کتاب اصول و ارکان اصلی سازمان ملل حمید علیخانی نشر انتشارات قانون‌یار

سازمان ملل متحد سازمانی بین‌المللی است که در سال ۱۹۴۵ میلادی تأسیس و جایگزین جامعه ملل که در ده ژانویه ۱۹۲۰ تأسیس شده بود شد. این سازمان توسط ۵۱ کشور تأسیس و در سال ۲۰۱۱ میلادی، ۱۹۳ کشور عضو داشته ‌است. اعضای آن تقریباً شامل شامل کشورهای مستقلی می‌شود که از نظر بین‌المللی به رسمیت شناخته شده‌اند. فقط واتیکان، که عضویت در سازمان را نپذیرفته ‌است. مقر سازمان ملل متحد در نیویورک است وکشورهای عضو و موسسات وابسته در طول هر سال با تشکیل جلسات منظم در مورد امور بین‌الملل و امور اجرایی مربوط به آن‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند. سازمان ملل در پایان جنگ جهانی دوم و از سوی کشورهای پیروز در آن جنگ شکل گرفت و سازمان و روال حاکم بر فعالیت آن نشان از شرایط جهانی بعد از جنگ دوم دارد. شــورای امنیــت قوی‌ترین نهــاد ســازمان ملل پنــج عضو دائمی دارد که در تصمیمات این شـــورا حق وتو دارند. ســازمان ملل ۶ رکن اصلـی دارد که با عنــاوین مجــمع عمومی، شورای امنیت، شورای اقتصادی و اجتماعی، شورای قیمومت (از اول نوامبر ۱۹۹۴ فعالیت نمی‌کند) و دبیرخانه دیوان بین‌المللی دادگستری به فعالیت مشغول هستند. سازمان‌های تخصصی سازمان ملل، سازمان‌های مستقلی هستند که با این سازمان کار می‌کنند. برخی از آن‌ها پیش از جنگ جهانی اول نیز وجود داشتند. برخی از آن‌ها به جامعه‌ی ملل مرتبط هستند و بقیه تقریبا هم‌زمان با تشکیل سازمان ملل، ایجاد شده‌اند. این سازمان‌ها فعالیت‌های گسترده‌ای در زمینه‌های گوناگون دارند که در ادامه به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم.