کتاب نگرش اسطوره‌ای بر نمایشنامه‌های جهانی نشر شاملو

کتاب نگرش اسطوره‌ای بر نمایشنامه‌های جهانی، پژوهشی در دو نمایشنامۀ فاوست گوته و اژدهاک بیضایی است. این دو نمایشنامه که به لحاظ زمانی و مکانی افتراق زیادی دارند، به عنوان بستری برای بروز کهن‌الگوها در مطالعه‌ای تطبیقی و با روش تحلیل اسطوره‌ای بررسی شده‌اند. هدف نویسنده این بود که با توجه به این افتراق بتواند با اطمینانی بیشتر نتیجه بگیرد که بروز الگوهای مشابه در این آثار به عامل ناخودآگاه جمعی مربوط است. الگوی این بررسی تطبیقی، «فرایند فردیت»، از مفاهیم مهم مطرح‌شده در آثار کارل گوستاو یونگ، روان‌شناس است که با کهن‌الگوهای نقاب، سایه، آنیما و آنیموس، پیر خرد و خویشتن، مسیر تعالی شخصیت را نشان می‌دهد. نقش شر از دیرباز در دیرینگی سرنوشت انسان وجود داشت که معادل الگوی سایه در نظریۀ یونگ است. مطالعۀ تطبیقی فاوست و اژدهاک نقش سایه را در جریان فردیت‌یابی نشان می‌دهد. به اعتقاد نویسنده، این دو متن کهن‌الگویی یکسان دارند و مطالعۀ تطبیقی آن‌ها نقش ناخودگاه جمعی و عوامل اجتماعی را در تکوین آن‌ها نشان می‌دهد. نویسنده پس از بیان کلیات در فصل اول و معرفی مبانی نظری در فصل دوم، مراحل فردیت دو شخصیت فاوست و اژدهاک را در فصل سوم بررسی و مقایسه می‌کند و سرنوشت متفاوت آن‌ها را از نحوۀ برخرود با کهن‌الگوهای فردیت‌یابی تبیین می‌کند.