کتاب سیستم‌های مقاوم سازه‌ای در ساختمان‌های بلند علی خیرالدین نشر دانشگاه سمنان

با توجه به استقبال بسيار خوبي كه از چاپ اول و دوم اين كتاب به عمل آمد و بر اساس پيشنهادات و نقطه‌نظرات اساتيد، محققين، مهندسين و دانشجويان عزيز، نويسندگان را برآن داشت كه ويرايش سوم كتاب را براي چاپ سوم به انجام رسانند. در ويرايش جديد موضوعاتي از جمله اثر نیروي جانبی زلزله بر روي ساختمان‌هاي بلند، انهدام پيشرونده، پديده رانش معكوس، ساختمان‌هاي بلند ايران، سيستم شبكه قطري و سيستم جديد هگزاگريد (شش ضلعي)، توالي ساخت و خزش در ساختمان‌های بلند به كتاب اضافه گرديده و اطلاعات مربوط به ساختمان‌هاي بلند دنيا و برج‌هاي معروف به روز گرديده است.

چاپ و ويرايش سوم این کتاب شامل چهارده فصل می¬باشد. در فصل اول، ابتدا تعریف ساختمان‌های بلند و تاریخچه آن¬ها و سپس انواع سیستم‌های مقاوم جانبی در ساختمان‌های بلند و طبقه‌بندی آن‌ها مطرح شده است. فصل دوم به معرفی سیستم‌های سازه‌ای داخلی که المان‌های باربر آنها درون ساختمان توزیع می‌گردند؛ اختصاص دارد. در این فصل سیستم‌هایی همچون قاب خمشی، قاب مهاربندی شده و دیواربرشی مورد توجه قرار می‌گیرند و در هر مورد نمونه‌ای از ساختمان‌های بلند که با این سیستم‌ها ساخته شده‌اند؛ ذکر می‌گردند. فصل سوم به بررسی سایر سیستم‌های داخلی همانند کمربندهای خرپایی و هسته‌های مقاوم می‌پردازد. همچنين در فصل سوم اثر رانش معکوس در سازه‌های بلند دارای هسته مقاوم بتن‌آرمه مورد بررسي قرار مي‌گيرد و مفاهيمي از جمله ديافراگم‌، جمع‌كننده‌ و توزيع‌كننده مطرح مي‌گردد.

فصل چهارم به بررسی انواع سیستم‌های مقاوم سازه‌ای لوله‌اي که المان‌های باربر آن‌ها در خطوط پیرامونی ساختمان توزیع می‌گردند، تخصیص یافته است. در این فصل سیستم لوله قابی، لوله مهاربندی‌شده، سیستم لوله در لوله و سيستم لوله دسته‌بندی شده مورد مطالعه قرار می‌گیرد و همچنین به معایب و مزایای سیستم‌های سازه‌ای لوله‌ای همچون پدیده لنگی برش اشاره می‌شود. همچنین در پایان این فصل مقایسه‌ای بر روی انواع سیستم‌های سازه‌ای لوله‌ای انجام می¬گردد.

در فصل پنجم سیستم‌های مقاوم سازه‌ای شبکه قطری که تکامل‌یافته سیستم‌های لوله‌ای‌اند، تشریح شده‌اند. در فصل ششم خواننده با جدیدترین سیستم مقاوم سازه‌ای برای ساختمان‌های بلند آشنا می‌شود. این سیستم که شبکه خارجی نام دارد؛ هم در سازه‌های فولادی و هم در سازه‌های بتنی به‌کار می‌رود و تکامل‌یافته سیستم شبکه قطری است.

در فصل هفتم به بررسی سیستم‌های مقاوم جانبی برای سازه‌های بسیار بلند پرداخته می‌شود. در این فصل سیستم‌هایی همچون قاب با خرپای فضایی و ابرسازه‌ها مطرح می‌گردد. فصل هشتم اثر نیروی جانبی زلزله بر روی ساختمان¬های بلند را مورد بررسی قرار می‌دهد. در اين فصل معیارهای طراحی لرزه‌اي، خطرات لرزه‌ای، بي‌نظمي ساختمان و اثرات آن بر روي عملكرد لرزه‌اي، اندرکنش خاک–فونداسیون–سازه و انواع سيستم‌های كنترل سازه در ساختمان‌هاي بلند مطرح مي‌گردد.

در فصل نهم اثرات نیروهای باد بر روی ساختمان‌های بلند را مورد بررسی قرار می‌دهد. با توجه به آن که اثرات نیروهای جانبی به ویژه نیروهای باد با افزایش ارتفاع به سرعت افزایش می‌یابد؛ می‌توان با اصلاحات ایرودینامیک بر روی فرم ساختمان‌های بلند و سطح مقطع آن‌ها، اثرات باد را کاهش داد. در این فصل بسیاری از روش‌های کاهش اثرات باد بر روی ساختمان‌های بلند برجسته دنیا مطرح شده است.

در فصل دهم انهدام پيشرونده در سازه‌هاي بلند مورد بررسی قرار مي‌گيرد. در اين فصل روش‌هاي مقابله با انهدام پیشرونده و روش‌های موجود در آیین‌نامه‌ها مطرح شده و با بررسی یک مثال به تحليل ساختمان‌های بلند با در نظر گرفتن اثر انهدام پيشرونده پرداخته مي‌شود. همچنين نتايج تحقيقات انجام شده بر روي ساختمان‌های بلند با لحاظ كردن اثر انهدام پيشرونده ارائه شده است.

در فصل یازدهم مباحث سازه و معماری بلندترین برج دنیا در حال حاضر (برج خلیفه) مورد بررسی قرار می¬گیرد. به¬علاوه در اين فصل به مفهوم توالي ساخت در سازه‌های بلند پرداخته شده است و نتايج تحقيقات انجام شده در زمينه آنالیز دقیق توالی ساخت در سازه‌های بلند مطرح مي‌شود.

فصل دوازدهم به معرفی ساختمان‌های بلند هزاره سوم (آینده) می‌پردازد. در اين فصل مشخصات برج‌هاي بسیار بلند و ویژه دنیا که در قرن سوم ساخته خواهند شد؛ مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. اگرچه بعضی از ساختمان‌های مذکور تخیلی و رویایی به نظر می‌رسند؛ ولی با پیشرفت چشم‌گیر در بخش‌های آنالیز، طراحی، مصالح و روش‌های ساخت، اجرای این‌گونه ساختمان‌ها دور از دسترس نیست. همچنین در فصل سیزدهم ساختمان‌هاي بلند ايران معرفی شده است. در فصل چهاردهم 20 ساختمان بلند در سال 2020 معرفی می‌گردند. در انتها منابع و مراجعی که در تهیه این کتاب از آنها استفاده گردیده است، ذکر شده‌اند.