کتاب مختار نامه یکی از مجموعه کتابهای ادبیات عامه به شمار میرود که توسط عطاءالله بن حسام واعظ هروی دربارهی شخصیت تاریخی مختار ثقفی نگاشته شده است. این اثر با ویرایش دقیق علیرضا سیفالدینی منتشر شده و بهعنوان یکی از منابع ارزشمند در حوزهی تاریخ اسلام و حماسی در ادبیات کلاسیک اسلامی شناخته میشود. در این کتاب، هروی با بهرهگیری از سبک روایی و تحلیلهای عمیق، وقایع و مبارزات مختار ثقفی بهویژه در راستای انتقام خون شهدای کربلا را بازگو میکند. انتشار اولیهی این اثر از طریق گروه انتشاراتی ققنوس صورت گرفته و طی سالیان متمادی مورد توجه پژوهشگران و علاقهمندان به مطالعات تاریخی قرار گرفته است.
«مختارنامه» علاوهبر داشتن ساختاری داستانی، با بهرهگیری از اشعار حماسی و زبانی شیوا، جذابیت روایت را چند برابر نموده و خواننده را در دنیای وقایع تاریخی آن دوران غرق میکند.
«مختارنامه» در سدهی دهم هجری بهعنوان یک اثر حماسی منتشر شد و با عنوان «روضة المجاهدین» نیز شناخته میشود. این کتاب داستان جنگها و مبارزات مختار ثقفی را روایت میکند؛ مبارزاتی که در راستای انتقام خون حسین بن علی (ع) و احقاق حقوق اهل بیت انجام شده است. بر اساس روایتهای موجود در این اثر، مختار بن ابوعبید ثقفی که در سال اول هجرت متولد شده و در سال 67 هجری به شهادت رسیده است، شورشی عظیم علیه خلافت اموی آغاز کرد و توانست بر بسیاری از نواحی عراق چیره شود. او فرماندهی نبردهای بزرگ برای انتقام خون امام حسین (ع) را بر عهده گرفت و در نبردهای متعدد، به دفاع از ارزشهای دینی و اخلاقی پرداخت.
در این کتاب، عطاءالله بن حسام واعظ هروی با ساختاری منظم شامل 24 باب، همراه با مقدمهای کوتاه و خاتمهای جذاب، به بازگوکردن وقایع تاریخی میپردازد. هر باب از این اثر مربوط به یکی از جنگها یا واقعههای مهم در زندگی مختار ثقفی است؛ بهطوری که مثلاً باب اول با ورود «عبیدالله بن زیاد» به کوفه و شهادت «مسلم بن عقیل» قبل از ماجرای کربلا آغاز شده و در ادامه، وقایع تاریخی از مرگ یزید بن معاویه تا قیام توابین و اتفاقات بعدی با جزئیات کامل ارائه میشود. این اثر، علاوهبر جنبههای حماسی، دارای نثر و سبک ادبی کلاسیکی است که هنوز هم مخاطبان خود را مجذوب خود میکند.
عطاءالله بن حسام واعظ هروی، واعظ بزرگ و شاعر شیعهی اهل هرات بود که در قرن دهم هجری قمری میزیست. اطلاعات دقیق و روشن از تاریخ و محل تولد او در دسترس نیست، اما مسلم است که در دوران سلطنت صفویان به سر میبرد که حکومت آنان شیعی بود و سبب شد تا واعظان و روحانیون شیعه در آن دوره از امنیت و احترام ویژهای برخوردار باشند. در اوایل کار خود، واعظ هروی مثنویای در مورد مختار ثقفی، انتقامگیرندهی خون شهدای کربلا، سرود و بعدها در سال ۹۸۱ هجری، آن را به صورت نثر درآورد. این اثر که ابتدا با نام «روضة المجاهدين» شناخته میشد، امروزه با نام معروفتر «مختارنامه» شناخته میشود. علاوهبر این اثر برجسته، از عطاءالله بن حسام واعظ هروی دیوان شعری نیز باقی مانده که همچنان مورد توجه علاقهمندان به ادبیات اسلامی است.
هروی در کتاب «مختارنامه» سعی کرده است تا با بازنگری در زندگی مختار ثقفی، مفاهیمی چون آزادی، عدالت و مقاومت در برابر ظلم را به تصویر بکشد. او از زبان ادبی کلاسیک و سبک روایی جذاب بهره برده تا داستان نبردها و مبارزات مختار را به گونهای روایت کند که هم برای پژوهشگران تاریخی و هم برای علاقهمندان به متون حماسی دینی، مفید و الهامبخش باشد.
رویکرد هروی در این اثر نه تنها بر تحلیل دقیق رویدادهای تاریخی متمرکز است، بلکه با بهکارگیری اشعار حماسی و روایتهای مستند، خواننده را به تفکر عمیق دربارهی ارزشهای دینی و اخلاقی دعوت میکند. او در نوشتن «مختارنامه» بر اهمیت بیان جزئیات و واقعیتهای تاریخی تاکید داشته و سعی کرده است تا با استفاده از زبانی صریح و بیپرده، ابعاد مختلف نبردهای مختار را به تصویر بکشد.
«در آغاز، زمانی که مسلم بن عقیل وارد کوفه شد و یزید از این واقعه آگاه گشت، عبیدالله زیاد را به فرمان خود به ایالت کوفه فرستاد. در آن لحظه، شهادت مسلم بن عقیل و همراهانش، پژواک دردناکی بر دل مردم ایجاد نمود.»
«ابومخنف لوط یحیی الازدی روایت میکند که چگونه عمر خطاب، ابوعبیده را سپهسالار کرد و او را به حرب هارون فرستاد تا در جنگی سخت او را بکشد. در آن زمان مختار، که همچون کودکی جوان بود، به کوفه آمد و به زودی با ورود به مدائن، در نبردها شرکت نمود؛ زمانی که مردم با امام حسن علیهالسلام بیعت کردند، نخستین کسی که این بیعت را انجام داد، قیس بن سعد بود و به شرط جنگیدن، اعلام بیعت نمود.»
«در ادامه، روایتی از وقایع جاری در زمان شهادت امام حسن علیهالسلام و نبردهای عظیم میان نیروهای مخالف ارائه میشود. هنگامی که مردم دانستند که امام حرب نخواهند کرد، بسیاری حیله میکردند و از مواجهه با دشمن میترسیدند؛ اما مختار با شجاعت و پشتکار به مقابله پرداخت و در نهایت شهادت او به دست زبیریان نیز روایت میشود.»
«در یکی از سخنان بارز، مختار به هنگام شنیدن سخنی از عم خود برخاست و با اعلام توبه، واکنش نشان داد؛ سخنانی که نشان از درک عمیق او از ارزشهای دینی و انسانی داشت.»
این گزیدهها نمونههایی از زبانی است که در «مختارنامه» به کار رفته و نشاندهندهی روحیهی حماسی و اندیشههای عمیق نویسنده دربارهی مبارزات مختار ثقفی میباشد.
منتقدان مختارنامه را بهعنوان اثری انقلابی در حوزهی ادبیات حماسی و اسلامی معرفی میکنند. برخی از کارشناسان این اثر را «نمونهای برجسته از بازنگری تاریخی با زبانی فاخر و تحلیلی عمیق» مینامند؛ نظراتی که به تبیین دقیق وقایع تاریخی و روایت بیپردهی جنگها و نبردهای مختار ثقفی میپردازد.
به گفتهی منتقدان، این کتاب با بهکارگیری اشعار حماسی در متن روایت، نه تنها جذابیت داستان را چند برابر میکند بلکه تاثیرات عمیقی بر خواننده از نظر احساسی و اندیشهای ایجاد خواهد کرد. آنها معتقدند که عطاءالله بن حسام واعظ هروی با استفاده از سبک ادبی کلاسیک و تحلیلهای دقیق، توانسته است مفاهیم آزادی، عدالت و مقاومت را به گونهای مطرح کند که همچنان در فضای معاصر نیز صدا دارد. این نقدها تاکید بر اهمیت و ارزش «مختارنامه» بهعنوان یکی از منابع اصلی مطالعات تاریخی و ادبیات حماسی اسلامی دارند.
شما میتوانید کتاب «مختارنامه» را به صورت الکترونیک از فیدیبو خریداری و دانلود کنید. برای دانلود این کتاب، روی دکمه خرید کلیک کنید و پس از اضافه شدن کتاب به سبد خرید و پرداخت، میتوانید آن را مطالعه کنید.
فرمت محتوا | epub |
حجم | 3.۰۱ مگابایت |
تعداد صفحات | 520 صفحه |
زمان تقریبی مطالعه | ۱۷:۲۰:۰۰ |
نویسنده | عطاالله بن حسام واعظ هروی |
ناشر | گروه انتشاراتی ققنوس |
زبان | فارسی |
تاریخ انتشار | ۱۳۹۵/۰۷/۱۳ |
قیمت ارزی | 6 دلار |
مطالعه و دانلود فایل | فقط در فیدیبو |
همانطور که بنی امیه به امیرالمؤمنین علی علیه السلام تهمت و افترا زدند و او را نعوذ بالله کافر و کذاب نامیدند پیروان بنی امیه و دشمنان امیرالمومنین از بخل و کینه و حسادت میخواستند مختار رو هم در نزد عوام دروغ گو و چهره ای بد از اونشان بدن که البته تاوحدودی موفق شدند و تا اکنون هم عده ای ساده لوح بدون تحقیق فقط با استناد به منابع نامعتبر امیر مختار رو میکوبند..چه بسا کسانی که سیدالشهدا رو در کربلا شهید کردند همان هایی بودند که با چشم بسته تهمتهایی که به امیرالمؤمنین علی علیه السلام زده شد رو باور کردند و نور دیده امیرالمومنین رو در صحرای کربلا شهید کردند..اینها کسانی هستند که نان به نرخ روز میخورن و آنچه تا الان بر سر اسلام و مسلمین اومده از همین ندانم کاریها و فتواهای مضحک و صدمن یه غاز این افراد هست، با تشکر
مختار بر طبق رسالات و کتب تاریخی و اسناد معتبر در آخر عمر ادعای پیامبری هم داشت و خود را از رسولان میدانست، برای همین امر هم ایرانیان و جمعی از اعراب در اواخر عمر او از ایشان روی برگردان شدند، در مقطعی از زندگی خویش منتقم بود ولی هیچگاه امام زین العابدین به او حکم نداد و معتقد بودند انتقام خون خدا به دست منجی امکان پذیر خواهد بود
من نتوانستم این را بخوانم ولی که فیلمش و داستانش را که دیده ایم بسیار ممنون بابت فیلمسینمایی صلح سرخ،دلیران ایران ۱و ۲و کعبه در آتش ممنونم بسیا ر عای من یاسمینا امیری هستم از تبریز و طرفدار این فیلمم
جناب داوود ابراهیمی میشه استاد یا کتب معتبر رو معرفی کنی؟ کسی که ادعای پیامبری داشت نمیگه یا نثارات الحسین (ع)
لطفا یک بار تاریخ رو بخونید بعد حرف بزنید که دروغ نگفته باشید انشاالله که همه ما از پیروان حضرت علی(ع)،و فخر شیعه مختار، باشیم
عالی
خیلی بده
بسیار عالی
ممنونم