ادبیات جهان به ویژه ادبیات روسیه شاهکارهایی دارد که میتوان هر کدام از آنها را بیش از چند بار خواند و حتی به دیگران توصیه کرد. کتابهایی که با نگاه منتقدانه زندگی مردم جامعهی روسیه را به تصویر میکشند و خواننده را با روایت پستی و بلندی زندگی شخصیتها به فکر وا میدارند. این شاهکارهای ادبی، چنان تاثیرگذارند که خواننده در هر بار خواندن این آثار میتواند از زاویهای تازه به داستان نگاه کند و نکتهی جدیدی از دل آن دریابد.
نفوس مرده شاهکاری است از نیکلای گوگول که در آن زندگی مردم روسیه در قرن 19 به زیبایی روایت میشود.
پاول ایوانویچ چیچیکوف از اشراف روسیه است. او تصمیم گرفته با روشی زیرکانه ثروتمند شود به همین دلیل در شهرهای روسیه سفر میکند تا نام و نشان رعیتها و کشاورزانی را که بین زمان دو سرشماری فوت میکنند از زمینداران بخرد و از نام آنها به عنوان وثیقه در بانک استفاده کند. چرا که این افراد در سرشماری اول زنده بودند و سرشماری دوم در روسیه ده سال بعد انجام میگرفت و طبق اسناد و آمار این رعیتها زنده محسوب میشدند. نفوس مرده با اتفاقاتی که بین چیچیکوف و مالکان زمینها اتفاق میافتد و پایان عجیبی را برای او رقم میزند، ادامه پیدا میکند.
نفوس مرده شاهکار کلاسیک روسی است که در حدود 500 صفحه منتشر شده و حجم زیاد داستان به خواننده امکان میدهد، شخصیتها و حوادث را مثل یک سریال تلوزیونی تحلیل و بررسی کند. گوگول در این اثر با زبان دانای کل (سوم شخص) روسیهی در تاریکی فرو رفته را نشان میدهد.
ایدهی اصلی رمان نفوس مرده زمانی شکل گرفت که در روسیه، رعایای شبه برده با مقرراتی که از زمان تزار غاصب یعنی «گودونف» وضع شده بود جزو مایملک زمینداران و سرمایهداران محسوب میشدند. مالکان زمین هم میتوانستند این افراد را برای وثیقه نزد بانک بگذارند و البته مالیات این افراد به عهده مالکان زمین بود. به همین دلیل میبینیم که داستان از دل چه تاریخی نشات گرفته و شخصیت اصلی داستان به چه دلیل دنبال این نفوس مرده است.
داستان با ورود چیچیکوف به شهر شروع میشود. گوگول از همان ابتدا با ضرباهنگی تند تعریف میکند که چیچیکوف از شهر بازدید می کند تا نفوس مرده غلامان را از زمینداران محلی بخرد اما با حضور در شهر، رفته زندگی آرام شهر به هم میریزد. چیچیکوف همراه با خدمتکارانش در یک هتل معمولی ساکن میشوند و قصه کم کم از دیدارهای او با زمینداران و مقامات عالی رتبه کشور شکل میگیرد. در ادامه خواننده متوجه حضور شخصیتهای زیادی در رمان میشود. شخصیتهایی که هر کدام نمایانگر دزدان و کلاهبردارانی هستند که حاضرند از هر راه مشروع و غیر مشروعی به ثروت برسند و در اصل از نظر گوگل این افراد نفوس مرده هستند نه رعایا.
نویسنده شخصیت اصلی این رمان یعنی چیچیکوف را در قسمت اول به عنوان قهرمان معرفی میکند. چیچیکوف مردی تحصیل کرده، با استعداد، باهوش و خوش چهره است و زمانی که وارد شهر میشود، مردم بلافاصله به دلیل شخصیت فوق العادهاش از او استقبال میکنند. اما در طول داستان متوجه میشویم که اهداف واقعی او از آمدن به شهر به سرعت فاش میشود. با این حال گوگول شخصیت او را به شکلی طراحی کرده که از نظر افراد هدفش از خریداری نفوس مرده تنها ساختن یک زندگی مرفه و تشکیل خانواده است.
گوگول در رمان نفوس مرده به زبان طنز و روان که ویژگی نوشتار اوست جامعهی سیاه خود را کالبدشکافی میکند و تصویر دقیق و تمامنمایی از زندگی مردم روسیه را به ارائه میکند.
هنر داستان نویسی گوگل در شاهکار او نفوس مرده از چند جنبه قابل بحث است. یکی از نکات برجستهی این اثر اطلاعات انسانشناسی و جامعه شناسی است که نویسنده در اختیار خواننده میگذارد. «مانیلوف»، «نوزدریوف»، «سوباکویچ»، «کوروبوچکا» و «پلیوشکین» شخصیتهای دیگر رمان هستند که چیچیکوف در طول داستان با آنها ملاقات دارد. افرادی که ویژگیهای بارز آنها احتکار، رشوهگرفتن، چاپلوسی و دورویی است. در واقع گوگول با خلق چنین شخصیتهایی که نمایندهی طبقههای روسیهی تزاری هستند، شکل زندگی چنین افرادی را به باد انتقاد میگیرد.
شخصیتهای این کتاب به قدری واقعی هستند که نه تنها در قرن نوزدهم روسیه بلکه امروز هم بسیاری از اسامی شخصیتها به شکل طنز و کنایه در روسیه به اشخاص واجد ویژگی آنها نسبت داده میشود.
نیکلای واسیلیویچ گوگول نویسندهی بزرگ روسی در سال ۱۸۰۹ در اوکراین به دنیا آمد. مادر او لهستانی و پدرش شاعر و طنزنویس اهل اوکراین بود. نیکلای گوگول با خلق نمایشهای خلاقانه، رمانها و داستانهای کوتاه نقش مهمی در ادبیات روسیه ایفا کرده است.
همچنین گوگول یکی از طرفداران اصلی مکتب ادبی رئالیسم در روسیه است که از آثار برجسته او میتوان به «شبها در مزرعهای نزدیک دیکانکا»، «بازرس و پرتره» و «شنل» اشاره کرد. زندگی حرفهای گوگول به عنوان داستاننویس با نگارش داستانهای کوتاه شروع شد، بیست و دو ساله بود که اولین مجموعه داستانهایش را با عنوان «شبها در نزدیکی مزرعه دیکانکا» به یک ناشر سپرد.
گوگول بعد از اتمام تحصیلات برای پیوستن به خدمات ملکی به سن پترزبورگ رفت. اولین منظومه شعر رومانتیک گوگول «هانس کوچلگارتن» نام داشت که با هزینه شخصی و نام مستعار آلوف منتشر شد. اما این منظومه شعر در مجلات مورد تمسخر قرار گرفت و گوگول همهی نسخههای آن را از بین برد.
با این حال این نویسندهی نامدار با داستان نویسی برای یکی از مجلات بعد از مدت کوتاهی به شخصیت برجسته در نگارش داستانهای کوتاه تبدیل شد و بزرگان ادبیات قرن بیستم همچون «پوشکین» و «واسیلی ژوکوفسکی» از او تقدیر کردند.
از نظر منتقدان گوگول صدای صریح مردم اوکراین و روسیه را به گوش جهانیان میرساند. گوگول با استفاده از زبان طنز و کنایه جنبههای تلخ جامعهی زمان خود را به تصویر میکشد.
در سال 1840 گوگول بعد از بهبودی از یک بیماری سخت احساس کرد خداوند به او عمری دوباره داده تا برای نجات مردم روسیه بنویسد. او تصمیم گرفت تا اثری شبیه «کمدی الهی» دانته خلق کند؛ اثری ماندگار با درونمایهی طنز و اجتماعی و این آغاز راهی برای نوشتن کتاب نفوس مرده شد که گوگول حدود 17 سال برای نوشتن این اثر زحمت کشید.
آشنایی گوگول با «پوشکین» نویسنده و شاعر بزرگ روسی در زندگی و آثار گوگول تاثیر زیادی داشته است. خود گوگول بارها به این موضوع اشاره کرده که ایده نوشتن داستان نفوس مرده را پوشکین به او داده است.
گوگول بارها ایدهی نوشتن نفوس مرده را تغییر داد و قسمتهای مختلف آن را بازنویسی کرد. گوگول در ابتدا تصمیم داشت این رمان بلند را در سه جلد بنویسد اما نوشتن بخش اول کتاب 6 سال طول کشید و در سال 1842 منتشر شد. اما چند روز قبل از مرگش گوگول به دلایلی نامعلوم دست نوشتهی جلد دوم نفوس مرده را سوزاند. از جلد دوم تنها 5 فصل سالم ماند. آنچه از نفوس مرده منتشر شده رمانی است در دو بخش. بخش اول 12 فصل دارد و بخش دوم دربرگیرنده آن نوشتههای برجای مانده از بخش های سوزانده است که در جایی نیمهکاره رها میشود. البته ناتمام ماندن رمان هیچ لطمهای به داستان و جذابیتهای آن نمیزند و طنزی منحصر به فردی که گوگول در این رمان به کار برده در موفقیت این کتاب دخیل بوده است.
گوگول در چهارم مارس 1852 بعد از آتش زدن بعضی از نسخههای خطی خود و امتناع از خوردن غذا درگذشت.
از آثار گوگول در فیدیبو میتوان به کتاب الکترونیک (پی دی اف) و کتاب صوتی «کالسکه» با ترجمهی «خشایار دیهیمی» و کتاب الکترونیک «تاراس بولبا» با ترجمهی «پرویز شهدی» و مجموعه داستانهای نویسندگان روس و کتاب صوتی «پرتره» اشاره کرد.
چندین برگردان فارسی از کتاب نفوس مرده در سالهای مختلف وارد بازار نشر ایران شده است. اولین بار در سال 1369 «کاظم انصاری» کتاب نفوس مرده را از سوی نشر اندیشه منتشر کرد. نکتهی قابل توجه این ترجمه جلد کتاب است که شخصیت اصلی داستان را در حال خرید و فروش مردگان نشان میدهد. انتشارات فرهنگ معاصر از سال 1396 انتشار کتاب نفوس مرده را با ترجمهی «کاظم انصاری» و ویرایش جدید به عهده گرفته است.
«مردگان زرخرید» عنوان ترجمهی دیگری است که از سوی انتشارات نیلوفر منتشر شده است. «فریدون مجلسی» این اثر را به فارسی برگردانده است. خرید و دانلود کتاب «مردگان زرخرید» در سایت فیدیبو امکانپذیر است.
انتشارات مجید هم در سال 1395 با برگردان «پرویز شهدی» این اثر را با عنوان نفوس مرده منتشر کرد. پرویز شهدی از مترجمان نامدار ایرانی است و کتاب نفوس مرده را از زبان فرانسه ترجمه کرده است.
خرید و دانلود کتاب نفوس مرده با ترجمه پرویز شهدی در سایت فیدیبو امکانپذیر است.
چرا همیشه باید تهیدستی، بازهم تهیدستی و نواقص زندگیمان را، با به تصویر کشیدن افرادی که در گوشه و کنار کشور دچارش هستند، به رخ همه بکشیم؟
فرمت محتوا | epub |
حجم | 2.۹۰ مگابایت |
تعداد صفحات | 528 صفحه |
زمان تقریبی مطالعه | ۱۷:۳۶:۰۰ |
نویسنده | نیکلای گوگول |
مترجم | پرویز شهدی |
ناشر | مجید |
زبان | فارسی |
عنوان انگلیسی | Les Ames mortes |
تاریخ انتشار | ۱۳۹۵/۰۲/۲۸ |
قیمت ارزی | 5.۵ دلار |
قیمت چاپی | 399,000 تومان |
مطالعه و دانلود فایل | فقط در فیدیبو |
نظر یک کاربر گودریدز که من هم با ایشان موافقم: داستان درباره مردی به نام چیچیکوف که با استفاده از نقص امور اداری کشور و کارمندان رشوه بگیر تصمیم میگیره به سراسر روسیه سفر کنه و به ملاکین سری بزنه و باب دوستی رو با استفاده از ظاهر فریبنده و زبان بازی باز کنه و نفوس مرده اونا رو با قیمت پایین خریداری کنه تا بتونه با گروه گذاشتنشون وامی بگیره و پولی به جیب بزنه و الفرار. حالا چرا نفوس مرده؟ چون در هر سال عده ای از این بردگان زرخرید به علت بیماری یا گرسنگی می مردند، اما اسمشون تا سر شماری بعدی در لیست بردگان زنده باقی می موند و صاحبانشون باید مالیات اونا رو پرداخت می کردند. .... جان مایه داستان های گوگول پرداختن به ضعف اداری روسیه ست و انتقاد کردن از فسادی که گریبان گیر کارمندان ادارات شده که هر حقه باز و طمع کاری میتونه پولی به جیب بزنه و با پرداختن رشوه خودش رو نجات بده. شخصیت چیچیکوف اون قدری که برای بدست آوردن نفوس مرده تلاش می کرد به فکر ارواح زنده نبود و از روح خودش هم دست کشیده بود تا بتونه به منفعت بیشتری دست پیدا کنه. نصیحتی که از پدرش به یادش مونده بود! اگه داستان پایان بندی جمع و جوری می داشت امتیاز خوبی میگرفت اما امتیاز من به این کتاب از پنج، سه هست چون دوست داشتم بعد این حجم از داستان پردازی در اخر نتیجه گیری خوبی ببینم.
بعضی از دوستان نوشتن .شاهکاره . فکر کنم اصلا تا اخرش نخوندن وگرنه اخر نداشتن داستان اذیتشون میکرد .حد اقل نمیگفتن شاهکار . یه ایده خوب داشت که استفاده از مدارک مردگان هست ولی خب چی شد نصفه تموم شد . بعدشم وصیتنامه از کجا اومد . یعنی چی دست نوشته گم شده ؟ به نظرم برش دارین از اپ . من به خاطر اعتماد به فیدیبو وقت گذاشتم . ممنون
ترجمه کتاب خوبه. داستان هم اولش خوب شروع میشه ولی با توصیفات بیش از حد یذره حوصله سر بر میشه. شخصیتها تو کتاب به سرانجامی نمیرسن و به حال خودشون رها میشن. انگار نوشتههای گوگول گم شده و ی جاهایی از کتاب وجود نداره.
توصیفاتی که نویسنده به کار میبره در خیلی از موارد بیش از حد لازمه و حوصله آدمو سر میبره به طوری که اگر این توصیفات اضافی رو حذف کنیم حجم کتاب نصف میشه و در روند قصه هم تغییری ایجاد نمیشه.
هر چقدر تلاش میکنم این کتاب رو تموم کنم نمیتونم! اپدیت: تمومش کردم. خیلی وقت گرفت ازم. این کتاب یه تمرین بود برام تا بتونم از پس ادبیات روسیه بر بیام. الان میتونم برم سراغ کتابهای طولانیتر و سختخوانتر.
#کتاب_بعدی_من از فهرست صد کتاب برتری است که باید تا پایان عمر خوند و به همین دلیل در برنامه من قرار داره. ممنون ار فیدیبو به دلیل این برنامه مهیج.
پیشنهاد من: آقای رییس جمهور نوشته میگل آنخل آستریوزاس ترجمه زهرا خانلری. البته من ترجمه نسرین ستوده رو خوندم ولی فک نمیکنم الان موجود باشه چاپ قدیم بود
نسخه pdf این کتاب در اینترنت هست( ترجمه فریدون مجلسی). چرا باید ۱۰ هزار تومان بابت آن بپردازم؟
شاهکار این کتاب
آخراش مینویسه نوشته های گوگول از اینجا گم شده ! مسخره شدیم بعد این همه وقت گذاشتن