محمدعلیمیرزا دولتشاه بزرگترین پسر فتحعلیشاه قاجار بود. دولتشاه در ۷ ربیعالآخر ۱۲۰۳ در قصبه نوا در مازندران به دنیا آمد. مادرش، زیباچهر خانم، سیوسومین همسر فتحعلیشاه، از اهالی گرجستان بود.
دولتشاه چند ماه از عباسمیرزا نایبالسلطنه بزرگتر بود ولی چون مادرش از ایل قاجار نبود، نمیتوانست جانشین شاه باشد. تاریخ ملقبشدن وی به دولتشاه مشخصنیست، ولی اعتمادالسلطنه نخستین بار ذیل وقایع ۱۲۲۶ از او با لقب دولتشاه یاد کردهاست.