کتاب نوسازی در سیاست خارجی عربستان سعودی سیدمحمد حسینی نشر انتشارات مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه

عربستان، آشنایی ناشناخته و جعبه‌ای سیاه نه‌تنها برای عموم مردم ایران بلکه برای بسیاری از نخبگان سیاسی و حتی نخبگان فکری و دانشگاهی است. میانگین شناخت از کشور عربستان و حکمرانان این سرزمین در ایران عمدتاً مبتنی بر برخی از واقعیات گزینش‌شده و بعضاً تصورات کلیشه‌ای است که ضرورتاً باید محل بازنگری و واقع‌‌بینی قرار گیرند. اهمیت شناخت عربستان زمانی بیشتر می‌شود که از منظر سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران یعنی سیاست همسایگی به‌عنوان هسته اصلی ایجاد منطقه‌گرایی درون‌زاد به همسایگان خود نگاه کنیم. علاوه بر سیاست همسایگی، عربستان یکی از رقبای منطقه‌ای ایران در منطقه غرب آسیا، خلیج‌فارس و جهان اسلام نیز هست. تاریخ روابط ایران و عربستان از عصر پهلوی تاکنون نشان می‌دهد، وضعیت روابط دو کشور به‌شدت سرریز منطقه‌ای و حتی بین‌المللی دارد. مروری بر تحولات سال‌های اخیر نشان می‌دهد، ثبات و بی‌ثباتی در منطقه غرب آسیا و به‌خصوص خلیج‌فارس تا حدود زیادی وابسته به کیفیت روابط ایران و عربستان است. تنش در روابط ایران و عربستان همواره به محیط پیرامونی این دو کشور تسری پیدا کرده و زمینه را برای حضور و مداخله بیشتر قدرت‌های مداخله‌گر خارجی از قبیل امریکا در منطقه فراهم می‌کند که این دو یعنی هم بی‌ثباتی منطقه‌ای و هم مداخله قدرت‌های خارجی با مبانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در تعارض کامل است. قدرت جمهوری اسلامی ایران اولاً درگرو ثبات منطقه‌ای و یا تنشِ محدود در منطقه است و ثانیاً درگرو کاهش مداخلات قدرت‌های برون ‌منطقه‌ای به‌خصوص امریکا در منطقه تعریف شده است. از سوی دیگر تجربیات تاریخی نشان می‌دهد، تنش‌زدایی و همکاری ولو در موضوعات محدود میان ایران و عربستان موجب ثبات نسبی در منطقه شده است.