در ایران، دین ـ به مفهوم گستردۀ آن ـ یکی از مهمترین عوامل مؤثر در شکلگیری حیات اجتماعی بوده است. جامعۀ ایرانی از گذشتههای دور، جامعهای دینی بوده است. از دورۀ صفویه به این سو که تاریخ معاصر ما به شدت تحت تأثیر آن دوران است، تشیع به یکی از ارکان اصلی جامعه ایرانی تبدیل شده است. با وجود اهمیت و تأثیر دین در جامعه و فرهنگ ایران، مطالعات دین، از دیدگاه جامعهشناختی و انسانشناختی، عملاً در حاشیه بوده است. در ایران، [ادبیات]علوم اجتماعی دین، بیشتر بر جامعهشناسی تاریخی دین معطوف بوده و توجه اندکی به تجربه زیستۀ دین در حیات اجتماعی و فرهنگی مردم داشته است. شرایط اجتماعی و مذهبی ایران پس از انقلاب اسلامی و حاکمیت دین در عرصه سیاست، بر مطالعات اجتماعی و فرهنگی دین تأثیر بسیار گذارده است.