کتاب احکام وصول مطالبات بانکی آریا عزیزی نشر انتشارات قانون‌یار

در صنعت بانکداری، وصول به موقع وام ها یا تسهیلاتی که پرداخت شده، از جمله عواملی است که در تعیین قدرت تسهیلات دهی و تعهدپذیری بانک ها تاثیری بسزا دارد، اما در این چرخه بده و بستان بین بانک و مشتری، موضوع به همین سادگی هم نیست که بانک تسهیلات دهد و با خاطری خوش و آسوده اقساط تسهیلات را بازپس گیرد. عوامل بسیاری باعث می شوند که مشتری نتواند یا نخواهد اقساط وام یا تسهیلاتی را که دریافت کرده، بازپرداخت کند. در نتیجه پس از تاخیر در پرداخت اقساط با گذشت مدت زمان کوتاهی، بدهی مشتری بدهکار به طبقه مطالبات سررسید شده کوچ می کند و مدتی بعد نیز این بدهی سررسید شده در طبقه بدهی معوق جا خوش خواهد کرد. البته همانطور که می دانیم بانک ها يکي از انواع نهادهايي هستند که معمولاً در شهرها به ارايه خدمات مالي مي‌پردازند و بيشتر شهروندان، به نحوي از خدمات اين مؤسسات استفاده مي‌کنند. همچنين يکي از مؤسسات خدماتي هستند که با نبض حياتي اجتماع، يعني اقتصاد، سروکار دارند و اغلب افراد جامعه به صورت مستقيم يا غيرمستقيم با خدمات بانک ها در ارتباط هستند. بانک ها قادرند با تصميمات و سياست هاي اعتباري خود، موجبات توسعه و رشد اقتصادي و يا توقف و رکود اقتصادي را فراهم نمايند. آن ها مي‌توانند با اعطاي وام هاي توليدي، صنعتي و بازرگاني موجبات توسعه صنعتي را فراهم کنند و يا از طريق عدم اعطاي اعتبارات بانک ها  مي‌توانند با تصميمات و سياست هاي اعتباري خود، موجبات توسعه و رشد و يا توقف و رکود اقتصادي را فراهم کنند. كارشناسان، گردش پول در نظام بانكي را به گردش خون در بدن موجود زنده تشبيه مي‌كنند و معتقدند كه مطالبات معوق به مثابه بيماري لاعلاج است كه اگر به جان موجود زنده‌اي بيفتد نجات از آن مشــكل اســت. به عقيده آنان در اقتصــادي كه مطالبـات معــوق بانك‌ها حــدود 20 درصــد از نقدينگي كشور و 10درصد از توليد ناخالص داخلي را اختلال نموده، نمي‌توان از خطرات ناشي از آن غفلت نمود، زيرا بقاي سيستم مالي بر اين فرض استوار است كه بانك‌ها كار قرض دادن پول را ادامه دهند و بدهكاران هم سود و اصل وام‌هاي دريافتي را پرداخت كننده تا پول از گردش خارج نشود. به همين علت در تحقيقــات بسيـار زيادي كه در كشــورهاي مختلف در مورد ورشكستگي بانك‌ها به عمل آمده، بر موضوع مطالبات معوق به عنوان يك عامل مهم نظام پولي كشور تأكيد دارد.