کتاب پیشوایی فراتر از زمان نشر موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر

کتاب «پیشوایی فرا‌تر از زمان» تلاشی برای نظریه‌پردازی در آرا و اندیشۀ امام موسی صدر است. نویسنده این کتاب که سومین جلد از مجموعه کتاب‌های «اندیشه ربوده شده» است، تلاش کرده نظام کنش، واکنش و رفتار امام موسی صدر را در بستر‌ها و موقعیت‌هایی که وی در آن‌ها واقع شده بود، تجزیه و تحلیل کند. در فصل اول موضوعاتی چون ریشه‌های خانوادگی، وجوه شخصیتی، مبانی اندیشۀ دینی و منظومۀ اعتقادی امام موسی صدر بررسی شده است. ویژگی‌های فرهنگی مردم خاورمیانه، وضعیت جامعۀ شیعی لبنان، تعامل با مخالف، فعالیت‌های منطقه‌ای و روش‌های ورود دین در عرصۀ زندگی اجتماعی و سیاسی از جمله محورهای فصل دوم کتاب است. دکتر محمود سریع القلم در بخش پایانی بر اساس ۴ محور فکر و اندیشه، دین در عرصۀ اجتماعی، تحول در جامعۀ شیعی لبنان و شخصیت اخلاقی متمایز، نتیجه‌گیری کرده است. در مقدمه این کتاب آمده است: «ذات خلقت در جهت نیکی‌ها و خوبی‌هاست. امام موسی صدر هم در همین جهت گام بر‌داشته و محوری‌ترین خصلت او نیکی و خدمت است. او فلسفه و تاریخ خوانده و با لحاظ فلسفۀ حاکم بر خلقت و کارهای نشده، عمل و تغییر را آغاز کرده است. او وظایف خود را انجام ‌داده و هیچ‌گاه نگران خطر‌ها و بدگویی‌ها نبوده است. درعین‌حال، با لطافتی که در شخصیت و عرفانی که در قلبش نهفته است و لبخندی که همیشه بر چهره دارد، حزنی عمیق که خاص عارفان و مقربان است، در چشمانش محسوس است. سکوت او همواره در کنار تحرکات خستگی‌ناپذیرش تعریف می‌شود. در یک نگاه، او سیاست‌مداری اخلاق‌محور، سخنرانی بسیج‌کننده، عارفی با نگاه راهبردی و عملیاتی و در‌‌‌نهایت، انسانی موقن است که هم دقت دارد، هم ابهام؛ هم جذب می‌کند، هم دفع. انسان‌های معمولی همواره شیفتۀ او می‌شوند؛ آنان‌که تاریخ خوانده‌اند شیفته‌تر. برخی نیز متحیر جنبه‌های متنوع و برجستۀ او هستند. بسیاری حق دارند؛ زیرا درک امام موسی صدر کار سهلی نیست. امام موسی صدر آداب فکر‌کردن را می‌داند و در تفکیک ابعاد حقوقی، اجتماعی، اخلاقی، عقیدتی و سیاسیِ پدیده‌ها و وقایع، تبحری منحصر‌به‌فرد دارد و افزون بر این، توانایی سنتزآفرینی و منظومه‌سازی از پدیده‌ها را نیز در ذهن خود پرورش داده است.»