کتاب سی قرن و سی حادثه نشر انتشارات کتاب کوله‌پشتی

شاهنشاهی اشکانی برای دفاع از مرزهای قلمرو خود در دو جنگ بزرگ، ارتش‌های چند ده‌هزار نفری امپراتوری متجاوز و بسیار نیرومند روم را فروشکست و فرمانروایی بر تمام سرزمین‌های شرق فرات و تسلط بر شاهراه‌های تجاری منطقه و نظارت بر شهرهای مهم و ثروتمند آن را حفظ کرد. یک بار در زمان ارد دوم نزدیک سوریه در دشتی موسوم به حران لژیون‌های کراسوس را تارومار کردند و بار دیگر در سال‌های پادشاهی فرهادچهارم در مرزها و خاک آذربایجان سپاه پرشمار مارک آنتونی را در زدوخوردهایی پیروزمندانه متواری ساختند. فراتر از پیامدهای این زورآزمایی در تحولات داخلی ایران و نیز تأثیر آن بر بازی‌های رایج سیاسی در امپراتوری روم، در پایان این جنگ‌ها سهم دو قدرت بزرگ عصر از جهان آن روزگار معین شد و تلاش‌های گاه و بی‌گاه اشکانیان برای رسیدن به سواحل مدیترانه و تقلاهای پی­درپی همسایه‌ی غربی آن‌ها در عبور از فرات تأثیر پایداری در جابه‌جایی مرزهای سیاسی دو دولت نداشت. از این‌رو این دو جنگ آغازین ـ یکی دو دهه پس از دیگری ـ از مهم‌ترین حوادث تاریخ ایران است که نتایج آن در سیر تحولات دوره‌ی اشکانی، در شکل‌گیری و تداوم هویت جدید بین‌النهرین و در جهان‌بینی فرمانروایان و مردم ایران مؤثر و مشهود بود...