آشنایی با فرهنگ و ادب لاتین برای تمام کسانی که بهگونهای با فرهنگ اروپایی در پیوندند بایسته مینماید؛ اما از شگفتیهای روزگار است که در ایران در هیچیک از دانشکدههایی که به آموزش زبانهای اروپایی بهویژه زبانهای رومانس و یا انگلیسی میپردازند، لاتین آموخته نمیشود یا دستکم درسهایی در باب شهرآیینی روم بهچشم نمیآید که دانشجویان هرچند بهطور گذرا با فرهنگی که بسیاری از اروپاییان خط و زبان و تقویم و نامهای خود را وامدار آنند، آشنایی یابند.
بهره نخست نسک مختصری که در پیش روست دربردارنده آمیغی از آگاهیهای بایسته، پیرامون شهرآیینی روم باستان از روزگاران کهن تا زمان فروپاشی جمهوری، یعنی عصر زرّین ادب لاتین است و در بهره دوم به ادبیات نوظهور ایتالیا از سده دوازدهم میلادی تا روزگار نوزایی میپردازد. درونمایه هر فصل که به کوتاهی گزارده شده است، خواننده را گامبهگام با روندهای بنیادین فرهنگ رومی دمساز میکند تا اندکاندک برای آشنایی با ادب لاتین آماده گردد. در پایان فصلهای نخستین چند نمونه از پژوهشهای اروپاییان نام برده شده است تا هم آبشخورهای گفتار نگارنده آشکار گردد؛ هم خوانندگان راغب، برای ژرفکاوی، نشانیهایی هرچند اندکی در پیوند با زمینههای بررسیده در هر گفتار بیابند.