«خردمند آن است که چون کارش پدید آید، همه رأیها را جمع کند و به بصیرت در آن نگرد تا آنچه صواب است از او بیرون کند و دیگر را یله کند، همچنان که کسی را دیناری گم شود اندر میان خاک. اگر زیرک باشد، همه خاک را که در آن حوالی بود جمع کند و به غربالی فروگذارد تا دینار پدید آید.» این جملات از ابوسعید ابوالخیر عارف ایرانی است که محمود تربتی سنجابی در آغاز کتابش از آنها استفاده کرده است. کتابی که در آن نویسنده تلاش کرده پرده از رازهای تاریخ ایران بردارد.
سه مرد در برابر فریب تاریخ اثری مستند است که در آن به زندگی و مشی سیاسی سه نفر از سیاسیون قدرتمند در ایران پرداخته است و عملکرد آنان را سنجیده است. رضاشاه، رزمآرا و دکتر محمد مصدق کسانیاند که زندگی و کارنامهی آنها در این کتاب بررسیشده است. محمود سنجابی بیان کرده است که عمده مطالب این کتاب مجموعهای از خاطرات شخصیتهای صاحبنام در ایران است که دربارهی این سه نفر نوشتهاند. او در این باره گفته است: «این مطالب در مجموع پرده از حوادثی برمیدارد که اگر به هنگام وقوع، افرادی باایمان و دارای صلاحیت ناخدای این کشتی سرگردان در دریای متلاطم حوادث ایام بودند، مردم این سرزمین به ساحل امن و آسایش میرسیدند و بسیاری از نامرادیها که امروز نظارهگر آنها هستیم هیچگاه در اوراق مکتوب نمیخواندیم. با این اوصاف برای آیندهی بهتر و تربیت نسلی خودساخته بایستی تاریخ گذشته سرزمین خود را بخوانیم و با اتکا به آفریدگار خود را آمادهسازیم که تکرار حوادث گذشته را تجربه نکنیم.»
سه مرد در برابر فریب تاریخ با پیشگفتاری آغازشده است که نویسنده در آن تاریخ ایران از سال 1320 و حملهی شوروی و انگلیس به ایران تا پابان دوران مصدق و رزمآرا حرف زده است و دلایل خود را برای نگارش این کتاب توضیح داده است.
پس از پیشگفتار سه فصل اصلی کتاب به شرح زیر آمده است:
بخش اول: رضاخان
بخش دوم : رزمآرا، نقشآفرین زمان
بخش سوم : قهرمان آسیا(دکتر مصدق)
در ادامه بخش ضمائم آمده است که در آن مطالبی همچون متن استعفای رضاخان قرارگرفته است. بخش منابع و مأخذ و بخش نمایه نیز در انتهای کتاب قرار دارند. بیشتر این منابع را کتاب خاطرات بزرگان و همچنین مجلات آنسالهای ایران تشکیل میدهند.
سه مرد در برابر فریب تاریخ
بعد با تندی اضافه کرد: «دلایلی که خازنی در این گزارش به نفع شما آورده حتی به عقل شما هم نمیرسید.»سپس رو کرد به من و گفت:«شما بروید در اتاقتان بنشینید تا آقای جزایری بیاید رسماً از شما به خاطر سخنهای ناروایی که دیشب در هیئت دولت علیه شما گفته عذرخواهی کند.»
من از رزمآرا خواهش کردم موضوع را سوءتفاهم فرض و تمامشده تلقی کند. یکشب هم مرا خواست و گفت:«فردا صبح ساعت چهار به کارخانه قند کرج میروی. کامیون داران حمل چغندر شکایت دارند که برای تخلیه بار ساعتها در سرما میایستند. بعد هم که نوبتشان میشود رئیس کارخانه بهعنوان«پرت»(خاک بار)بهدلخواه از پنج تا ده درصد میزان بار را کم میکند و این در حالی است که کامیونهای متعلق به «شاپور»غلامرضا، ملکه مادر و دیگر وابستگان به دربار بدون رعایت نوبت و کسر«پرت»بلافاصله و بدون معطلی بار خود را تخلیه و قبض تحویل دریافت میدارند.»
پس از بازرسی و بازجویی از رئیس کارخانه برای پرت بار ضوابطی در نظر گرفتم و مقرر شد اگر کامیونی متعلق به دربار بخواهد بدون نوبت وارد کارخانه شود خود دارندگان جلوگیری کنند و مسئول هرگونه وضعیت ناهنجار رئیس کارخانه خواهد بود.
یک روز رزمآرا مرا به اتاقش خواند و گفت:«شاپور»علیرضا برادر شاه در چهارصد دستگاه(خانههایی که زمان قوامالسلطنه برای کارمندان دولت در شرق میدان ژاله - شهدای امروز - ساخته شد)علیه من توطئه میکند و ساکنان آنجا را تحریک و وادار کرده است که اقساط بانک رهنی را نپردازند و برای دولت مشکل پدید آورده است. ترتیبی برای رفع این معضل بده. من پس از مذاکره با اهالی که هر هفته مخارجی را برای چراغانی شاپور متقبل میشدند. آنان را متقاعد کردم چراغانی بازی را کنار بگذارند تا تصمیم مرضیالطرفینی اتخاذ شود. قرار شد بهجای خرج چراغانی اقساط عقبافتاده بانک را بپردازند و نرخ بهره بانک کاهش یابد و اسناد خانههایشان صادر و توزیع گردد. فکر میکنم در گزارش خود برای رزمآرا تصویب و موافقت با پنج شرط را خواسته بودم. رزمآرا فقط با چهار شرط موافقت کرده. من مجدداً به رزمآرا نوشتم که: اگر حضرت اجل مجدداً گزارش را مطالعه فرمایند یقیناً با شرط پنجم هم موافقت خواهند کرد.(شرط پنجم مربوط میشد به تقلیل نرخ بهره که اگر انجام میشد علیرضا دیگر بهانهای برای توطئه نداشت.) در هر صورت رزمآرا موافقت کرد و سر و صداها در چهارصد دستگاه خوابید.
محمود تربتی سنجابی یکی از پژوهشگران برجستهی تاریخ معاصر در ایران است. او علاقهی زیادی به تاریخ ایران از آ؛از قرن اخیر تا انقلاب اسلامی دارد و پژوهشهای فراوانی در این زمینه انجام داده است. بیشتر تألیفات محمود تربتی سنجابی نیز دربارهی همین دوران است. کتابهای «پنج گلوله برای شاه»، «نخستوزیر سه دقیقه قبل از درگذشت»، «دژخیمان عصر طلایی، پزشک احمدی، سرپاس مختاری» و «کودتا سازان» از جمله مهمترین آثار این نویسندهاند.
انتشارات البرز کتاب سه مرد در برابر فریب تاریخ را عرضه کرده و در اختیار علاقهمندان قرار داده است.
تاریخ ایران، بهخصوص پس از قاجاریه و به تخت نشستن رضاشاه پر از بزنگاههای عجیب است. اتفاقات هولناکی که شاید میتوانست بهگونهای دیگر رقم بخورد. مطالبی که درس گرفتن از آنها در روزگار آیندهی ایران هم مفید خواهد بود. این کتاب تلاش کرده است به کمک مستندات موجود تصویری از آنچه در سالهای سلطنت پهلوی در ایران اتفاق افتاده را ارائه دهد. تصویری که بسیار مهم است مردم امروز هم از آن باخبر باشند. اگر به تاریخ ایران علاقهمندید و اگر دغدغهی آنچه بر سر این ملت آمده است را دارید، کتاب پیش روی شما کتاب بسیار خوبی برای مطالعه است.
کتاب سه مرد در برابر فریب تاریخ در دستهی کتابهای تاریخی قرار دارد.
کتاب سه مرد در برابر فریب تاریخ مناسب برای گروه سنی بزرگسال است.
تعداد صفحات نسخهی چاپی کتاب 448 صفحه است که با مطالعهی روزانه 20 دقیقه میتوانید این کتاب را در 22 روز بخوانید.
کتاب سه مرد در برابر فریب تاریخ جزو کتابهای حجیم و بلند با موضوع تاریخی است. این کتاب برای افرادی که وقت بیشتری برای مطالعه دارند و میخواهند در زمینهی تاریخی زمان بیشتری را به مطالعه اختصاص دهند انتخاب مناسبی است.
آنچه در بالا خواندید بررسی و نقد کتاب سه مرد در برابر فریب تاریخ اثر محمود تربتی سنجابی بود.خرید و دانلود این اثر در همین صفحه امکانپذیر است. برای مطالعهی دیگر کتابها در زمینهی تاریخی میتوانید به قسمت دستهبندی کتابها مراجعه و کتابهای این موضوع را یکجا مشاهده کنید.