کتاب دو زن و دو مرد در آکواریوم و شعبده و طلسم

تاد موسل (Tad Mosel)، نمایش‌نامه‌نویس و نویسنده‌ی آمریکایی متولد سال ۱۹۲۲ در ایالت اوهایوی آمریکاست. او پس از تحصیل در مدرسه‌ی دراماتیک «ییل» وارد دانشگاه کلمبیا شد. از همان زمان نوشتن نمایش‌نامه را آغاز کرد و در هجده سالگی به عنوان یکی از بهترین نمایش‌نامه‌نویسان تلویزیون شناخته شد. بیش‌تر آثار او توسط بازیگران و هنرمندان بزرگ، چون لی‌لی دار واس، کلیر ترور، جسیکاتندی، وداستایگر، باستر کیتون و دیگران به اجرا درآمده است. تاد موسل از قابلیت‌های نمایش تلویزیونی برای خلق درام‌های موردعلاقه‌اش بهره می‌جوید. ویژگی خاص او شناخت آدم‌های مختلف و طرح شخصیت‌های متفاوت آن‌ها در نمایش‌نامه است. او در نمایش‌نامه‌هایش به «شهود» اعتقاد دارد. شهودی که به گونه‌ای نمادین پرده از حقیقت برمی‌دارد و تماشاگر را به درک بهتری از خویش رهنمون می‌شود. «نمایش بداهه» از جمله نمایش‌نامه‌های وی است که برای صحنه نوشته شده است. خود او نمایش‌نامه‌اش را متأثر از کارهای پیراندللو نمایش‌نامه‌نویس ایتالیایی می‌داند. اگر چه این اثر یک موضوع انسانی جهان‌شمول را دنبال می‌کند که تنها به فضای وهم‌انگیز آثار پیراندللو محدود نمی‌شود. نمایش‌نامه‌های تاد موسل توسط کارگردانان بزرگی چون آرتور پن (Arthur Peen) فردکو ـ (Fred Co) ـ دیوید ساس کیند (David SussKind) و دیگران روی صحنه آمده است و به اکثر زبان‌های دنیا چون دانمارکی، هلندی، آلمانی، اتریشی و... ترجمه شده است. موسل، خود درباره‌ی نمایش‌نامه‌اش می‌گوید: «نمایش بداهه در جست‌وجوی پاسخ‌گویی به یک پرسش ابدی بشر است: یک انسان تا چه اندازه به حقیقت و چه اندازه به توهم نیاز دارد تا بتواند در این دنیا به زندگی‌اش ادامه دهد؟» به نظر می‌رسد که پایان تکان‌دهنده‌ی این نمایش‌نامه که هم‌چون مرگ غافلگیرمان می‌کند، پاسخ مناسبی برای این پرسش عرضه می‌کند. شروع نمایش بداهه‌ی تماشاگران در خانه‌های‌شان، به نکته‌ی قابل تأملی اشاره می‌کند، انسان تا جایی مجاز است به درون توهم و رؤیا پیش برود که خود واقعی‌اش را گم نکند. برای تونی بازی و صحنه، معیار کشف حقیقت می‌شود، اما برای ارنست، زندگی تنها بازی است و خود او تنها به بازیچه‌ای بدل می‌شود. بازیچه‌ای که تنها روی صحنه هویت دارد اما تونی صحنه را سکوی کشف حقیقت قرار می‌دهد و با یک جهش، لحظه‌ای ناب را در میان بازی شکار می‌کند و ناگهان به شهود می‌رسد. او با تغییر نگرش و مهربانی وینی‌فرد ناگهان به حقیقت مهم زندگی‌اش دست می‌یابد و تمامی عقده‌ها و سرخوردگی‌های دوران کودکی‌اش را بر صحنه جا می‌گذارد و می‌رود.