کتاب یک بار در بهشت بیدار شدیم اثر نجوان درویش نشر مرکز

کتاب الکترونیکی یک بار در بهشت بیدار شدیم، مجموعه‌ای از اشعار به قلم نجوان درویش از نشر مرکز با ترجمه حمزه کوتی است که شما را به دقیق‌تردیدن، انسانی‌تر فکرکردن و زیباتر احساس‌کردن دعوت می‌کند. درویش که یکی از چهره‌های شاخص شعر معاصر عرب است با کمترین واژه‌ها، بزرگ‌ترین تجربه‌های انسانی را در این اثر به تصویر کشیده است. او با تصویرسازی‌های دقیق و به‌کارگیری چرخش‌های ناگهانی، شعر را از گزارش یک رنج به روایت انسانی و جهانی تبدیل کرده است. روایتی که هم تلخی را می‌شناسد و هم امید را تزریق می‌کند.

خواندن کتاب برای مخاطبان ایرانی که با سنت شعر خو گرفته‌اند، در عین آشنایی، تازه نیز هست. این اشعار از آن جهت آشنا هستند که حافظه جمعی ما ایرانیان با جغرافیای زخم‌خورده پیوند خورده است. از طرفی تازه‌بودن آن به سبب زبان موجز و دوری از شعارزدگی است. این شعر به‌جای بازی‌های زبانی، مستقیم به قلب می‌نشیند. در این اشعار شخصی و جمعی، همزمان تلخی و شیرینی را باهم حس می‌کنید و معنا را در میان سطور این اشعار پیدا خواهید کرد.

خلاصه کتاب یک بار در بهشت بیدار شدیم نوشته نجوان درویش

شعر یکی از گونه‌های ادبی است که درک آن به‌واسطه تفاوت‌های فرهنگی و زبانی دشوار است. از طرفی نمی‌توان ویژه‌بودن جایگاه شعر میان ما ایرانی‌ها را از نظر دور کرد. از شاهنامه که روایت‌گر در هم‌تنیدن تاریخ و اسطوره است، تا اشعاری که پشت پرده روایت رنج‌های مردمان این سرزمین هستند، همه‌و‌همه پیوند ما را با شعر غنی کرده‌اند. در گریزی به اشعار جهان، نشر مرکز برای اولین بار به سراغ این شاعر فلسطینی رفته است. این مجموعه اشعار که عمدتا بین سال‌های 2006 تا 2013 سروده‌ شده‌اند از آن‌جهت اهمیت دارند که مفاهیم آن‌ها برای ما آشناست.

شاعر در این کتاب که با ترجمه حمزه کوتی در اختیار شماست، با زبانی موجز، از همه آن چیزی می‌گوید که برای ما هم آشناست. از تبعید تا حافظه جمعی، از مقاومت و جغرافیای زخم‌خورده تا روشنایی امید را می‌توان در میان سطور اشعار این شاعر دید. شعر درویش به‌زیبایی بر لبه تیغ میان ناامیدی و مقاومت راه می‌رود؛ او میان طنز سیاه و واقعیت‌های سخت سیاسی در حرکت است و با تصویرسازی‌های پرشور، خواننده را با مضامینی چون برابری و عدالت روبه‌رو می‌کند.

شما با خواندن اشعار کوتاه این کتاب که عمدتا بیش از یک صفحه نیستند، با عشق، اندوه، فقدان، امید و یاس روبه‌رو خواهید شد. صدایی که هم پرشور است و هم چنان واقع‌گرایانه و بی‌هیاهو که نفس‌تان را بند خواهد آورد. اشعار این مجموعه را می‌توان بازتابی از تجربه‌های فردی و جمعی نویسنده در بستر تاریخ و جغرافیای فلسطین و به‌طور کل خاورمیانه درنظر گرفت و همین نقطه مهم‌ترین وجه تمایز این اثر است.

او در هر شعر، یک لحظه از زندگی، خاطره یا یک اندیشه را روایت کرده است. مجموعه این اشعار در کنار هم سازنده تصویر چند لایه از فلسطین و خاورمیانه هستند. در این کتاب شما شاهد ارجاعات تاریخی، اسطوره‌ای و فرهنگی نیز هستید و این موضوع این اشعار را برای کسانی که به‌دنبال درک عمیق‌تری از جهان عرب و به‌طور خاص فلسطین هستند مناسب‌تر می‌کند.

معرفی نویسنده کتاب یک بار در بهشت بیدار شدیم نوشته نجوان درویش

نجوان درویش شاعر، منتقد و روزنامه‌نگار فلسطینی زاده قدس است و یکی از صداهای شاخص شعر معاصر عرب محسوب می‌شود. در آثار او که به بیش از 20 زبان زنده دنیا ترجمه شده‌اند از بناهای تاریخی تا فرهنگ تغییریافته، تاریخ، تبعیض‌ها و ظلم‌هایی که به ملت فلسطین شده است، سخن گفته می‌شود.

یکی از ویژگی‌های اشعار این شاعر فلسطینی را می‌توان این مشخصه دانست که جغرافیای زخم‌خورده‌ای که او زاده آن است، باعث نشده تا نسبت به ستم به دیگر ملت‌ها بی‌تفاوت باشد. او از همه سخن می‌گوید، از آزادمردان کرد گرفته تا عرب و ایرانی و ارمنی. او در اشعارش به همه جا هم سرک می‌کشد. درویش به‌واسطه همین نگاه انسانی در کنار ویژگی‌های دیگر اشعارش، توانسته جوايز متعددی از جمله جايزه سارامگواير 2022 و جايزه بين‌المللی شعر سيلنتو 2023 را دریافت کند. او همچنین جایزه بیروت 39 و جایزه شرق و غرب چین را نیز از آن خود کرده است.

چرا باید کتاب یک بار در بهشت بیدار شدیم را بخوانیم؟

به زبان ساده این کتاب شعر، صدای به‌یادماندنی فلسطین برای جهان است. شما در این کتاب از خلال اشعار کوتاه آن تجربه زیسته یک ملت را در مقیاس جهانی می‌خوانید. از ویژگی‌های این اثر که آن را به کتابی خواندنی تبدیل می‌کند می‌توان به ساده‌نویسی و عمق اشعار اشاره کرد. زبان کتاب کوتاه و شفاف است؛ اما لایه‌های معنایی پنهان‌شده در میان سطور این کتاب آن را برای چند بار خواندن و کشف تدریجی مناسب می‌کند.

کتاب یک بار در بهشت بیدار شدیم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

·       دوستداران شعر معاصر عرب و خوانندگان جدی شعر جهان

·       علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ فلسطین

·       مخاطبان علاقه‌مند به مضامینی مانند هویت، تبعید و مقاومت

·       خوانندگان مشتاق اشعار سیاسی و چندلایه

بخشی از کتاب یک بار در بهشت بیدار شدیم

در یکی از اشعار این شاعر معروف جهان عرب در این کتاب می‌خوانید که:

یک بار در بهشت

بیدار شدیم

و فرشتگان ما را

با جاروها و خاک‌اندازها غافلگیر کردند:

«شما بوی الکل زمین می‌دهید

در جیب‌هاتان شعر و بدعت است.»

ای خدمت‌گزاران خدا ــ به آن‌ها گفتیم ـ

رویای صبحی از صبح‌های حیفا

به اشتباه

ما را به بهشت شما آورد.

ساعت اول

آهنگ سنتی از حلب یا مُوَشّحی از اندلس

یا دوبیتی‌ای از دهکده‌ای آواره است

که بیمار را در ساعت اول سال جدید عیادت می‌کند؟

این حیفا است:

تفریح دستان خدا در گِل...

با آن خداحافظی نکن

این تو هستی

که آن را پس می‌گیری

اکنون

و برای همیشه...

آمین.

پیشنهادهایی برای دوستداران کتاب

اگر به شعر عرب علاقه‌مند هستید و این کتاب را هم دوست داشته‌اید از خواندن آثار زیر نیز، لذت خواهید برد:

کتاب اگر باران نیستی نازنین، درخت باش نشر انتشارات سخن

کتاب از آستین شعر نشر ثالث

کتاب پنهان نوشته های یک عاشق قرمطی نشر چشمه