این طرحواره یعنی صدایی در سرت که مدام میگه:
“بیشتر، بهتر، سریعتر… وگرنه شکست خوردی.”
حتی وقتی به موفقیت رسیدی، یهجایی درونت میگه:
“میتونستی بهتر باشی.”
و بهجای لذت، فقط فشار، خستگی و اضطراب حس میکنی…
نشونههای این طرحواره:
- خودت رو فقط بر اساس «کارایی و عملکرد» میسنجی
- از خودت توقع کمال داری—در همهچیز
- استراحت باعث عذاب وجدانت میشه
- تو روابط هم همیشه در حال خدمت یا اثباتی
- مدام حس میکنی وقت کمه، کار عقبمونه، تو عقبموندی
این طرحواره تو رو به یه ماشین کار و موفقیت تبدیل میکنه، نه یه انسان با احساس، نیاز، و حق لذتبردن از زندگی.
ریشههای شکلگیری
۱. تایید مشروط در کودکی
۲. والدین سختگیر یا کمالگرا
۳. نقش والد را زود برعهده گرفتن
راهکارهای ترمیم طرحواره معیارهای سختگیرانه:
1. شناسایی صدای درونی منتقد
- بنویس یا ضبطش کن. بدون قضاوت، فقط گوش کن.
2. بازتعریف ارزشمندی خود
- تو «انسانی»، نه ماشین. ارزش تو فقط در نتیجههات نیست.
3. تمرین استراحت بدون عذاب وجدان
- حتی ۱۰ دقیقه چُرتزدن بدون قضاوت، یه انقلاب درونی میتونه باشه.
4. مواجهه تدریجی با نقص
- عمداً کارهایی انجام بده که «کامل» نیستن—و با اضطرابش بمون.
5. ارتباط با کودک درون
- اون بخش لطیف، بازیگوش و آسیبپذیر رو دوباره ببین.
6. استفاده از فایلهای خودهیپنوتیزم تخصصی
- برای کاهش فشار روانی، ترمیم حس بیارزش بودن در صورت شکست، و ساختن هویت سالم خارج از «موفقیت».