کتاب راز سر به مُهر (کتاب اول: توافق موقت ژنو) نشر اطلاعات

برنامه هسته‌ای ایران را می‌توان یکی از مناقشه‌برانگیز‌ترین موضوعات قرن حاضر دانست. نزدیک به دو دهه است که ایران با کشورهای مختلفی برای رسیدن به نتایج مشخصی مذاکره می‌کند و این روند مذاکرات در حال حاضر نیز ادامه دارد. نتیجه فرسایشی شدن این مذاکرات اعمال تحریم‌های گسترده اقتصادی از جانب جامعه جهانی و تضعیف اقتصاد ایران است. ایران در مقطعی کوتاه این امکان را یافت تا با قدرت‌های جهانی به توافقی هسته‌ای که برجام نام دارد دست پیدا کند که در ازای دادن تضمین‌هایی به جامعه جهانی و کاهش فعالیت هسته‌ای خود در یک بازه زمانی معین، تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران برداشته شود. این توافق به مدت دو سال دوام آورد و با روی کار آمدن دونالد ترامپ، روز به روز متزلزل‌تر شد. نهایتا با خروج  دولت ترامپ از توافق هسته‌ای موسوم به برجام، بسیاری از تحریم‌های اقتصادی مجددا به ایران تحمیل شدند و میزان تنش‌ها در سطح منطقه‌ای و جهانی افزایش پیدا کرد.  کتاب راز سر به مهر ( کتاب اول : توافق موقت ژنو) اثر دکتر محمد جواد ظریف کتابی است که به رویدادها و اتفاقات جالبی در پروسه مذاکرات هسته‌ای با قدرت‌های جهانی اشاره دارد و ما برای اولین بار از بسیاری از آن‌ها با خبر می‌شویم.

پیشینه برنامه هسته‌ای ایران

برنامه هسته‌‌ای ایران به طور جدی از دهه چهل شمسی و در زمان نظام سیاسی سابق آغاز شد . در اواخر دهه پنجاه خورشیدی ایران به  پیمان  NPT پیوست، این پیمان‌نامه برای جلوگیری از افزایش سلاح‌های اتمی در  سراسر جهان و پس از بحران موشکی کوبا به وجود آمده بود. پیوستن ایران به این پیمان‌نامه همزمان با دستیابی دولت اسرائیل به سلاح اتمی صورت گرفت، از آن جاییکه اسرائیل اولین کلاهک هسته‌ای خود را ساخت، طرف‌های غربی نگران آن شدند تا ایران نیز به طرف تولید سلاح‌های هسته‌ای حرکت کند به همین خاطر آمریکایی‌ها با تحت فشار قرار دادن دولت وقت ایران، سبب شدند تا ایران به پیمان  NPT بپیوندد و به سمت ساخت سلاح هسته‌ای حرکت نکند.

با وقوع انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی توسعه برنامه هسته‌ای ایران متوقف شد و بسیاری از کشورهایی که برای مشاکت در توسعه برنامه هسته‌ای ایران، تعهد داشتند از همکاری سر باز زدند. در اواخر دهه هفتاد شمسی تعدادی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران برای آژانس بین المللی انرژی اتمی آشکار شد و شورای حکام تصمیم گرفت تا با صدور قطعنامه‌هایی ایران را از توسعه بیشتر برنامه‌های هسته‌ای خود بازدارد تا بتواند نظارت بیشتری بر فعالیت‌های اتمی ایران داشته باشد. ایران طی مذاکراتی با سه کشور اروپایی بریتانیا، آلمان و فرانسه داشت، به صورت داوطلبانه توسعه برنامه هسته‌ای خود را متوقف کرد  و از سوی دیگر آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز ضمانت کرد تا قطعنامه جدیدی علیه ایران تصویب نکند.

با روی کار آمدن دولت جدید در ایران، رویه‌ها دچار تغییر شدند و ایران فعالیت هسته‌ای خود را گسترش داد. به همین دلیل پرونده هسته‌ای ایران از آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت ارجاع داده شد و اعضای شورای امنیت با تصویب قطعنامه‌هایی ایران را ملزم به توقف برنامه‌ هسته‌ای خود کردند و تحریم‌هایی نیز به همین منظور تصویب نمودند. ایران در این دوره با تحریم‌های هولناک و کمرشکنی روبرو شد و صادرات آن به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرد. البته در این زمان مذاکرات هسته‌ای با گروه پنج به علاوه یک که شامل 5 عضو دائم شورای امنیت ( روسیه، چین، ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و فرانسه) به همراه آلمان ادامه داشت اما نتیجه خاصی از این مذاکرات حاصل نشد و نهایتا با روی کار آمدن دولت جدید در ایران، رویه جدیدی در مذاکره با گروه پنج به علاوه یک در نظر گرفته شد. کتاب راز سر به مهر ( کتاب اول: توافق موقت ژنو) به همین دوره اشاره می‌کند.

درباره کتاب راز سر به مهر ( کتاب اول : توافق موقت ژنو)

مجموعه کتاب راز سر به مهر در 6 جلد تالیف و منتشر شده است. جلد اول این کتاب به وقایعی می‌پردازد که ایران را به توافق موقت ژنو در  آذر سال 1392 با قدرت‌های جهانی می‌رساند. دکتر محمد جواد ظریف در این کتاب روند انتقال مذاکرات از شورای عالی امنیت ملی به وزارت امور خارجه را توضیح می‌دهد و به مسائل  گفت‌وگوهایی در خلال این مذاکرات اشاره می‌کند که برای بسیاری از آن‌ها تاکنون به صورت عمومی گفته نشده‌اند. کتاب راز سر به مهر در ابتدا به تحولات پیشین برنامه هسته‌ای ایران نگاهی می‌اندازد و به شکلی قابل قبول آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد تا خوانندگان ذهنیت دقیقی نسبت به شرایط سال 1392 پیدا کنند و با تاریخچه برنامه هسته‌ای ایران و روند مذاکرات از دو دهه پیش آشنایی کامل داشته باشند.

کتاب فوق دارای پیوست‌های فراوانی از نامه‌ها و اسناد و سخنان مقام‌های مختلف ایرانی است که برای اولین بار با آن‌ها آشنا می‌شویم. اما راز سر به مهر فقط کتابی نیست که به وقایع اشاره کند. بلکه در آن تحلیل‌هایی نیز از جانب نویسنده وجود دارد.

 شما می‌توانید کتاب راز سر به مهر  ( کتاب اول : توافق موقت ژنو) را با اختصاص یک ساعت زمان مطالعه ، پس از دوازده روز به پایان برسانید.

درباره محمد جواد ظریف نویسنده کتاب راز سر به مهر

محمد جواد ظریف در 17 دی سال 1338 در شهر تهران دیده به جهان گشود. او پس از طی تحصیلات  متوسطه در ایران، در سال 1355 برای ادامه تحصیل به ایالات متحده آمریکا رفت و پس از گرفتن دیپلم خود از کالج درو، برای تحصیل در رشته روابط بین‌الملل به دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو رفت و دوره کارشناسی ارشد خود را نیز در همان دانشگاه گذراند.

محمد جواد ظریف از زمان حضور در ایالات متحده آمریکا با گروه‌های مخالف نظام سلطنتی ارتباط پیدا کرد و در مبارزه با نظام سلطنتی، در خارج کشور مشارکت فراوانی داشت. پس از تغییر نظام سیاسی او همزمان با تحصیل به سفارت‌خانه ایران و بعدتر نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد مشاوره می‌داد و با آن‌ها همکاری می‌کرد. به همین ترتیب فعالیت او در وزارت خارجه ایران، صورتی جدی‌ و رسمی‌تر پیدا کرد. او در مذاکرات تصویب قطعنامه 598 که به جنگ میان ایران و عراق پایان می‌داد نیز مشارکت داشت. در کارنامه دکتر محمد جواد ظریف سفیر ایران در سازمان ملل متحد، دستیاری وزارت امور خارجه و معاونت حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه نیز وجود دارد. دکتر محمد جواد ظریف در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به عنوان وزیر امور خارجه در کابینه حضور داشته است و او را از معماران توافق  هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی می‌دانند.

پس از کتاب راز سر به مهر ( کتاب اول : توافق موقت ژنو) چه کتابی را بخوانیم؟

اگر از جلد اول این کتاب خوشتان آمده است و به جزئیات مذاکرات هسته‌ای علاقه دارید به شما توصیه می‌کنیم راز سر به مهر ( کتاب دوم : از توافق موقت تا اتاق نگارش) را نیز بخوانید. این کتاب نیز تالیف دکتر محمد جواد ظریف است و در فرایند نگارش آن دیر افراد دخیل در تیم مذاکره کننده هسته‌ای نظیر مانند دکتر علی اکبر صالحی نیز مشارکت داشته‌اند.

از سوی دیگر اگر به تاریخ معاصر ایران علاقه دارید به  شما توصیه می‌کنیم که کتاب تسخیر اثر معصومه ابتکار را نیز مطالعه کنید. این کتاب نیز به یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ معاصر ایران که تسخیر سفارت ایالات متحده آمریکا است، اشاره می‌کند.

این کتاب توسط انتشارات اطلاعات منتشر شده است.

در بخشی از کتاب راز سر به مهر ( کتاب اول : توافق موقت ژنو) می‌خوانیم:

فعالیت کمیته سه گانه قریب به شش ماه با افت و خیزهای فراوان روبرو بود. از آنجاییکه اجرای برخی تعهدات طرف اروپایی نیاز به کسب مجوزهای خاص و یا هماهنگی با ایالات متحده آمریکا داشت، دامنه تقابلی ایران و آمریکا در موضوع برنامه هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران، دستخوش فضایی تازه شد.

در حقیقت به هر میزانی که اروپا برای موضوعاتی چون جلب نظر آمریکا پیرامون عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی و فروش قطعات هواپیما که ذیل تعهدات خود بر طبق توافق پاریس پذیرفته بود، به رایزنی با آمریکا توجه نشان میداد ایالات متحده هم به همان میزان میکوشید شکاف میان خود با بخشی از اروپا که در پی جنگ عراق در سال 1382 بروز یافته بود را ترمیم کند.