کتاب تاریخ هنر جهان نشر انتشارات مازیار

هورست وُلدمار جنسن (1913-1982)، محقق آمریکاییِ تاریخ هنر، بیشترین شهرت خود را پس از انتشار کتاب گران­قدر تاریخ هنر (1962، با همکاری همسرش) به دست آورد. این اثر که بلافاصله به پرفروش­ترین کتاب درسی آمریکا در میان تمام رشته­ های دانشگاهی تبدیل شد و هنرشناسان با یک واژه­ ی ساده یعنی «جنسن» از آن نام می­بردند، تا چندین سال تنها کتاب مرجع رشته­ ی هنر به­ شمار می­رفت. بعدها به بیش از 15 زبان ترجمه شد و بیش از دو میلیون نسخه از همان چاپ نخستش به فروش رسید. نخستین ویرایش کتاب تاریخ هنر با همین نام به فارسی ترجمه و در سال 1359 انتشار یافت. از آن پس، شیفتگان رشته­ های هنر چشم­ به­ راهِ ترجمه ه­ای جدید از ویرایش­های بعدی آن (که در سال­های زنده بودن نویسنده انتشار می­‌یافت) بودند. اما این انتظار بی ­پاسخ ماند. سرنوشت بیشتر کتاب­های بزرگ چنین است که ناشران بین ­المللی، آماده ­سازی ویرایش­ های بعدی آنها را به یک یا چند نفر می­سپارند تا به این ترتیب، کتاب یادشده از دور خارج نشود و از یادها نرود. اما پس از درگذشت جنسن در سال 1982، هم به ترتیب پیش­گفته عمل شد هم آنکه پسر نویسنده یعنی انتونی ف. جنسن، روزآمد سازی و تکمیل نوشته­ ی پدر را برعهده گرفت تا نگذارد این کتاب نیز به سرنوشت کتاب­های مشابه در زمینه­ ی هنر گرفتار آید. مترجم ترجمه­ ی جدید کتاب جنسن را در سال 1376 (از ویرایش 1995 انگلیسی) آغاز کرده. آن کتاب شامل تاریخ هنر غرب به ­اضافه­ ی فصلی درباره ­ی تاریخ هنر اسلامی میشد. به دلیل حذف شدن تاریخ هنرهای شرق، افریقا، اقیانوسیه و آمریکا (اعم از شمالی، میانه و جنوبی) از آن ویرایش، بر آن شده که فصل­های ترجمه شده را با استفاده از منابع دیگر (از جمله آخرین ویرایش انگلیسیِ کتاب هنر در گذر زمان نوشته­ ی خانم هلن گاردنر) تکمیل کند و کتابی به نام تاریخ هنر جهان به معنی واقعی کلمه در اختیار علاقه­مندان قرار دهد. در این فاصله، فصل مربوط به تاریخ هنر اسلامی نیز از ویرایش 19977 به بعدِ کتابِ پایه­ی جنسن حذف شد و به­این ترتیب اثر یادشده به کتابی در زمینه­ ی هنر غرب به معنی اخص کلمه تبدیل شد. ترجمه­ ی کنونی بر اساس ویرایش 2003 کتاب جنسن به­ اضافه ی فصل تاریخ هنر اسلامی از ویرایش 1995 همان کتاب و 11 فصل مربوط به هنرهای هند، چین، کشورهای جنو­شرقی آسیا (ویتنام، برمه، لائوس و کامبوج)، کره، جزایر اقیانوسیه، استرالیا، آمریکای شمالی، مرکزی (آمریکای میانه)، و جنوبی از ویرایش سیزدهم (2010) کتاب گاردنر در دسترس علاقه­مندان قرار می­گیرد. از 41 فصل کتاب، 29 فصل مربوط به تاریخ هنر غرب و تاریخ هنر اسلامیْ تماماً از نوشته­ های اصلیِ خودِ جنسن و ویراسته­‌ی پسرش انتونی ف. جنسن هستند. به بیان دقیق­تر، این آخرین کتابی است که تمام متن آن را جنسن­ها نوشته­ اند و بر جلد آن نیز فقط نام جنسن­ها (پدر و پسر) نقش بسته است.