دفترچه‌ها

«دفترچه‌ها» همان‌گونه که ناشر یادآوری کرده دارای شش بخش هستند که در دو جلد، هر یک شامل سه بخش، چاپ شده‌اند. این یادداشت‌ها که طی شانزده سال به‌طور پراکنده و درباره‌ی اندیشه‌ها، خوانده‌ها، شنیده‌ها و رویدادهای گوناگون این سال‌ها نوشته شده‌اند، همان‌طور که مشاهده می‌شود، هیچ رشته و خط‌مشی خاصی ندارند که آن‌ها را به یکدیگر پیوند بدهند. صحبت بنا به اصطلاح خودمان، از ری و روم و بغداد است. کامو در نظر نداشته کتاب یا جستاری منسجم و یکدست بنویسد. به احتمال هر وقت و در هر موقعیتی فرصت پیدا می‌کرده، آن‌چه را به ذهنش راه می‌یافته یادداشت می‌کرده است. موضوع‌ها و جمله‌ها گاه بسیار پیچیده‌اند، فرازها گاه هیچ فعلی به دنبال ندارند و اگر هم داشته باشند، در معنی‌شان نهفته است. این امر کار هر گزارنده‌ای را دشوار می‌سازد، چون اگر بخواهد جانب امانت‌داری را نگه دارد، موضوع برای خواننده نامفهوم و گنگ می‌شود، اگر بخواهد تغییری، حتا بسیار کوچک در آن‌ها بدهد، در کار نویسنده دست برده و دخالت کرده است. من کوشیده‌ام این‌گونه جمله‌ها را بدون تغییری در آن‌ها، با کمی پس و پیش کردن اجزای‌شان، روشن‌تر و درک‌شدنی‌تر کنم. به گمانم هر گزارنده‌ای درباره‌ی اثرهایی از این دست، اجازه‌ی کوچک و محدودی برای روشن‌کردن افکار نویسنده داشته باشد، به‌ویژه که چه‌بسا از جمله‌ها و فرازها به همان صورتی که نویسنده یادداشت کرده، برای فرانسوی‌ها روشن‌تر و قابل درک‌تر از ملت‌های دیگر و زبان‌های دیگر باشند.