کتاب دکارت نشر انتشارات علمی و فرهنگی

رُنه دکارت، فرزند یوآخیم دکارت و ژان بروشار، در ۳۱ مارس ۱۵۹۶ در لاهایه، در نزدیکیِ شهر تورِ فرانسه، دیده به جهان گشود. دکارت از خانواده‌ای بورژوا بود که بیشترشان پزشک و برخی وکیل بودند. یوآخیم دکارت وکیلی بود که بیشتر زندگی‌ کاری‌اش را در مقام عضوی از پارلمان‌های ایالتی فرانسه گذراند. فرزندان دکارت (رنه، خواهرش ژان و برادرش پیِر)، پس از مرگ مادرشان که کمی پس از تولد رنه اتفاق افتاد، برای ادامۀ زندگی نزد مادربزرگ مادری‌شان، ژان سَن، فرستاده شدند. آن‌ها تا زمانی که پدرشان در ۱۶۰۰ دوباره ازدواج کرد، نزد وی ماندند. چیز زیادی دربارۀ دورۀ نخست کودکی رنه نمی‌دانیم، اما گمان می‌شود وی کودکی مریض‌‌احوال و سست بوده است؛ چنان سست که وقتی در عید پاک سال ۱۶۰۷ در کالج شبانه‌روزی یسوعیان در لافلش سپرده شد، او را مجبور نکردند که همراه با دیگر پسران صبح‌ها ساعت ۵ برای نیایش صبحگاهی از خواب برخیزد، بلکه می‌توانست تا ساعت ۱۰ بخوابد. دکارت در لافلش دوره‌های معمول مطالعات و برنامۀ آموزشی فلسفی را همراه با دوره‌هایی در «فنون زبانی» دستور زبان، بلاغت، و دیالکتیک (یا منطق) و «فنون ریاضی» که متشکل از حساب، موسیقی، هندسه، و نجوم بود، گذراند. دوره‌های مطالعاتی او پر از درس‌هایی دربارۀ متافیزیک، فلسفۀ طبیعی، و اخلاق بود. دکارت در سال ۱۶۱۴ از لافلش فارغ‌التحصیل شد.

دکارت در سال‌های ۱۶۱۵ تا ۱۶۱۶ از دانشگاه پوآتیه مدرکی در رشتۀ حقوق مدنی و شرعی دریافت کرد؛ اما با وجود مدرکش، هیچ گاه شغلی مرتبط با آن را انتخاب نکرد. در عوض، او تصمیم گرفت به مثابۀ یک داوطلب در ارتشِ موریس ناسویی، به سیاحت جهان بپردازد. در همین دوره بود که ایزاک بکمن را ملاقات کرد؛ کسی که شاید مهم‌ترین تأثیر را در دورۀ نوجوانی دکارت داشت. بکمن علاقۀ دکارت به علم را از نو برانگیخت و چشمان او را به امکان به کار بردن تکنیک‌های ریاضی در دیگر حوزه‌ها گشود. با این حال، دکارت سرباز باقی ماند و در اولم در آلمان زندگی کرد و در آنجا سه رؤیا دید که به او بصیرت‌هایی دربارۀ یک علم کلی بخشیدند و او را به جست‌و‌جوی یک روش جدید برانگیختند. تقریباً در همین دوره بود که دکارت کارش را دربارۀ روشی به نام قواعدی برای هدایت ذهن آغاز کرد و حدوداً از سال ۱۶۲۰ گاه‌به‌گاه روی آن کار کرد تا بالاخره در سال ۱۶۲۸ برای همیشه آن را کنار گذاشت.