کتاب درک یادگیری دووجهی در حین کار نشر دانشگاه امام صادق (ع)

ایکو جیرو نوناکا پدر مدیریت نوین ژاپنی که اولین کسی بود که نظریه مدیریت مشارکتی در سازمان را نقد نمود، ویژگی‌های یادگیری سازمان‌های فراگیر و دانش آفرین را بدین شرح توضیح می‌دهد: جایی که ابداع و خلق دانش جدید نه یک فعالیت ویژه بلکه یک طریقه رفتار همگانی و مستمر می‌باشد که در آن هر کسی یک کارگزار دانایی محسوب می‌شود که از اختیارات و حوزه عملکردی وسیع برخوردار است. با تحقق نشست‌هایی یادگیری مستمرمدل‌های ذهنی جدیدی برای شکل‌گیری موقعیت‌های جدید ایجاد شده و همواره یک سازمان یاد دهنده و یادگیرنده را در معرض پاسخ‌گویی شایسته نسبت به تلاطمات و تغییرات مکرر قرار می‌دهد که در آن هیچ‌گونه تاکید و اصراری بر استفاده از نظریه‌ها و روش‌های ناکارآمد وجود نداشته و حرکت سازمانی به صورت جمعی و فراگیر انجام می‌پذیرد. برای دستیافت به مسیری چنین پویا و چالشی، آگاهی از اثرات سرمایه‌های انسانی شایق و فعال برفراهم ساختن محیط تفکر و یادگیری دوسویه و آزادانه و سعی در حداقل سازی نیروی تخریبی عوامل مخل و نامربوط باید مورد نظر و برنامه‌ریزی مدیران دانش‌گر قرار گیرد. یادگیری دو سویه در سازمان‌های نوین، در موقعیت‌ها و شرایط نامشخص برای خلق آینده وفائق شدن بر ناشناخته‌ها فرآیندی جمعی است و نه وظیفه و کاری که صرفاً توسط یک مدیر یا یک فرد متخصص و یا نظریه پرداز انجام می‌گیرد. بخشی از فرآیند یادگیری دو حلقه‌ای شامل بررسی مستمر راه‌ها و روش‌هایی است که گروه‌های تخصصی در آن دارای ارتباط واکنش و واکنش متقابل باشند. موضوع یادگیری دوسویه و ساماندهی آن در قالب سازمان‌های یاددهنده و یادگیرنده و سیرتعالی آن موجب سیرتکامل تاریخی نگرش به انسان در مکاتب مدیریت از مکتب مدیریت کلاسیک و سنتی که درآن انسان جزئی از تولید بوده به انسان به عنوان مهمترین عامل تولید در مدیریت مشارکتی و فراتر از آن انسان مهمتر از تولید در مدیریت دانائی شده است که موضوع اساسی آن تبدیل انسان از یک موجود فیزیکی به یک ارزش و سرمایه والای فکری و معنوی است. براساس پیش‌بینی‌های انجام شده مدیریت دانائی و تحقق آن در قالب سازمان‌های یادگیرنده و یاددهنده تا سال ۲۰۱۵ شکل کلی اکثر سازمان‌های نوین و بزرگ جهانی را رقم خواهد زد. امروزه سازمان‌های نوین از مدل‌های دو وجهی برگرفته شده از تئوری خلقت برای تلفیق شایسته دو مفهوم «آموزش‌» برای کوتاه مدت و زمان حال و «یادگیری» برای بلندمدت و آینده استفاده می‌کنند.