کتاب صوتی کتاب دزد نشر آوانامه

خالق کتاب‌دزد و پنج کتاب دیگر

«مارکوس زوساک» نویسنده‌ی استرالیایی است که سال ۱۹۷۵ در سیدنی متولد شده. مادرش آلمانی و پدرش اتریشی هستند و دو دهه پیش از تولد مارکوس به استرالیا مهاجرت کرده‌اند. او در رشته‌های زبان انگلیسی و تاریخ تحصیل کرده و از دانشگاه «نیو سوث ولز» فارغ‌التحصیل شده است. زوساک رمان‌نویسی را از اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰ میلادی شروع کرد. بین سال‌های ۱۹۹۹ و ۲۰۰۱، سه اثر با نام‌های «زیردست»، «مبارزه با روبن ولف» و «وقتی سگ‌ها می‌گریند» به قلم او منتشر شد که تحت عنوان «سه‌گانه‌ی برادران ولف» طبقه‌بندی می‌شوند. اما اتفاقی که توجه‌های بیشتری را سمت این نویسنده جلب کرد، انتشار رمان «من پیام‌رسان هستم» در سال ۲۰۰۳ بود. این کتاب در کنار ترجمه به چندین زبان از جمله فارسی و فروش موفق در سراسر جهان، جوایزی را هم برای مارکوس زوساک به همراه داشت. سال ۲۰۲۳ شبکه‌ی «ABC» مینی‌سریال «پیام‌رسان» را بر اساس این رمان ساخت. با همه‌ی این‌ها، برجسته‌ترین دستاورد زوساک با انتشار «کتاب‌دزد» به کارنامه‌ی او اضافه شد. ترجمه‌های این کتاب به بیش از شصت زبان در سراسر دنیا فروش رفت و زوساک برای آن برنده‌ی چند جایزه‌ی ارزشمند نیز شد. مارکوس زوساک بعد از کتاب‌دزد تنها یک کتاب دیگر نوشته است. رمان «پل گِلی» سیزده سال پس از اثر قبلی منتشر شد و زوساک اعلام کرد کتاب بعدی‌اش داستانی نخواهد بود و حالتی شبیه به زندگی‌نامه خواهد داشت.

کتابی درباره‌ی یک دختر، تعدادی کلمه، یک نوازنده‌ی آکاردئون، تعدادی آلمانی متعصب، بوکسوری یهودی و تا دل‌تان بخواهد، دزدی

مارک زوساک «کتاب‌دزد» را در سال ۲۰۰۵ روانه‌ی بازار کرد؛ رمانی تاریخی که ماجرایش را زیر سایه‌ی آلمان نازی در جنگ جهانی دوم پیش می‌برد. شخصیت محوری رمان دختری نوجوان به اسم «لیزل ممینگر» است که خانواده‌اش توان نگه‌داری از او را ندارند و دخترک به زوجی با نام‌های هانس و لیزا هابرمان سپرده می‌شود. لیزل در شهر مالچینگ و در خانه‌ی هابرمان‌ها ماجراهای تلخ و شیرین بسیاری را پشت سر می‌گذارد. یکی از عواملی که به شهرت این کتاب کمک کرد، ساخت اقتباس موفق «کتاب‌دزد» در سال ۲۰۱۳ بود. فیلم را «برایان پرسیوال» کارگردانی کرد و از بازیگران آن می‌توان به «جفری راش» و «امیلی واتسون» اشاره کرد. موسیقی متن فیلم را هم «جان ویلیامز» ساخت که پیش‌تر و در همین حال‌وهوا برای «فهرست شیندلر» اثر مشهور «استیون اسپیلبرگ» هم آهنگسازی کرده بود. کسانی که پس از تماشای فیلم کتاب‌دزد، سراغ کتابش می‌روند، ممکن است شگفت‌زده شوند. چون فیلم با تمام امتیازهایی که دارد، فاصله‌ی بسیاری با اثر مارکوس زوساک دارد. روایت کتاب دارای ظرافت‌هایی است که نمایش همه‌ی آن‌ها بر پرده کار آسانی نیست.

هنگامی که مرگ لب به سخن باز کند

در رمان «کتاب‌دزد» مارکوس زوساک راوی‌ای که ماجرای لیزل ممینگر و دیگر کاراکترهای کتاب را نقل می‌کند «مرگ» است. در جنگ و اردوگاه‌های نازی، آدم‌ها خیلی راحت جان‌شان را از دست می‌دهند. مرگ در روزهایی که بسیار هم پرکار است، از آن بالا کتاب‌دزد داستان را تماشا می‌کند، گاهی به او نزدیک‌تر می‌شود و گاهی از او فاصله می‌گیرد تا چیزی از میدان جنگ یا جایی دورتر تعریف کند. مرگ برای تماشای زندگی دیگران دلیل‌های زیادی دارد. اما آن‌چه او را به‌صرافت دقت در زندگی لیزل می‌اندازد، شگفتی او از توان تحمل انسان‌ها است. او می‌خواهد بداند آدم‌ها چطور می‌توانند میان این‌همه رنج و سیاهی، خوشی‌ها و رنگ‌ها را پیدا کنند و ادامه دهند. موقعی می‌رسد که مرگ در مشاهده‌هایش باور نکند چطور این‌همه خیر و شر هم‌زمان از یک موجود در جهان جاری شود، جایی بر سرنوشت بشر اشک خواهد ریخت و زمانی هم به انسان‌ها حسادت خواهد کرد. و این بین، مرگ حرف‌های زیادی برای گفتن و ماجراهای بسیاری برای تعریف کردن دارد.

چه کسی بر این بوم خاکستری، رنگ‌های تازه خواهد زد؟

مارکوس زوساک در «کتاب‌دزد» هم‌زمان به مسائل انسانی بسیاری پرداخته و هرکدام را در تصویری زیبا و با توصیفی دقیق در رمانش ثبت کرده است. جنگ، مرگ، فقر، ناامیدی و تبعیض‌های نژادی و قومی عواملی هستند که سایه‌ای سنگین بر فضای داستان انداخته‌اند. اما در لایه‌ی بعدی، عشق، موسیقی و ادبیات، دوستی، ایثار و روابط بین انسان‌ها رنگ‌های زیبایی هستند که زوساک به بهترین شکل هرکدام را بر بوم خاکستری رمانش زده است. از این بین، دقت و باریک‌بینی زوساک در توصیف ارتباطی که میان لیزل، کتاب‌دزدِ داستان و آدم‌های دیگر شکل می‌گیرد، شایان توجه و تحسین است. شکل مواجهه‌ی لیزل ممینگر با هرکدام از شخصیت‌ها منحصربه‌فرد است و و نحوه‌ی ارتباط او با پاپا یا ماما، مکس یا رودی، مادر یا برادرش، زن شهردار یا خانم هولتزاپفل و دیگران به‌کل از هم متمایز است و دفعات بسیاری در کتاب‌دزد شاهد تصاویر بدیع و زیبایی از روابط انسانی هستیم.

کتاب صوتی کتاب‌دزد

نشر صوتی آوانامه با همکاری با «انتشارات نگاه» کتاب صوتی «کتاب‌دزد» اثر «مارکوس زوساک» را با ترجمه‌ی «مرضیه خسروی» و اجرای «حامد فعال» تولید و منتشر کرده است. لازم به ذکر است که کتاب صوتی «کتاب‌خوان» اثر «برنهارد شلینک» که پیش‌تر با اجرای «تایماز رضوانی»، «آزاده رادمهر» و «رفیعه پوستی» تولید شده بود نیز می‌تواند برای علاقه‌مندان به این کتاب جذاب و شنیدنی باشد.