کتاب واکسن های ماهیان نشر انتشارات دانشگاه تهران

آبزی‌پروری ماهیان باله‌دار از نظر تعداد و زی‌توده تولیدشده، تنوع گونه‌ای، مناطق جغرافیایی و روش‌های پرورشی گسترش جهانی داشته است و از این‌رو چالش‌های روبه‌روی این بخش از نظر بیماری و مسائل مربوط به سلامت ماهیان نیز متنوع شده و ظهور پیدا کرده است. تغییر آب‌وهوا و تحول شیوه پرورش ماهیان نیز ممکن است در تعادل یا عدم تعادل روابط متقابل پاتوژن، میزبان و محیط نقش داشته باشد، به‌طوری‌که پاتوژن‌های جدید سالانه مشاهده یا جداسازی می‌شوند و بیماری‌های شناخته‌شده در مناطق و گونه‌های مختلف در سراسر جهان در حال ظهور می‌باشند. بسیاری از این بیماری‌ها یا پاتوژن‌ها درمان‌های توصیه‌شده، واکسن یا روش‌های مدیریتی تثبیت‌شده یا توسعه‌یافته ندارند و بنابراین مانع مهمی برای کارایی اقتصاد آبزی‌پروری در مناطق وگونه‌های مشخص محسوب می‌شوند. برای بسیاری از گونه‌های آبزی‌پروری تثبیت‌شده مانند کپور، تیلاپیا، آزادماهیان و همچنین برخی گونه‌های دریایی (سی‌باس، سیم دریایی، هامور) واکسن‌های تجاری برای تعداد محدودی از بیماری‌ها و درمان‌های مجاز برای پاتوژن‌های خاص وجود دارد، اگرچه تنوع قابل‌توجهی از کشوری به کشور دیگر حتی در یک منطقه جغرافیایی وجود دارد. بسیاری از بیماری‌ها با اثرات اقتصادی چشمگیر در آبزی‌پروری مانند بیماری‌های ویروسی بدون درمان‌ و واکسن می‌باشند و اگر واکسنی هم توسعه‌یافته باشد، کارایی جزئی در ایجاد مصونیت داشته است. بیماری‌های باکتریایی، انگلی و قارچی نیز نمونه‌هایی هستند که می‌توانند چالش‌های اقتصادی و رفاهی مهم برای آبزی‌پروری جهانی ایجاد کنند؛ اگرچه واکسن‌های مؤثری برای مقابله با بیماری‌های باکتریایی وجود دارد. در این فصل تأثیرگذارترین بیماری‌های ویروسی، باکتریایی، انگلی و قارچی بر آبزی‌پروری جهانی شرح داده می‌شوند. بیماری‌های غیرعفونی نیز می‌توانند سبب چالش‌های جدی در سلامت آبزیان پرورشی شوند؛ با این‌حال، این موضوع خارج از مباحث این کتاب است. در این فصل ابتدا توضیحاتی در ارتباط با گونه‌های پرورشی (آزادماهیان، کپور، تیلاپیا، گربه‌ماهی و گونه‌های دریایی) ارائه شده و سپس در هر گروه از گونه‌های پرورشی به عوامل پاتوژن (ویروس‌ها، باکتری‌ها، انگل‌ها و قارچ‌ها) پرداخته خواهد شد.