کتاب با نوجوان نافرمان چگونه ارتباط برقرار کنیم؟
ده گام برای حل تعارض و بازسازی ارتباط

مقدمه مترجم

کتاب " با نوجوان نافرمان چگونه ارتباط برقرار کنیم" ده گام برای حل تعارض و بازسازی ارتباط در نوجوان نافرمان را معرفی می کند. این کتاب به این دلیل انتخاب شد که بسیار مفید، کاربردی و به دور از ابهام بود. ساختار کتاب به گونه ای است که درمانگر و خواننده درک جامع و یکپارچه نسبت به شرایط نوجوان نافرمان و اصول عملی موثر برای تغییر تدریجی عادات منفی نوجوان و مدیریت رفتار والدین به دست می آورد. نویسنده در اکثر فصول کتاب کوشیده مسائل و مشکلات موجود را به صورت موردی با فنون متنوع، برگه کار و کار عملی توصیف کند. امید آنکه این کتاب بتواند به روان شناسان، مشاوران و درمانگران که با نوجوانان کار می کنند در ارائه خدمات بیشتر و مطلوب تر به مراجعان کمک کند.

شهناز خالقی پور

مقدمه

محکم کوبیدن در

این صدای سرکشی نوجوان است.

این صدا زمانی به گوش می رسد که پسر نوجوان(۱) شما پس از درگیری لفظی در را محکم به هم می کوبد و از خانه خارج می شود. ممکن است هر روز به این موضوع فکر کنید و نگران باشید که دخترتان با سکوت خصمانه بین شما و خودش جدایی ایجاد کند. در هر حال این صدا آوایی هولناک است. این برای شما دشوار است که چنین وضعیتی را در خانه تحمل کنید. در این وضعیت از سرنوشت پسر یا دخترتان نگران می شوید، چون احساس می کنید دیگر نمی توانید آنها را مهار کنید و همین مساله ممکن است شما را شب ها دچار بی خوابی کند و قلب تان آزرده شود.
این کتاب کمک می کند تا بتوانید محیط مناسبی برای تربیت نوجوان خودایجاد کنید و در برابر صدای بلند فرزندتان راه درستی را انتخاب کنید. این کتاب شیوه ای را به شما می آموزد که قوانین قابل بحث و گفت وگو را درون خانواده ای متمدن پیاده نمایید و در برابر موضوعات مورد منازعه با مذاکره به توافق برسید. همچنین شما را راهنمایی می کند تا باورها و اعتقادهای اشتباهی که نسبت به همدیگر دارید را کنار بگذارید. مثل اینکه شما می گویید:«او عمداً قصد دارد با من جدال کند!» یا نوجوان می گوید:«هیچ گاه به من اجازه نمی دهید آن طور که دوست دارم با دوستانم ارتباط داشته باشم. گویا من هنوز بچه ای ده ساله ام!» که در نتیجه این موارد به جنگ و ستیزه می انجامد. این کتاب مهارت هایی را به نوجوانان یاد می دهد که آنان را قادر سازد دوران بلوغ را با موفقیت پشت سر بگذارند و این دیدگاه که «چطور با همدیگر کنار بیایید؟»را جایگزین اینکه«خودتان را زیادی احساس کنید!»قرار دهید.
چنانچه این کتاب را برگزیده اید، از همین الان بدانید که هر موقع در ارتباط با نوجوان خود دچار مشکل شدید و بین شما جدال و ستیز ایجاد شد، دیگر خودتان را با این مساله که نوجوان من دارد مرحله سرکشی(۲) را می گذراند امیدوار نکنید. سناریوهای زیر مشابه حوادثی است که در خانواده شما هم ممکن است اتفاق بیفتد و در حال حاضر زمان آن رسیده که اقدامی برای تغییر دادن این روند ایجاد کنید تا دوباره به این مسائل بازگشت نکنید.
کوین،(۳) پسر ۱۵ ساله ای است که چند بار در هفته موقع ناهار با دوستش به خانه می آید و دیگر به مدرسه باز نمی گردد. صدای بلند خنده و موسیقی که از پنجره اتاق خواب به گوش می رسد نشان می دهد که کوین و دوستش مشغول نوشیدن الکل و خوشگذرانی هستند. نمراتش بسیار پایین بود. با وجود این پدر و مادرش فکر می کردند که او دارد از مرحله سرکشی می گذرد و به این صورت خود را تسلی می دادند. ولی وقتی به عمق فاجعه پی بردند متوجه شدند که ترس خود را کم اهمیت جلوه می داده اند. سرانجام با پسرشان رو در رو قرار گرفتند، بحث هولناکی بین آنها ایجاد شد که طی آن کوین با داد و فریاد به پدر و مادرش بی احترامی کرد.
مادر لوران(۴) می گوید که دختر ۱۴ ساله اش از دوره ابتدایی کاملاً عوض شده است و با شگفتی می خواهد بداند سرنوشت دختر کوچولوی عزیزش به کجا خواهد کشید. لوران این روزها خیلی کم حرف شده جز با متلک گفتن درباره لباسی که بر تن دارد یا داد زدن بر سر مادر وقتی که به او دستوری می دهد چیزی نمی گوید. اخیراً یک شب مادر لوران از خواب برخاست تا به دستشویی برود دزدانه نگاهی به دخترش افکند ودید او دارد از طریق اینترنت با مرد غریبه ای در ایالتی دیگر حرف می زند. وقتی از دخترش خواست که فوراً کامپیوتر را خاموش کند، جر و بحث شدیدی در گرفت و مشاجره ای پر از تهمت و ناسزا بر پا شد. پدر لوران بیدار شد و به بحث خاتمه داد و لوران را برای سه ماه از کامپیوتر محروم کرد.
جینا(۵) ۱۳ سال دارد و در پنج درس نمره قبولی نیاورده است. هر وقت مادرش از او می پرسد که آیا تکلیف برای انجام در خانه دارد، می گوید: «قبلاً در مدرسه انجام داده و فراموش کرده آن را با خود به خانه بیاورد.» آموزگارش می گوید«چنین نیست.» بنابراین در تعطیلی آخر هفته او را تنبیه و در اتاقش زندانی می کنند تا تکالیف قبلی اش را انجام دهد یا برای امتحان آماده شود. جینا به جای انجام تکالیفش دزدانه سراغ اینترنت می رود و برای دوستانش پیامک می فرستد. مادرش کامپیوتر را از اتاقش بیرون می آورد، درحالی که جینا داد می کشد و ناسزا می گوید. جینا کل هفته را مشغول فکر کردن و خیالپردازی است ولی کار زیادی انجام نمی دهد. با وجود این مادر و دختر هر روز بر سر انجام تکالیف مدرسه دعوا دارند.
مارک(۶) ۱۷ ساله از مدرسه فرار می کند. تعطیلات آخر هفته با وضع غیرعادی به خانه بازمی گردد و دود ماری جوانا شب ها از اتاقش بیرون می زند. وقتی پدر و مادرش در مورد زیر پا نهادن اصول و مقررات خانه به او اعتراض می کنند، مارک به روش نامناسبی به آنها ناسزا می گوید. تهدید می کند که آنان را کتک خواهد زد و با خشم و شتاب خانه را ترک می کند و پدر و مادرش را به سوء رفتار با کودک متهم می کند. فرار او از مدرسه به جایی رسیده که امکان دیپلم گرفتن او به نظر غیرممکن است. مادرش می گوید نمی تواند او را با اتومبیل به مدرسه ببرد زیرا وقتی به او می گوید سوار اتومبیل شو؛ فرار می کند. پدرش می گوید؛ نمی تواند در این نزاع و درگیری شرکت کند زیرا دیر سر کار خواهد رسید.
پدر و مادر مارک همواره می دانستند که پسر سرسخت و کله شقی دارند. موقعی که تخلف از مقررات ساعات رفت و آمد با «گنده گویی ها» در کلاس هشتم شروع شد، آنها تلاش کردند پاره ای از محدودیت ها را بردارند. وقتی به چند سال گذشته می نگرند، متوجه می شوند به تازگی شدت نافرمانی های او افزایش یافته است ولی به یاد نمی آورند که این پسر جسور و نافرمان که با آنان مخالفت می ورزد و از قوانین آنان سرپیچی می کند از چه موقع این حالات را نشان داده است.
مادر لوران می گوید که او از چند ماه قبل درست زمانیکه وارد دبیرستان شده شروع به خودسری کرده است و هر کاری را که دلش بخواهد انجام می دهد.
پدر و مادر کوین هرچه در توان داشته اند به کار گرفته اند تا پسر بسیار با استعداد خود را با حذف امتیازها، نظارت بر ساعات بازگشت به خانه و در خانه نگاه داشتن وی در تعطیلی آخر هفته مهار کنند ولی او مدت هاست توانسته راهی برای فرار از آن محدودیت ها بیابد و در اکثر مواقع تلاش آنها برای وادار کردن او به انجام خواسته هایشان بی نتیجه مانده است.
جینا مبتلا به اختلال بیش فعالی همراه با کمبود توجه(۷) است. پدر و مادرش از زمانی که این بیماری را در ۹ سالگی وی تشخیص دادند با استفاده از برنامه های محروم کردن، امتیاز دادن و دارودرمانی توانسته اند او را در مسیر صحیح نگاه دارند اما او به تازگی داروهایش را مصرف نمی کند و در بیشتر مواقع از دست دادن برنامه تلویزیون یا امتیاز گرفتن برای خرید پیتزا برایش مهم نیست. در مواقعی که از امتیازات محروم می شود. ساکت در گوشه ای می نشیند و به پدر و مادرش پوزخند می زند.
نوجوانان ممکن است به علل مختلفی سرکش شوند. اگر در کودک خود تغییری ناگهانی مشاهده کردید که این رفتار قبلاً وجود نداشته است، ارزش آن را دارد که بررسی کنید چه اتفاقی افتاده است. در فصل ۱ ملاحظه خواهید کرد که چگونه باید مشخص کنید آیا عامل جسمی یا پنهان دیگری در کار بوده است؟ اما صرف نظر از علت، مطالب این کتاب ممکن است راه حلی که به دنبال آن هستید را به شما نشان دهد. روان شناسان، نوجوانی را نیازمند کمک می دانند که یک یا بیش از یک مورد از سه حالت زیر را داشته باشد.
۱. رفتارش بدتر از بیشتر نوجوانان همسن او باشد. چگونه می توانید نوجوانی را که نگران او هستید با دیگر نوجوانان در خانواده یا در همسایگی خویش مقایسه نمایید؟ از والدین دیگر، آموزگاران و دیگران که همانند شما در موقعیت سرپرستی قرار دارند چه گزارش هایی شنیده اید؟ در فصل ۱ پرسشنامه ها وفرم هایی به شما ارائه خواهد شد که به یاری آنها بتوانید نوجوان خود را ارزشیابی کنید.
۲. برای نوجوان دشوار است آن گونه که ما از او انتظار داریم؛ عمل کند. نوجوان شما مانند کوین ممکن است باهوش(۸) باشد اما با این همه نتواند نمرات خوبی بگیرد. دوستان خوبی با خصوصیات مثبت پیدا کند یا روابط مطلوب خانوادگی برقرار سازد ولی نمی تواند از خودش مراقبت کند یا نمی تواند قوانینی را که از او به عنوان یک نوجوان انتظار می رود بدون نظارت دایم بزرگترها انجام دهد.
۳. رفتار نوجوان باعث درماندگی عاطفی(۹)می گردد. این درماندگی­ها به همان اندازه که مربوط به نوجوان می شود، در همان حد مربوط به خود شما هم می شود. نکته این است که اگر شما یا نوجوان سرکش، بسیار مضطرب(۱۰) و افسرده(۱۱) هستید یا از رفتار نوجوان خود مدت هاست ناراضی هستید؛ لازم است کارهایی را انجام دهید.
برخی مواقع ممکن است این سه مورد با همدیگر ترکیب شود و چنین سناریویی را پدید آورد. به این صورت که نوجوان در مورد هر چیزی که به او می گویید بحث می کند، دایم مقررات را زیر پا می گذارد، تلاش می کند تا شما را فریب دهد،مجبورید شب ها مدت زیادی بیدار بمانید و از اینکه پسرتان به موقع به خانه برنگشته وحشت زده یا خشمگین باشید. شاید شاهد اُفت نمرات درسی دختر خود هستید اما بار دیگر وقتی او را تمجید و تشویق(۱۲)می کنید و پاسخ می دهد که هیچ گونه تکلیف خانه ای ندارد، باز به جایی نمی رسید. شاید نوجوان شما مقررات را در خانه و مدرسه زیر پا می گذارد. از خود می پرسید آیا فرزند شما قصد دارد با قانون شکنی امتیازاتی به دست آورد؟ یا اینکه شما از نزاع روزانه بر سر نوع لباس پوشیدن نوجوان خود خسته شده اید؟ از طرز حرف زدن او و خرده کاری هایی که انجام نمی دهد یا از وضع آشفته ای که ایجاد کرده و ارتباط او با خواهر و برادرهایش درمانده شده اید؟ اینکه مشکل شما در رابطه با نوجوانتان کوچک است یا بزرگ؟ ثابت است یا دوره ای و یا سرکشی وی از قبل بوده یا تازه شروع شده است؟ این کتاب ممکن است در حل این مشکلات به شما کمک کند. همچنین اگر شما نوجوان بزرگتر یا پیش از سن نوجوانی دارید و می خواهید بدانید چگونه از بروز مشکلات در حین دوره نوجوانی وی جلوگیری کنید، این کتاب شما را یاری می دهد.
برنامه های این کتاب از ۱۰ گام تشکیل شده است که رابطه مثبت بین شما و نوجوانتان را احیا می کند و تعارضات(۱۳) زندگی خانوادگی شما را به مقدار زیاد کاهش می دهد. این کتاب به شما آموزش می دهد که چگونه با موضوعات مدرسه در خانه برخورد و آنها را مدیریت کنید و عملکرد درسی نوجوان را بهبود بخشید. نمی توانیم قول دهیم که مطالعه این کتاب همه علایم سرکشی نوجوان شما را به طور کلی از بین می برد یا حتی در مورد همه نوجوانان موثر خواهد بود اما اگر این مطالب را به کار ببندید؛ می توانید انتظار داشته باشید که از حالا به بعد روابط شما با نوجوانتان به سمت مثبت تری سوق یابد.
اگر نوجوان شما از کودکی سرکش بوده است و هشت گام را در تربیت وی طی کرده اید؛ بخشی از این برنامه برای شما آشنا خواهد بود. پاره ای اصول از اهمیت توجه مثبت به فرزندتان گرفته تا اهمیت کارت های امتیازدهی یکسان است اما به طور طبیعی اختلافاتی در بخشی از این اصول وجود دارد. بعد از همه اینها فرزند شما دیگر کودک نیست. نباید با او همانند یک کودک رفتار کرد و نباید از او انتظار داشت مانند کودکان واکنش نشان دهد. این برنامه به شما آموزش خواهد دادکه با نوجوانتان مانند یک کودک ۷ یا ۸ ساله رفتار نکنید و چگونه با قاطعیت برخورد کنید. قاطعیتی که لازم است با توجه به رشد و بلوغی که نوجوان شما تجربه می کند؛ اعمال نمایید. این کار به مفهوم «گفت وگوی» بیشتر و «وضع قانون» کمتر برای نوجوان است. این کار به معنای ایجاد ارتباط بیشتر و به کارگیری مهارت های حل مساله(۱۴)در رابطه با نوجوانتان است. نتیجه این برنامه این خواهد بود که نوجوان شما دیگر خودکامه ای نخواهد بود که بر محیطی که زندگی خانوادگی شما در آن جریان دارد؛ تسلط داشته باشد. اما همزمان، نوجوان شما مهارت های ارزشمندی را برای حرکت به سوی بلوغ(۱۵) به دست خواهد آورد. این رویکرد برای بسیاری خانواده ها مفید خواهد بود.

این کتاب به دو بخش تقسیم شده است. بخش ۱ به شما کمک می کند تا از نزدیک نگاهی به سرکشی نوجوان خود بیندازید تا بنگرید واقعاً چه می گذرد و چه عواملی در ایجاد تعارضاتی که تجربه می کنید نقش داشته است. این مساله به شما یاری می دهد کارهایی را شروع کنید که سبب تغییر سرکشی خواهد شد و به شما امید می دهد که کارها در خانه بهتر خواهد شد. شما درباره خودتان، نوجوانتان و مشکلاتی که با آنها روبه رو هستید و موجب تعارض شده است؛ آموزش می بینید. با آغاز بخش دوم، برنامه دیگری به یاری شما خواهد آمد. دراین بخش۱۰ گامی را برمی دارید که باعث تقسیم کارمی شود و در حال حاضر ممکن است بسیار سخت و غیرممکن باشد. آغاز نظارت بر رفتار نوجوان به شکلی که به او امکان دهد بالغ شود و به تدریج استقلالی را که همه نوجوانان برای حصول آن تلاش می کنند؛ به دست آورد.
لطفاً قبل از شروع برنامه، بخش ۱ را مطالعه نمایید. آگاهی که از بخش ۱ به دست می آورید؛ امکان موفقیت شما را در برنامه افزایش می دهد. همچنین این برنامه شما را با بسیاری از خانواده های دیگر که همانند شما هستند، آشنا می کند. بنابراین به یاد خواهید آورد که در این میدان تنها نیستید و روش های خلاقانه برای حل این مشکلات وجود دارد.
اگر تصمیم گرفتید برنامه را در بخش ۲ دنبال کنید، ۴ تا ۶ ماه را برای انجام آن در نظر بگیرید. معمولاً برای هر گام دو هفته کافی است به صورتی که قبل از شروع درس های جدید، شیوه های گام قبلی به طور کامل جا بیفتد. ممکن است شما سریع تر حرکت کنید. ممکن است با استفاده از مهارت ها و تغییرات جدید در ارتباط با نوجوان خود در خانه احساس راحتی بیشتری کنید. به یاد داشته باشید هر میزان زمانی که صرف کنید سرانجام چیزی به دست خواهید آورد. شما علاوه بر اینکه روابط بهتری با نوجوان خود برقرار می کنید، رفتار او را به گونه ای در مسیر بلوغ شکل می دهید که می توانید با اعتماد و غرور وی را به دامن جامعه بفرستید.

بخش اول

فصل اول: سرکشی چیست و چگونه با آن برخورد کنیم؟

مارک ۱۷ ساله که قبلاًدرباره او صحبت شد، معمولاً در ایام هفته تا وقت شام در خانه دیده نمی شد تازه اگر دلش می خواست آن موقع هم به خانه می آمد. او در ساعت ۳ بعدازظهر یک روز جمعه به خانه آمد و وارد آشپزخانه شد. مادرش سندی(۱۶) با تردید نگاهی به ساعت انداخت و با کنایه گفت «چی شده افتخار دادی تشریف آوردی؟»مارک پوزخندی زد و در یخچال را باز کرد.
وقتی سندی دید مارک به غذاهای روی میز حمله ور شد؛ بیشتر عصبانی شد. او نمی خواست مشاجره را شروع کند چرا که هفته سختی را پشت سر گذاشته بود اما نمی توانست ساکت بماند. سندی: «مارک واقعاً امروز به مدرسه رفته ای؟ آخرین کلاس ات ساعت ۳ تمام شده است؟»
مارک: «خیالت راحت باشد مامان! آخرین کلاسمان تشکیل نشد. گذشته از این نگران چی هستی؟ فکر می کنم از اول سال تاکنون چیزی درباره مدرسه از من نپرسیده ای.»
سندی با عصبانیت گفت: «پسرک مواظب حرف زدنت باش اگر بیش از این در رفتن به مدرسه کوتاهی کنی نمی توانی دیپلم بگیری.»
مارک: «آره، همون بحث های همیشگی» مارک مواد تهیه ساندویچ را از یخچال برداشت بر روی میز آشپزخانه پخش کرد و سه ساندویج بزرگ درست کرد.
مادرش پرسید: «چرا این همه غذا برمی داری؟ پول ناهارت را که هفتگی می گیری»
مارک پاسخ داد: «بله، درست است اما من پول هایم را سیگار می خرم.» سپس به صندلی اش تکیه داد و گستاخانه به مادرش پوزخند زد و گفت می خواهم بروم بیرون تفریح کنم. این ساندویچ ها را هم با خودم می برم.» سندی از سمت ظرفشویی برگشت و گفت: «تا وقتی که چمن ها را کوتاه نکنی هیچ جا نمی روی. همان کاری که شنبه پیش از تو خواستم و شنبه قبلش و شنبه پیش از آن.»
مارک: «امروز جمعه است و من می خواهم بیرون بروم. به من ربطی ندارد که چمن ها باید کوتاه بشود. خودت این کار را بکن. تو که همیشه بیکار اینجا نشسته ای.»
سندی: «با من این طور صحبت نکن. فکرش را هم نکن که بدون کوتاه کردن چمن ها بتوانی از خانه خارج شوی اما مارک موذیانه گفت: «باشه به آن فکر نمی کنم... بعد برخاست و به سمت یخچال برگشت و ۶ بسته آبجو برداشت و خیلی سریع از در جلویی خارج شد که صدای فریاد مادرش را نشنید که می گفت: «برگرد مارک. خیال نکن هر وقت دلت خواست می توانی اینجا بیایی و هر کاری هم که دلت خواست انجام دهی. می دانی که در اینجا هرکسی باید کاری انجام دهد.» مارک فقط به فکر نقشه های خودش برای گذراندن تعطیلات آخر هفته بود و به طور کلی به خواسته های مادرش توجه نمی کرد.
این مورد و یا نمونه هایی شبیه به آن در این خانواده چندین و چند بار در طی سال گذشته تکرار شده بود. زمانی که مارک این طور رفتار می کرد و خواسته های پدر و مادر برایش مهم نبود؛ والدینش به او چیزی نگفتند با این امید که این دوره سپری خواهد شد. وقتی این وضعیت پایان نیافت؛ او را تهدید کردند و امتیازاتش را حذف کردند. مارک فقط به آنها می خندید و همان طور که دوست داشت می رفت و می آمد و بیش از پیش آنان را مسخره می کرد و یا تهدیدشان می کرد و به آنها دشنام می داد. به نظر می رسید پدر و مادرش از او می ترسند.

اگر اجزاء و عناصری که با هم ارتباط متقابل دارند و بر یکدیگر تاثیر می گذارند را کنار هم بگذارید سرکشی را تشکیل می دهند که شامل موارد زیر می شود.
۱. ناتوانی در انجام به موقع درخواست های بزرگسالان: اگر از فرد بزرگسال درخواستی داشته باشیم فقط یک دقیقه یا زمانی در همین حد، درخواست ما را برآورده می کند. نباید از نوجوان نیز انتظار داشته باشیم که به همین صورت کار را انجام دهد. مارک نه تنها زمانی که مادرش از او خواست چمن ها را کوتاه کند؛ این کار را نکرد بلکه نسبت به خواسته مادرش درحدود سه هفته بی توجه ماند.
۲. رها کردن کار قبل از پایان آن: بسیاری از نوجوانان کاری را که ازآنها خواسته شده انجام دهند شروع می کنند ولی بعد از مدتی آن را رها می کنند. کار را ناتمام انجام می دهند و به آنچه خودشان دوست دارند؛ می پردازند. آنها کار را به شکل نامرتب انجام می دهند یا آنقدر طول می دهند که در زمان مورد نظر به پایان نمی رسد. مارک حتی کار را شروع هم نکرد. البته در وضعیت خاص، پذیرش سریع دستور فرد بزرگسال مورد انتظار نیست. در این موارد با شماست که به طور صریح بگویید که کار باید دقیقاً کی انجام شود.
۳. سرپیچی از قوانینی که قبلاً آموخته:والدین مارک انتظار دارند که او در مدرسه حضور یابد، بدانند که او کجاست، در زمان مورد انتظار به خانه بیاید، با آنها با احترام صحبت کند و با دقت به سخنانشان گوش دهد و پولی را که به او می دهند برای خرید سیگار صرف نکند. برای انجام تمام این موارد والدین به او امتیاز می دهند ولی او در تمام موارد از خواسته آنان سرپیچی می کند.
در این کتاب منظور ما از واژه سرکشی انجام ندادن آنچه از نوجوان درخواست شده و نیز مقاومت جسمی یا لفظی وی مانند ناسزا گفتن، سرپیچی و تهدید کردن است.

اگر نوجوان شما به مارک یا لوران یا به دو نوجوان دیگری که در مقدمه توصیف شدند شباهت دارد؛ بررسی گام های بعدی در بخش دوم به شما کمک می کند. برای حل این مشکل در ابتدا لازم است بدانید آیا به این برنامه خودیاری نیاز دارید و اگر نیاز دارید آیا همه احتیاجات شما را برآورده می کند؟

اگر از شما بپرسند «سرکشی» چیست؟ احتمالاً آن را به عنوان مقاومت، مخالفت، نافرمانی، بی توجهی کامل نوجوان به آنچه که از او درخواست کرده ایدتعریف خواهید کرد یا ممکن است آن را با نافرمانی­های گروچومارکس(۱۹)در فیلم«یاوه» با این مفهوم تشبیه کنید که هر چه باشد من مخالف آنم البته شاید تنها در روزهایی که خلقتان سرجایش هست به این شیوه به آن نگاه کنید.
در اکثر مواقع سرکشی نوجوانان مساله ساده ای نیست.رفتار با نوجوانی که همواره می خواهد مقاومت کند یا بجنگد یا نوجوانی که پیوسته توهین می کند یا بیزاری نشان می دهد؛ شما را فرسوده می کند و آزار می دهد. شما می خواهید او را رام کنید و آرامش را به زندگی خود برگردانید.
مساله اینجاست که اگر مشکل را به جای آنکه در «رفتار نوجوان» جست وجو کنید در «شخصیت» او «ببینید» زندگی تان هرگز به شکل عادی برنخواهد گشت. با این همه زمانی که رفتارهای خشونت آمیز پی در پی از نوجوان سر می زند و از این مساله به شدت اندوهگین می شوید؛ احتمال دارد سرکشی او را نوعی ویژگی شخصیتی(۲۰) تلقی کنید تا نوعی رفتار. ویژگی های شخصیتی معمولاً قابل تغییر نیستند اما رفتار تغییرپذیر است. اگر به نوجوان به عنوان فردی لجوج و سرکش نگاه کنید یعنی این رفتار را در وجود او پذیرفته اید در صورتی که این طور نیست. این دیدگاه باعث می شود همواره بگویید «تو همیشه...» ـ «چرا تو نمی توانی حتی....». این وضعیت، شما را در وضعیت مخالفت و مشاجره قرار می دهد و در آن اوضاع ثابت نگه می دارد.
با این حال اگر دررفتار نوجوان دقت کنید؛ می فهمید که آنقدرها هم که فکر می کنید سرکش نیست چرا که همیشه و در جاهای مختلف و با افراد گوناگون به شیوه ای یکسان برخورد نمی کند. برخی از نوجوانان در خانه بسیار سرکش هستند و حال آنکه مربیان مدرسه نمی توانند باور کنند زیرا رفتار آنها در مدرسه آرام است و به شیوه دیگری رفتار می کنند. (رفتار پرخاشگرانه ندارد.) برخی از نوجوانان با اشخاص خاصی یا زمانی که با خواسته های به خصوصی روبه رو می شوند؛ بیشتر لجاجت می کنند. سرکشی در درجات مختلفی ظاهر می شود و ادامه می یابد و معمولاً در برابر والدین به صورت یک سرکشی و نافرمانی بزرگ جلوه گر می شود. زمانی که از این رفتارهای ناهمگون آگاه شدید و اطلاعاتی در مورد درستی یا نادرستی رفتارها به دست آوردید؛ می فهمید که ابتدا در کجا باید با این مشکل برخورد کنید و چگونه بر روی موارد مثبت متمرکز شوید.
به یاد داشته باشید که رفتار تغییرپذیر است. نگاهی دقیق به سرکشی نوجوان شکاف ها و روزنه های رفتاری او را آشکار و به شما کمک می کند تا دریابید در کجا باید به رفتارتان ادامه دهید و کجا باید رفتارتان را تغییر دهید.