معرفی ترجمه‌های مهدی شجاعی

سید مهدی شجاعی که بود؟

 نویسنده‌ی معاصر ایرانی در سال 1339 در تهران به دنیا آمد. شجاعی نویسنده‌ی نام آشنای سال‌های اخیر است که در قالب داستان کوتاه، رمان، نمایشنامه و فیلم‌نامه دست به قلم است. بیشتر آثار شجاعی رنگ و بوی مذهبی دارند اما تفاوت آن‌ها با آثار دیگر در زاویه‌ دیدهای متفاوت و قابل تامل آن‌هاست.

از دانشگاه تا مطبوعات

 رشته‌ی تحصیلی مهدی شجاعی در دوران دبیرستان ریاضی فیزیک بود اما این رشته هیچ شباهت و نزدیکی به شخصیت هنردوست او نداشت. او در سال 1356 وارد دانشگاه هنرهای دراماتیک شد و در رشته‌ی ادبیات نمایشی آغاز به تحصیل کرد. او در ابتدای ورود به دانشکده هنرهای درماتیک گرایش کارگردانی تئاتر را انتخاب کرد و حدود سه سال با همین گرایش تحصیل کرد. شجاعی که در این زمان 20 سال سن داشت و به دلیل علاقه‌ی زیاد و مهارت فوق‌العاده‌اش در نوشتن و نویسندگی تصمیم گرفت مسیر خود را تغییر دهد و از رشته کارگردانی به نمایشنامه‌نویسی و ادبیات دراماتیک تغییر جهت داد و همچنین با انصراف از ادامه تحصیل همزمان در رشته علوم سیاسی تمرکز خود را در حوزه داستان‌نویسی قرار داد. او از همان جوانی و سال‌هایی که سن و سالی نداشت برای روزنامه‌ها و مطبوعات می‌نوشت. حدود هشت سال مسئولیت صفحه‌های هنری و فرهنگی روزنامه جمهوری اسلامی را برعهده داشت. علاوه بر آن سید مهدی شجاعی سردبیر ماهنامه «صحیفه»، مجله‌ی «رشد جوان» و برای مدت کوتاهی مدیر انتشارات «برگ» بود. او در انتشارات برگ حدود 300 كتاب از نویسندگان و هنرمندان و محققان كشور را منتشر کردn>. کار در مطبوعات برای او تجربه‌های زیادی به ارمغان آورد و باعث شد تا او بیش‌تر از قبل روی نوشتن متمرکز شود. به دنبال تعطیلی «مجله نیستان»، شجاعی «انتشارات نیستان» را در سال 1376 تاسیس کرد. «انتشارات نیستان» در زمینه‌ی چاپ آثار در حوزه‌ی داستان، شعر و نمایشنامه فعالیتش را آغاز کرد.

شجاعی موسس نشر نیستان

شجاعی در سال 1376 انتشارات کتاب «نیستان» را تاسیس کرد. او هدف خود را از این کار، چاپ و نشر آثار برگزیده‌ی ادبیات در حوزه‌های داستان، شعر و نمایشنامه عنوان کرده است. با اینکه رشته‌ی تحصیلی شجاعی در دانشگاه ادبیات نمایشی بوده است اما بیشتر آثار او در حوزه داستان‌نویسی هستند. اینکه شجاعی در زمینه ادبیات نمایشی تحصیل کرده است اما علاقه اصلی او داستان‌نویسی است. کتاب‌های «کشتی پهلو گرفته»، «پدر، عشق و پسر»، «آفتاب در حجاب»، «از دیار حبیب»، «دست دعا، چشم امید» و رمان «کمی دیرتر...» از مهم‌ترین آثار او هستند. تقریبا همه‌ی آثار مهدی شجاعی را انتشارات نیستان روانه بازار نشر کرده است.

 

آثار شجاعی در زمینه تالیف بزرگسالان

«بوی سبز پونه‌ها»، «از دیار حبیب»، «شكوای سبز»، «متقین»، «آفتاب در حجاب»، «دست دعا، چشم امید»، «بر محمل بال ملائك»، «صمیمانه با جوانان وطنم»، «ضیافت»، «ضریح چشم‌های تو»، «دو كبوتر، دو پنجره، یك دیوار»، «امروز بشریتم»، «عشق به افق خورشید»، «خار و دل»، «رسم بر این است»، «گزیده ادبیات معاصر» (مجموعه داستان)، «سانتاماریا» (مجموعه داستان)، «شكوای سبز»، «مردان و رجزهایشان»، «زیارت عاشورا»، «غیرقابل چاپ»، «رزیتاخاتون» و «آیینه‌زار».

 

شجاعی نویسنده ادبیات نوجوان

شجاعی در هیئت مدیره کانون پرورش فکری هم حضور داشته است و همکاری او با این مرکز باعث شدتا ادبیات نوجوان به دغدغه‌ای برای شجاعی بدل شود و بیش از 100 کتاب در حوزه ادبیات نوجوان منتشر کند. مجموعه‌ی 24 جلدی «موسوعه الامام الحسین» و مجموعه‌ی 3 جلدی «دانستنی‌های اسلامی برای نوجوانان» از جمله‌ی این آثار است. کتاب‌های شجاعی این قابلیت را دارند که نوجوانان هم آن‌ها را بخوانند. به‌عنوان‌مثال کتاب «سقای آب و ادب» را می‌توان به نوجوانان معرفی کرد. با این هدف که این کتاب زمینه‌ساز آشنایی نسل جوان با یکی از بزرگان مذهب تشیع حضرت عباس (ع) است.

هم‌سفر آفتاب، پشت پنجره، اولین زمستان جوجه‌ها، قصه پلنگ سفید، ایمان و گندم، برای همه برای همیشه، جای پای خون، اندوه برادر، والعادیات، درراه‌مانده، قصه دو گنج، كاری باید كرد، حكایت آن سر، وقتی او بیاید، كشتی نوح، وای تشنگی...، سلام بر وحی، خیانت یهودا، با تو سخن گفتن، راهی كه می‌ماند، فصل خوب پیوستن، خورشید نیمه‌شب، یك اسب و دو سوار، مشورت با حیوانات و قصه میمون كوچولو از جمله آثار تالیفی سید مهدی شجاعی هستند که در این سال‌ها منتشرشده‌اند.

مهدی شجاعی در زمینه ترجمه كتاب‌هایی برای کودکان هم فعال بوده است و آثاری از جمله: برای این‌كه ماهی‌ها نمیرند، پرنده و شكارچی، سفر خرس كوچولو، آرزوهای فیلی، دیدنی نیست، مروارید، آموزش هنرهای تجسمی 1 و 2، در قصر ملك‌خاتون، فرار... فرار، خانه خودمان، قهر اسباب‌بازی‌ها، مموش! كجا بودی؟ دوست قهوه‌یی، ملخ‌ها در شهر (بازنویسی)، دو پرنده كوچك، گربه خودخواه، موش خواب‌آلود، اسب شاخ‌طلایی، جغد كوچك ترسو، دختر چینی، ما گرگ هستیم، ما خرس هستیم، راهت را انتخاب كن، اول تو، دوم من، خواب بهار، بهار كجاست؟ پیشی و ببری، موشی و جزایر اسرارآمیز، هرگز به سنجاب اعتماد نكن، روباه نقره‌ای، قو، جغد، كاری برای مادر، ‌آدم‌برفی مهربان، درخت افرا، ما دلفین هستیم، پرواز پنگوئن، بچه شیر تنها نمی‌ماند، درخت گیلاس، هفت موش كور و میمونی كه ماه را می‌خواست را در کارنامه دارد.

 

مهدی شجاعی و سینما

سید مهدی شجاعی علاوه بر نوشتن داستان و رمان در حوزه فیلمنامه نویسی هم آثار موفقی از خود به جا گذاشته است. او به‎‌همراه «مجید مجیدی» کارگردان معروف، آثار مشترک سینمایی تولید کرده‌اند. شجاعی فیلم‌نامه‌های‌ «بدوک»، «دیروز بارانی» و «پدر» را نوشته است و این آثار به کارگردانی «مجید مجیدی» روی پرده سینما رفتند. از دیگر کارگردان‌هایی که شجاعی با آن‌ها همکاری داشته است «بهزاد بهزادپور» است. او نگارش فیلم‌نامه‌ی آثار «چشم خفاش» و «قله دنیا 2» را به‌عهده داشته است. «تیر چراغ برق» اثر مشترک «بهزادپور»، «مجیدی» و شجاعی است که هر سه در ساخت آن همکاری داشته‌اند. «یعقوب‌ترین یوسف، یوسف‌ترین زلیخا» دیگر اثر بسیار مشهور او در حوزه ادبیات نمایشی است که در 26 قسمت نگاشته شده است. سید مهدی شجاعی همچنین نگارش فیلم‌نامه‌ی «مرد رویاها» درباره‌ی شهید چمران، فیلم‌نامه‌های «کمین»، «قله دنیا ۱»، «مسافر کربلا»، «آخرین آبادی» و «مردی از جنس نور» را نیز در کارنامه‌ی خود دارد.

از فعالیت‌های دیگر شجاعی می‌توان به داوری در جشنواره‌های «فیلم فجر»، «تئاتر فجر» و «جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان» اشاره کرد. او در مصاحبه‌ای درباره‌ی حضور خود به عنوان داور جشنواره فیلم فجر گفت: «شاید اصلی‌ترین انگیزه‌ام برای این‌كه داوری جشنواره فیلم را قبول كردم، این بود كه آثار یك‌ساله‌ی سینمای ایران را در كنار هم ببینم. به‌هر حال یك نویسنده موظف است در جریان آن‌چه در اطرافش می‌گذرد، باشد. تلاش من این بوده كه از روند و جریان‌های ادبی و هنری بی‌خبر نباشم».