کتاب دگرگونی ساخت دولت در ایران پیش مدرن نشر میزان

با روی کارآمدن سلسله صفویه فصل نوینی در تاریخ ایران آغاز شد؛ حکومت‌های محلی از میان رفتند، وحدت سیاسی پس از چندین سده وابستگی و آشفتگی احیاء شد، دیوان سالاری ایرانی جان تازه‌ای یافت، ‌ارتش منظم و منسجم تشکیل شد، ‌امور تجاری رونق پیدا کرد و مذهب تشیع رسمیت یافت. دولت صفوی با ویژگی‌های فوق بیش از دو قرن تداوم یافت و حتی با سقوط آن میراث این دولت مورد استفاده دولت‌های بعدی قرار گرفت. در فاصله سقوط صفویان تا ورود ایران به عصر جدید دولت‌های افشاریه، زندیه و قاجاریه بر بستری از میراث به جای مانده از صفویان بر سر کار آمدند. هر یک از این دولت‌ها به نوبه خود چیزی بر میراث صفویان افزودند و یا عناصری را از آن کاستند. چهار دولت مذکور تجربه تاریخی نزدیک ما را از دولت تشکیل می‌دهند و شاید بتوان بررسی آنها را نوعی تبارشناسی دولت جدید در ایران محسوب نمود.