کتاب سایه ها نشر و گروه نشریات یزدا

ارنْست گامبریچ نزدِ عمومِ هنرمندان و هنردوستان نامی آشنا و بی‌نیاز از معرّفی‌ست. آثارِ متعدّدِ او، خاصّه تاریخِ هنرش، از جمله مهم‌ترین و خواندنی‌ترین کتاب‌ها در حوزه‌یِ نظریِ هنر است. خوشبختانه شماری از کتاب‌هایِ اصلیِ گامبریچ در سال‌هایِ اخیر به فارسی ترجمه شده و موردِ توجّه و استقبالِ مخاطبانِ فارسی‌زبان هم قرار گرفته است. کتابِ حاضر، که به تازگی از سویِ انتشاراتِ دانشگاهِ ییل بازنشر شده، از جمله آثارِ کمترشناخته‌شده‌یِ گامبریچ است که تاکنون به فارسی ترجمه نشده بود. علاقه‌یِ شخصی‌ام به قلمِ شیرین و دیدِ نکته‌سنجِ گامبریچ مرا به ترجمه‌یِ این کتابِ موجز و مختصر ترغیب کرد. این کتاب، همان‌گونه که از عنوانش پیداست، دربردارنده‌یِ پژوهشی فرمال است در بابِ یکی از سازمایه‌هایِ هنرهایِ تجسّمی، یعنی سایه‌ها، و به‌طورِ ویژه «سایه‌هایِ افتان» (Cast Shadows). منظور از سایه‌یِ افتان آن سایه‌ای است که جسمِ نورگیر بر رویِ سطحی دیگر می‌اندازد؛ حال‌آنکه برایِ سایه‌روشنی که بر سطحِ خودِ جسم پدید می‌آید، به‌طورِ ساده از واژه‌یِ «سایه» استفاده می‌شود. تفکیکِ این دو مقوله را در طولِ مطالعه‌یِ کتاب نباید از نظر دور داشت. کتاب حاویِ تصاویرِ متعدّدی از نقّاشی‌هایِ عمدتاً متعلّق به مجموعه‌یِ گالریِ ملّیِ لندن است که تکمیل‌کننده‌یِ توضیحاتِ متن هستند.