دشتهای زیادی در ایران، از جمله دشت مشهد، به آب زیرزمینی وابستهاند. در صورت صدمه رسیدن به این منابع به هر شکل، زندگی مردم دچار مخاطره میشود. با رشد روزافزون جمعیت و افزایش فعالیتهای شهری، صنعتی و کشاورزی، آبهای زیرزمینی در معرض خطر آلودگی قرار میگیرند. در این میان، نیترات یکی از مهمترین آلودهکنندههای آبهای زیر زمینی است که به صورت طبیعی و یا بر اثر فعالیتهای بشر وارد منابع آب میشود. وجود مقادیر بیش از حد نیترات در آب مصرفی برای انسان، دام و گیاه خطرناک است. وجود نیترات به مقدار زیاد در آب، معده و کلیه را تحریک میکند و در صورتی که به مصرف نیترات ادامه داده شود ممکن است منجر به مرگ گردد. هدف از نگارش این کتاب، پیشبینی غلظت نیترات در آبهای زیرزمینی با استفاده از شبکههای عصبی مصنوعی است. این کتاب بر مبنای مطالعات صحرایی، تجزیه و تحلیل آماری بنا شده است. برای این منظور تعداد ۴۰ حلقه چاه آب دایر در محدوده دشت مشهد و در مناطق مختلف شهری، صنعتی و کشاورزی انتخاب گردید که مقدار نیترات، هدایت الکتریکی، پ-هاش، مجموع مواد محلول، کربنات، بیکربنات، کلر، سولفات، کلسیم، منیزیوم، سدیم ،پتاسیم، سختیکل،BOD,COD و تعداد کلیفرم نمونهها جهت تحلیل آماری مورد استفاده قرار گرفت. در این کتاب، با استفاده از مدل ماشین بردار پشتیبان، شبکههای عصبی- فازی و برنامهریزی بیان ژن، توانستیم غلظت نیترات موجود در آبهای زیرزمینی را به ترتیب با خطای پایین پیشبینی کنیم. باتوجه به نتایج بدست آمده روش برنامهریزی بیان ژن بهترین روش برای پیشبینی غلظت نیترات در آبهای است.