کتاب سه گانه ی خاورمیانه نشر چشمه

«شب است

و هم‌زمان دارند

بغداد، دمشق

و من را می‌زنند

می‌نشینم روی مبل

دکمه را فشار می‌دهم

که شکنجه‌گرم را روشن کنم

اخبار چیزی از من نمی‌گوید

اخبار، اخبار را می‌گوید»

که خبرها را پنهان کند شاعران جنگ را درون‌مایه‌ی خوبی برای شعرهایشان یافته‌اند. مخصوصاً اگر اهل خاورمیانه باشی می‌دانی که جنگ هیچ‌وقت به‌طور کامل از این سرزمین نرفته است. شاعران خاورمیانه از جنگ نوشتن را خوب بلدند و تلفیق جنگ با سایر بخش‌های زندگی و مضامین انسانی را خوب می‌دانند. گروس عبدالملکیان شاعر نام‌آشنای معاصر کشورمان در ششمین دفتر شعرش، عشق، تنهایی و جنگ را در خاورمیانه کنار هم قرار داده است و اشعار زیبایی پر از مضامین روح‌نواز سروده است. شعرهایی که ساده‌اند و با کلماتی روان و اندکی آهنگ حرف‌های زیادی برای گفتن دارند. سه‌گانه خاورمیانه، جنگ عشق تنهایی، آخرین دفتر شعر مستقلی است که گروس عبدالملکیان منتشر کرده است و نشان‌دهنده‌ی روح حساس شاعر نسبت به وقایع جهان پیرامونش است.

درباره کتاب سه‌گانه خاورمیانه، جنگ عشق تنهایی اثر گروس عبدالملکیان

سه‌گانه خاورمیانه، جنگ عشق تنهایی مجموعه‌ شعر نویی است که نشر چشمه سال 97 در مجموعه جهان تازه‌ی شعر منتشر کرده است. این دفتر شعر ششمین دفتر شعر گروس عبدالملکیان است. سه‌گانه خاورمیانه شامل 31 شعر نو است که هیچ‌کدام عنوان خاصی ندارند. به گفته‌ی شاعر کتاب سه فصل دارد اما آغاز آن‌ها را مشخص نکرده است و درونمایه‌ی اصلی آن جنگ است. عبدالملکیان در مقدمه‌ی کوتاهی که بر کتابش نوشته است درباره‌ی اشعار کتاب سه‌گانه خاورمیانه جنگ عشق تنهایی گفته است: «کتابی که می‌خوانید، مجموعه شعری پیوسته است. به این معنا که سطرها و بندها و شعرهایش از هم مستقل‌اند و به‌هم‌پیوسته، درست مثل انسان‌ها در هستی؛ که مختار خویشتن‌اند و مجبور دیگران و تا ابد در این مبارزه معنا می‌یابند.»

عکس روی جلد کتاب عکس بسیار معروفی است که چهره‌ی دختری عراقی را در زمان آزادسازی موصل نشان می‌دهد. عکاس این عکس «علی الفهداوی» عکاس خبرگزاری رویترز است. عبدالملکیان درباره‌ی انتخاب این تصویر برای جلد کتاب گفته است: «زمانی که این عکس را دیدم، احساس کردم نماد تصویریِ کتاب است؛ چهره دختربچه نمادی از جنگ داعش با سوریه است: شب است، چهره‌ام بیشتر به جنگ رفته است تا به مادرم!». این عکس با اجازه‎‌ی رسمی عکاس برای جلد کتاب سه‌گانه خاورمیانه استفاده‌شده است.

سه‌گانه خاورمیانه در میان خوانندگان اشعار عبدالملکیان احساسات متفاوتی را برانگیخته است. بعضی از این خوانندگان از پررنگ بودن احساس عشق در این کتاب سخن گفته‌اند و حتی بعضی از آنان نیز این کتاب را بهترین دفتر شعر این شاعر جوان کشورمان دانسته‎اند. از سویی دیگر گروهی از خوانندگان نیز معتقدند اشعار این کتاب کمی تکرار و شعارزدگی دارد و نسبت به سایر اشعار عبدالملکیان که تصویرسازی‌های ناب و غافلگیری‌های جذاب دارد از قدرت کمتری برخوردار است.

در بخشی از کتاب سه‌گانه خاورمیانه جنگ عشق تنهایی می‌خوانیم

آن‌قدر از تو می‌نویسم

تا فارسی تمام شود

می‌خواهم این بار

از آخر به اول دوستت داشته باشم

وگرنه راه رفتن روی دو پا را

که هر آدمی می‌داند

می‌خواهم این بار

با جنازه‌ام تو را بغل کنم

با خون رفته‌ام به رودها تو را بنویسم

با دجله

با فرات

با کارون

آن‌قدر از تو می‌نویسم

تا دریا تمام شود

زخمی بر سینه‌ی من است

که با من حرف نمی‌زند

با دوستانم حرف نمی‌زند

با دکترم حرف نمی‌زند

زخمی

که منتظر مانده است شب شود

و از اعماق خونی‌اش

تو را صدا کند

یادت هست؟

رو به روی دریا نشسته بودیم و

دریا رفته بود برایمان موج بیاورد

یادت هست؟

رو به روی‌هم نشسته بودیم و

پیش از آن‌که دست‌های هم را بگیریم

جمله هامان بلند شدند

جمله هامان به هم پیچیدند

و بچه همشان را به دنیا آوردند

یادت هست...؟

حالا که نیستم

پیراهنم را اتو بزن

دکمه‌هایم را ببند

کفش‌هایم را برق بینداز

شعرهایم را بخوان

می‌خواهم صدایت باشم

دهانت، لب‌هایت

قطره اشکی که از گونه‌ات بر زمین می‌افتد

می‌خواهم

زمینت باشم

به دخترم بگو مرا نقاشی کند

می‌خواهم توی کیفش باشم

لابه‌لای کاغذهاش

حالا که نیستم...

حالا

از زندگی چه مانده است

جز این کاغذ سفید

که برای اعتراف مقابلم گذاشته‌اند

من اما

چون هفت‌سالگی

بر برف‌ها می‌دوم

و آن‌ها

از ردپایم هیچ نمی‌فهمند

درباره گروس عبدالملکیان

گروس عبدالملکیان شاعر معاصر ایرانی متولد 18 مهر 1359 در تهران است. پدرش محمدرضا عبدالملکیان از شاعران معاصر ایرانی است که در حوزه‌ی هنری سازمان تبلیغات اسلامی فعالیت می‌کند.

گروس عبدالملکیان از دوران کودکی ذوق و قریحه شاعری داشت و شعرهایش از 11 سالگی در سروش و کیهان بچه‌ها منتشر می‌شد. عبدالملکیان فعالیت جدی‌اش را از سال 77 آغاز کرده است. بعضی از شعرهای او آن زمان در مجلات تخصصی ادبی مانند کارنامه و عصر پنجشنبه منتشر می‌شد. او درزمینه‌ی نقد و نظریه‌ی ادبی هم مطالعاتی دارد. عبدالملکیان در حال حاضر دبیر بخش شعر نشر چشمه است. او همچنین کارگاه‌های متعددی درزمینه‌ی شعر و ادبیات برگزار می‌کند.

اولین دفتر شعر گروس عبدالملکیان سال 81 منتشر شد این مجموعه شعر که «پرنده‌ی پنهان» نام دارد توجه‌های زیادی را به خود جلب کد و توانست شاعر جوانش را مطرح کند. بعدازآن چندین دفتر شعر دیگر از عبدالملکیان منتشرشده است که عنوان آن‌ها به شرح زیر است:

رنگ‌های رفته دنیا

سطرها در تاریکی جا عوض می‌کنند

حفره‌ها

پذیرفتن

سال 92 نشر چشمه بخشی از شعرهای عبدالملکیان را در کنار عکس‌های چندین. عکاس برجسته‌ی ایرانی، ازجمله «عباس کیارستمی»، «بهمن جلالی»، «سیف‌الله صمدیان» و «افشین شاهرودی» در کتابی تحت عنوان «هیچ‌چیز مثل مرگ تازه نیست» چاپ کرد.

همچنین انتشارات مروارید سال 97 گزیده‌ای از دفترهای مختلف شعر عبدالملکیان را روانه‌ی بازار کتاب ایران کرده است. نشر چشمه سال 97 نیز مجموعه‌ای از شعرهای گروس عبدالملکیان را در کنار تابلوهای نقاش کشورمان، مریم قربانی در کتابی به نام «هردو نیمه‌ی ماه تاریک است» منتشر کرد.

گروس عبدالملکیان تاکنون برنده‌ی جوایز متعددی شده است که ازجمله آن‌ها می‌توان به «جایزه کتاب سال شعر امروز ایران»، «جایزه سراسری شعر جوان کشور»، «جایزه شعر شب‌های شهریور»، «کتاب سال شعر جوان ایران» و «جایزه سراسری شعر جوان امروز» اشاره کرد.

بسیاری از اشعار گروس عبدالملکیان به زبان‌هایی مانند فرانسه، آلمانی، عربی، اسپانیایی و ... ترجمه‌شده و در مجلات مختلفی منتشرشده است. همچنینی گزیده اشعار عبدالملکیان به زبان‌های ترکی، عربی، سوئدی و انگلیسی به‌صورت کتاب در این کشورها منتشرشده است. «مریوان حلبچه‌ای» نویسنده‌ی نام‌آشنای کردزبان دو مجموعه شعر «رنگ‌های رفته دنیا» و «سطرها در تاریکی جا عوض می‌کنند» را به کردی برگردانده است. این دو دفتر شعر در سلیمانیه عراق منتشرشده‌اند.

این کتاب برای چه کسانی مناسب است؟

جنگ مضمون تلخی است، این تلخی در سراسر کتاب گروس عبدالملکیان هم کشیده شده است. شاعر خودش هم می‌داند جنگ با کلمات شیرین نمی‌شود و حتی عشق هم نمی‌تواند از سرمای جنگ کم کند، اما او توانسته است با کنار هم قرار دادن این مضامین در شعرش احساس را در خواننده بیدار کند. خواننده‎‌ای که اشعار عبدالملکیان را می‌خواند جایی در عمق وجودش درد را حس می‌کند و درعین‌حال زیبایی کلمات باعث می‌شود دلش بخواهد بخواند. کتاب سه‌گانه خاورمیانه، جنگ عشق تنهایی می‌تواند یک بعدازظهر دلگیر پاییزی را پر کند و حال و هوای آدم را تغییر دهد.

آنچه در بالا خواندید بررسی و نقد کتاب سه‌گانه خاورمیانه، جنگ عشق تنهایی اثر گروس عبدالملکیان است. خرید و دانلود کتاب الکترونیکی این اثر در همین صفحه ممکن است.