کتاب حقوق مالیاتی ایران ریحانه عامری نشر پندار قلم

تلاش دولت‌ها برای وصول مالیات و تضمین راهکارهای مناسب برای برخورداری از نظام مالیاتی مطمئن، از حقوق مسلم و شناخته‌شده دولت‌ها محسوب می‌شود. بیشتر درآمد دولت‌ها از طریق وصول مالیات تأمین می‌گردد و سهم مالیات از کل درآمدهای عمومی جوامع متفاوت بوده و بستگی به سطح توسعه و ساختار اقتصادی آن دولت دارد. در این میان فرار مالیاتی تبدیل به معضلی برای دولت‌ها گردیده و باعث شده تا وصول مالیات کمتر از پیش‌بینی مقررشده در حصول واقعی مالیات باشد، فرار مالیاتی زمانی روی می‌دهد که حقایق حذف یا کتمان شده، به‌طور نادرست گزارش‌شده و اظهارات غلط جای واقعیت‌ها را بگیرند مانند: عدم تسلیم اظهارنامه، عدم ذکر درآمد مشمول مالیات در اظهارنامه، بالا بردن میزان هزینه‌های قابل‌قبول، معاملات ساختگی و غیره. لذا یک نیاز اساسی در دولت‌ها احساس می‌گردد تا بتوانند از طریق راهکارهای مناسب نظیر اصلاح نظام مالیاتی با به‌کارگیری ابزار مناسب و تضمین‌های حقوقی به مبارزه با این معضل بپردازند. علیرغم پیشرفته‌ای صورت گرفته در نظام اقتصادی و مالیاتی دولت ایران بازهم نشانه‌هایی از ضعف در سیستم مالیاتی و حقوق مالیاتی (اعم از مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم) به چشم می‌خورد و ابزارهای مناسب حقوقی و تضمین‌های کاربردی کافی درزمینه جلوگیری از فرار مالیاتی مشاهده نمی‌شود. در این پژوهش سعی بر این است که مشکلات و معضلات موجود در نظام مالیاتی و تضمین‌های حقوقی جلوگیری از فرار مالیاتی در نظام حقوق مالی ایران مورد تحلیل قرار گیرد؛ اما اهمیت انجام پژوهش حاضر این است که علیرغم اقدامات صورت گرفته در راستای جلوگیری از مقوله فرار مالیاتی در نظام حقوق مالی ایران، تاکنون هیچ‌گونه ضمانت اجرای قانونی و حقوقی در این خصوص اجرایی نشده است که این ضعف را باید از نارسایی‌های قوانین مالیاتی و عدم وجود مقررات کیفری در این زمینه دانست.