کتاب اطلس مصور آسیب شناسی پارچه های تاریخی فاطمه علیمیرزایی نشر پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

فهم مسئله، اولین بخش از حل هر مشکل و پاسخگویی به هر سئوالی است. این امر زمانی که کار به صورت یک فعالیت مشترک و گروهی باشد، یا هنگامی که قرار است ادامه روند توسط دیگری اجرا شود و یا در زمان ارزیابی و سنجش میزان صحت تصمیمات و اقدامات، اهمیتی دوچندان می‌یابد. فهم مشترک، به معنای نگاه به مسئله از یک زاویه و دریافتی کاملاً مشابه و یکسان، لازمه‌ی فعالیت‌های گروهی است. حفاظت و مرمت آثار فرهنگی و تاریخی نیز به عنوان تخصصی که در ذات خود یک کار جمعی و مشترک به حساب می‌رود، نیازمند زبان و ادبیات تخصصی است که بتواند معانی مرتبط را به روشنی و به ‌دور از هر ابهام و احتمال برداشت متفاوت به مخاطب منتقل سازد. وجود و کاربرد چنین ادبیاتی موجب می‌شود تا هر آنچه که دیده و تجربه می‌شود، عیناً توسط طرف مقابل درک و دریافت شود. بنابراین موقعیت یکسانی برای تصمیم‌گیری، همفکری و ارایه مشاوره، ارزیابی، نقد و بررسی اقدامات انجام شده ایجاد می‌شود که صحت و سلامت اقدامات را تضمین می‌کند. واژه‌نامه‌های تخصصی سهم عمده‌ای در ایجاد و تقویت این ادبیات مشترک ایفاء می‌کنند. تدوین این واژه‌نامه‌ها به عنوان یک اقدام اساسی موجب می‌شود تا زیرساخت‌های لازم برای گسترش و ارتقاء سطح اقدامات اجرایی، پژوهشی و آموزشی فراهم شده و فعالیت دست‌اندرکاران با تبعیت از یک زبان تخصصی کارآمد و واحد، همسویی بیشتری یابد. با این دیدگاه، بخش حفاظت بافته‌های پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی– فرهنگی، به عنوان تنها بخش تخصصی فعال در این حوزه با گستره‌ی اجرایی ملی و بین‌المللی، با تکیه بر اسناد مرجع موجود و پذیرفته شده در سطح بین‌المللی و تجارب به دست آمده طی سال‌ها که حاصل فعالیت‌های مختلف و متعدد پژوهشی، آموزشی و اجرایی بوده است، این اطلس را برای درک و یکسان‌سازی تعاریف و عبارات کاربردی در بحث آسیب‌شناسی بافته‌ها تألیف و تدوین نموده است. مخاطب این کتاب، تمامی حفاظتگران و مرمتگران، دانشجویان، امنای اموال، موزه‌داران و مجموعه‌دارانی هستند که با پارچه‌ها و بافته‌ها در اشکال و انواع مختلف سروکار دارند. در تنظیم این اطلس، سعی شده‌است تا ضمن وفاداری به تقسیم‌بندی‌های رایج، متداولترین اشکال در آسیب‌دیدگی بافته‌ها تعریف شده و هر عنوان با عکسی که بتواند به خوبی نمونه‌ای از آسیب معرفی شده باشد، را همراه گردد. از دیگر مواردی که در تهیه و تنظیم این اطلس مد‌نظر قرار گرفت، ذکر معادل‌های انگلیسی برای هر مدخل بود تا همکاران و مخاطبان کتاب بتوانند نیازهای خود را برای به کار‌‌بردن اصطلاحات صحیح در نگارش، مکاتبات و مراوادات تخصصی به زبان انگلیسی برآورده سازند. باید در نظر داشت که در این کتاب منسوجات یعنی تمام آثار متشکل از پارچه (به صورت تکه‌های پارچه و یا لباس و دوخته‌هایی که از پارچه تهیه شده‌اند)، چه جزء یافته‌‌های باستان‌شناسی باشند چه بخشی از مجموعه‌های مردم‌شناسی. اصطلاحات و عبارات مرتبط با سایر بافته‌ها از جمله مفروشاتی همچون فرش وگلیم، به سبب تخصصی بودن موضوع و تفاوت‌هایی که با موضوع پارچه دارند، خارج از حوزه تمرکزی این مجموعه است. از آنجا که هدف تهیه یک دستنامه و اطلس کاربردی بوده است، از آوردن بخش‌هایی همچون تعاریف، تاریخچه، انواع و تکنولوژی بافت صرف نظر شده و سعی شده است با تمرکز و محدود کردن اطلاعات و داده‌ها در حوزه تخصصی آسیب‌شناسی، استفاده از این کتاب برای منظور اصلی آن، با سرعت و سهولت بیشتری امکان‌پذیر باشد.