کتاب مولویت و ارشادیت در اوامر قانونی علی اکبر توکلی نشر انتشارات قانون‌یار

علم اصول خصوصا در سده اخیر در میان دانشمندان شیعه به حق مورد توجه بسیار و اقع شده و شاهکارهایی از عمق و ظرافت اندیشه بشری در آن خلق شده است. دانشمندان علم اصول در بسیاری از موضوعات این علم دقت نظر و موشکافی را به غایت رسانده و درباره جزئی ترین مطالب، به اندک مناسبت، بحثی مفصل ترتیب داده اند و کار استطراد را بدانجا رسانده اند که فهم ارتباط برخی از موضوعاتی که اینک در این علم مطرح می شود با مسائل اصول و فقه به تامل فوق العاده نیاز دارد، و چه با مسائلی که ابواب و فصولی از کتب اصولی را به خود اختصاص می دهد ولی ثمره عملی چندانی در استنباط احکام فقهی بر آن مرتبت نیست و همچنانکه معروف است در مواردی دانش پژوهان را به ظهور ثمره در نذر ارجاع می دهند، البته بیان چنین مباحثی ،جولان فکری دانش پژوهان را در پی دارد و باعث آشنایی ایشان با مقدمات اجتهاد می گردد. با این همه، پاره ای از موضوعات آنچنانکه باید مورد توجه ایشان واقع نشده است . از جمله این مباحث که جایگاه لازم را در تالیفات اصولی نیافته موضوع«امر ارشادی و مولوی» است. تقریبا در هچ کتاب اصولی این بحث به صورت منقح و سامان یافته مطرح نشده است و صرفا در برخی موارد بدان اشاره ای رفته، گویا مسئله آنقدر واضح فرض شده که نیاز به هیچ گونه توضیحی نبوده است، در حالی که از عناوین مشابه به این موضوع بسیار گفتگو شده است، مثل بحث های واجب مطلق و مشروط، واجب معلق و منجز، واجب موسع و مضیق، واجب اصلی و تبعی، واجب نفسی و غیری، واجب تعبدی و توصلی که اغلب در مباحث مربوط به تقسیمات واجب مطرح می شود و یا موضوعاتی نظیر حکم واقعی و ظاهری، حکم اولی و ثانوی، حکم وضعی و تکلیفی، حکم امضایی و تاسیسی و... که بطور مستقل یا به مناسبت، مورد بحث واقع شده است.