علامه سید مرتضی عسکری در بهار سال ۱۲۹۳ ش. در سامرا در خاندانی عالم و دانشپرور متولد شد. مقدمات و بخشهایی از سطوح دروس حوزه را در همان شهر تحصیل کرد و در سال ۱۳۱۰ش. به حوزه علمیه قم مشرف شد و به ادامه تحصیل پرداخت و بعد از چهار سال کسب فیض، به زادگاه خویش بازگشت. ایشان حدود بیست سالگی، اولین حرکت فرهنگی ـ اجتماعی خود را با تأسیس مدرسهای کوچک در سامرا شروع کرد و بعدها این کار را در کاظمین ادامه داد. این مدارس بعدها به شهرهای: بغداد، بصره، دیوانیه، حلّه، و نعمانیه و در مقاطع مختلف: مهدکودک، دبستان و دبیرستان (دخترانه و پسرانه) گسترش یافت و نیز مراکزی برای تعلیم بزرگسالان ایجاد کرد.