مهمانی باشد. عجیب آن است که مردان  نسبت به مسائل پیش پا افتاده و جزئی بیشتر از مسائل بزرگ حساس هستند و توجیه آن‌ها این است:«اگر همسرم برای انجام کار‌های پیش پا افتاده‌ای مثل پیداکردن یک آدرس به من اعتماد نداشته باشد، چکونه می‌تواند درکارهای مهم‌تر به من اطمینان کند؟» مردان هم‌چون نیاکان مریخی‌شان در اموری مثل تعمیر وسایل فنی و مکانیکی، یافتن یک نشانی یا حل مسائل خود را متخصص می‌دانند و به این افتخار می‌کنند. در چنین مواقعی مردها احتیاج دارند که زن‌ها به جای توصیه و انتقاد آن‌ها را صمیمانه تایید کند.

یاد گرفتن، گوش دادن

اگر مردی تفاوت خود و همسرش را نداند، زمانی که تصمیم می‌گیرد به او کمک کند وضع را بدتر می‌کند. مرد باید بداند، وقتی همسرش ار مشکلاتش حرف می‌زند می‌خواهد به او نزدیک‌تر شود نه این‌که راه حل پیدا کند.

در بسیاری از مواقع یک زن فقط می‌خواهد احساسش را درباره‌ی روزی که سپری کرده با شوهرش در میان بگذارد، اما همسرش که فکر می‌کند او به کمک احتیاج دارد حرفش را قطع می‌کند تا راه‌حل‌های بی‌شماری به او پیشنهاد نماید. به همین دلیل زن ناراحت می‌شود اما همسرش نمی‌داند که او چرا خوشحال و راضی نیست.