کتاب نظام حقوق بشر اسلامی جلد 2 نشر مکث اندیشه

اعلامیۀ اسلامی حقوق بشر با هدف رعایت اصول اخلاقی جنگ و جلوگیری از کشتار بیشتر انسان‌ها در صحنۀ نبرد، برای کسانی که در جنگ مشارکت ندارند، حق حیات قائل شده و در ابتدای بند الف از مادۀ ۳ مقرر داشته است: «در صورت استفاده از زور یا در مخاصمات مسلحانه، کشتن آنانی که در مخاصمه مشارکتی نداشته‌اند همچون پیرمردان، زنان و کودکان مجاز نیست...». این فراز دربردارندۀ دو نکتۀ مهم است: ۱) حکم این فراز عام است؛ یعنی هم درگیری‌های مسلحانۀ مسلمانان با کفار و هم منازعات خصمانۀ دو کشور اسلامی یا دو جناح از مسلمانان را شامل می‌شود؛ بنابراین، اگر جنگی اتفاق افتاد و کشوری بر کشوری یا جناحی بر جناح دیگر غالب شد، به حکم این فراز از اعلامیۀ اسلامی کشتن غیر مشارکت‌کنندگان در جنگ مثل پیر مردان، زنان و کودکان جایز نیست. ۲) ملاک عدم جواز قتل، شرکت نداشتن در جنگ است؛ پس منظور اعلامیۀ اسلامی از ذکر «پیر مردان، زنان و کودکان» تمثیل و بیان بارزترین مصادیق غیر شرکت‌کنندگان در جنگ است و نه مصادیق انحصاری آن؛ بنابراین، از نظر اعلامیۀ اسلامی کسانی که در جنگ شرکت نداشته باشند - پیر باشند یا جوان، زن باشند یا مرد، عاقل باشند یا دیوانه، کور باشند یا بینا- کشتن‌شان جایز نیست... -از متن کتاب-