کتاب راهنمای تحلیل محتوا نشر انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد

کتاب حاضر، با عنوان «راهنمای تحلیل محتوا»، اثر کیمبرلی نئوندورف، استاد دانشگاه میشیگان است که تخصص اصلی‌اش در زمینه رسانه و تحلیل آن است. نئوندورف در این کتاب کوشیده تا هر دو وجه نظری و کاربردی تحلیل محتوا را به‌خوبی پوشش دهد، به‌طوری‌که خواننده کتاب بتواند در هر دو جنبه نظری و کاربردی بهره لازم را از کتاب ببرد. مرور انتقادی که نویسنده از تعاریف تحلیل محتوا آورده و نیز تاریخچه‌ای که در مورد این روش نگاشته است، به خواننده درک خوبی از موقعیت این روش در فضای علوم رسانه می‌دهد. به‌علاوه، نویسنده با اطلاع از فضای هنجاری موجود میان دانشجویان و محققان در مورد این روش، پنداشت‌های نادرست در این زمینه را مطرح و به آنها پاسخ داده است. حوزه و دامنه کاربردی این روش چالش دیگری است که از دیرباز میان اساتید این رشته، از برلسول تا کریپندورف، وجود داشته است. نئوندورف با طرح این دیدگاه‌ها و تأکید بر قابلیت اعتماد علمی این تکنیک، تحلیل محتوا را در جایگاه باریک ولی استوار توصیف الگوهای پنهان پیام قرار می‌دهد و سایر انتظارات پژوهشی از این روش، نظیر استنباط علیت‌ها و پیامدها را به «طرح جامع تحلیل محتوا» که ترکیبی از تحلیل محتوا و سایر تکنیک‌ها و روش‌های پژوهشی است، ارجاع می‌دهد. در این طرح، روابط بین هر سه وجه یک ارتباط- فرستنده، پیام و مخاطب- مدّ نظر قرار می‌گیرد. ویژگی دیگر این کتاب، استفاده از مثال‌های فراوان و نمونه‌های کاربردی تحلیل محتوا در حوزه‌های مختلف است. این مثال‌ها به خواننده کمک می‌کند تا با الگوگرفتن از آنها طرح تحلیل محتوای خود را به‌پیش ببرد.