کتاب مدرنیته، شبهه و دموکراسی نشر اختران

موضوع اصلی این کتاب بررسی موردی حزب توده است. ولی پیوند این موضوع با مدرنیته و شبهه، مرا وامی دارد که مقدمه آن را با طرح این مسائل شروع بکنم. می خواهم با این کار از ابتدا روشن کرده باشم که قصد کتاب شرح تاریخ این حزب و یا نقد آن تنها از یک منظر سیاسی نیست، بلکه دیدگاه دیگری را برای این نقد پیشنهاد می کنم. این دیدگاه بر این فرض نهاده شده است که نظریات و فعالیت های حزب توده و شبهات و اشتباهات محتمل در این دو امر را نمی توان به حد کافی تحلیل کرد، مگر آنکه این کار را در پرتو رویارویی دو نوع تمدن مدرن و پیش مدرن، تمدن دنیای جدید و تمدن سنتی ایرانی نیز، انجام دهیم.

تلاقی جامعه ایران با دنیای مدرن و تأثیرات این تلاقی بر وجوه مختلف زندگی ایرانیان، موضوع گفتمان پرتنش و بادوامی در میان روشنفکران و جامعه شناسان ایرانی بوده است که هنوز هم ادامه دارد. یکی از موضوعات مرکزی این گفتمان مسئله تأثیر این تلاقی بر اندیشه و رفتار روشنفکران ایران بوده است. قصد نوشته حاضر شرکت در این گفتمان از طریق بررسی شبهات نظری حاصل از این تلاقی و اشتباهات عملی ناشی از این شبهات است. در بررسی شبهات نظری توجه این کار بر تصورات روشنفکران سیاسی ایرانی از جامعه ایران و دنیای مدرن، از یک سو، و هدف ها و استراتژی های سیاسی و اقتصادی آنها، از سوی دیگر، متمرکز شده است. در بررسی اشتباهات عملی بیشتر آن بخش از این اشتباهات در مرکز توجه قرار دارد که بر روند دموکراتیک شدن جامعه ایرانی تأثیرگذار بوده است. فرضیه مرکزی این بررسی دایر بر آن است که شبهات نظری و اشتباهات عملی مورد نظر، ناشی از نوع واکنش جامعه ایرانی به طور عام و روشنفکران آن به طور خاص در مقابل دنیای مدرن بوده است.