کتاب زندگی و زمانۀ عبّاس اقبال آشتیانی لیدا اندیشه نشر نامک

عبّاس اقبال آشتیانی یکی از مشهورترین روشنفکران ایرانی نیمۀ اول قرن بیستم، تأثیر به‌سزایی بر نظام مدرن دانشگاهی ایران داشت. او نمایندۀ گروه کوچکی از محققان ایرانی است که عالِم سنتی، یعنی فرد تحصیل‌کرده را به محقق مدرنی ارتباط می‌دهد که در نظام جدید پژوهش تعلیم دیده ‌است. این مطالعه بر کارها و عقاید و دورانی که اقبال در آن زندگی می‌کرد، متمرکز است. از میان مهمترین چهره‌های روشنفکری آن روزگار، اقبال به عنوان بهترین نمایندۀ این گروه از محققان انتخاب شده است. اقبال در سال‌های ۱۲۷۵ تا ۱۳۳۴ش/ ۱۸۹۷ تا ۱۹۵۶م می‌زیست. این سال‌ها شامل دورانی از انقلاب مشروطۀ ۱۲۸۵ش/ ۱۹۰۶م تا سال‌های پس از جنگ جهانی دوم است. او ناظر دوران پرحادثه‌ای از تاریخ ایران بود. این دوران شامل جنبش مشروطیت، دو جنگ جهانی، تغییر خاندان حکومتی از قاجار به پهلوی، انتقال قدرت از یک پادشاه قدرتمند خودرأی (رضاشاه) به وارثش (محمدرضا شاه)، و جنبش ملیگرایی دکتر مصدق بود. این رویدادهای مهم روح حساس اقبال را که سخت به میهنش عشق می‌ورزید تحت تأثیر قرار‌داد. این پژوهش با مقدمه‌ای شروع می‌شود که به طور کلی به تاریخ روشنفکری ایران و جایگاه اقبال در سنت روشنفکری ایران می‌پردازد.